Сяргей Грахоўскі - Тры вымярэнні [Выбраная лірыка]

Ужо гукаюць: «Майна!», «Віра!» —
I лёгка, як узмах крыла,
Услед за рукою брыгадзіра
Плыве ажурная страла,

Нібыта залатую пражу
Снуюць лябёдкі угары,
I зверху кранаўшчыца кажа:
— Узыходзіць сонейка, сябры.

Сягоння дзень яшчэ прыбудзе,
А сонца вось — рукой падаць.
Яно у нас, на Нафтабудзе,
Заўсёды першай мне відаць.

Відаць, як за Дзвіной пшаніца
Нагнула долу каласы...
I за плячамі ў кранаўшчыцы
Ляжаць тугія дзве касы.

Заплеценыя, як у школе,
Істужкай белаю яны.
Ад ix, здаецца, пахне полем
I ветрам ранняе вясны.

Маленькая, нібы падлетак,
Яна глядзіць на белы свет.
I у кабіне з першых кветак
Стаўляе кожны дзень букет.

Галінкі бэзу i язміну
Прыносіць з бліжняга сяла,
Зірнеш на Валіну кабіну
I бачыш — ліпа расцвіла.

То распусціліся рамонкі,
То браткі ў росным серабры.
Цагліны, як з рабіны гронкі,
Здымаюць з крана муляры.

Глядзіць удалеч кранаўшчыца
I нават дзівіцца сама,
Што ў полі бачыць камяніцы,
Якіх яшчэ пакуль няма,

Што бачыць плошчы i бульвары,
I белы горад над ракой,
Бо ведае, што здзейсніць мары
Сваёю ўласнаю рукой.

1959 г.

ЗАРАДКА

У хлапечым інтэрнаце
Пражаць вечарам гарох.
На стале, як на парадзе, —
Масла, бульба i тварог.

Хлопцы ставяць на пліту
Смажыць бульбы тры патэльні.
Пахне салам за вярсту,
А вось бульбаю не вельмі.

— Янка, падавай кефір,
Апанас, нясі аладкі, —
Кажа хлопцам брыгадзір, —
Прыступаем да зарадкі.

Сеў за стол, пакроіў хлеб,
Разлажыў усім па лусце.
— Ты, Пятро, хіба аслеп:
Рукавы ужо ў капусце.

Дзесяць хлопцаў — дзесяць страў
Выстаўляюць на абрусе.
Хтосьці з ix пажартаваў:
— Я адзін за ўсіх бяруся

З'есці бульбу, i тварог,
I капусту, i аладкі.
— А скажы, без нас бы змог
Ты адзін закончыць кладку?

— Вам з вячэрай без мяне
Не управіцца ніколі:
Я ж за год на цаліне
З'еў не меней пуда солі.

— Я паверу, што з'ясі
Ты адзін не пуд, а тону.
Лепш вазьмі ды панасі
Ты за нас адзін бетону.

Хопіць лётаць па зямлі,
Замацоўвайся, як людзі.
Паспытаў бы, як жылі
Летась мы на Нафтабудзе.

А не згодзен — прабачай,
Ты між нас не знойдзеш пары.
Гатаваць бярыся чай,
Падавайся ў кашавары

Ці на пост вартаўніка
Каля нашай хлебнай крамы,
A імя будаўніка
Не гнюсі, пакінь за намі.

— Зноў счапіліся яны!
Брыгадзір, канчайце сварку:
Стыне ж бульба i бліны,
Перасмажыліся скваркі...

Селі ўсе за стол яны.
Паглядзела б з боку маці,
Як вячэраюць сыны
У хлапечым інтэрнаце.

1959 г.

ПРЫГОЖЫЯ РУКІ

У час сустрэч i ў час разлукі,
Выходзячы ўдваіх на шлях,
Навошта ты хаваеш рукі
У драпінах i ў мазалях?

Заўжды шурпатыя ад тынку,
Парэпаныя ад вады,
Яны не знаюць адпачынку
У гарачыню i ў халады.

Ад цэглы i ад арматуры
Яны зрабіліся дужэй...
За сотні рук у манікюры
Такія рукі прыгажэй.

Яны трымаюць у па лоне
Душу i сэрца юнака.
Не выкаўзне з такой далоні
Яго шурпатая рука.

1959 г.

БАЦЬКІ I ДЗЕЦІ

Брыгадзіру такелажнікаў
Івану Міхайлавічу Чарненку

Яны дзяцей пагадавалі,
Бацькамі сталі ix сыны,
Народжаныя на Урале,
Пажэненыя ля Дзвіны.

Ужо здалёку аб нявесце
Завёў гаворку меншы сын.
Ці ж не прыйшла пара асесці,
Прайшоўшы столькі пуцявін?

Ад Кемерава да Алтая,
Ад Ішымбая да Чыты
Шумела восень залатая,
Пад ногі сцелючы лісты.

Зімой дарогі замятала
Завея белая, як дым.
A ім здавалася, што мала
Зрабіць прыйшлося маладым.

I зноў збіраліся ў дарогу,
Складалі кельмы ў рукзакі
I праз таежныя бярлогі
Ішлі, ішлі будаўнікі.

Рыпела пад рыдлёўкай гліна,
А ноч марозамі гула.
У ix маленечкага сына
Брыгада нянькаю была.

Камбінезон насіла жонка,
З кляймом казённыя пімы
I пела радасна i звонка,
Як салавей сярод зімы.

Так i дзяцей пагадавалі,
Бацькамі сталі ix сыны...
Паездзілі, павандравалі —
I вось прывал каля Дзвіны.