Сяргей Грахоўскі: Табе зайздросціць сонца

КАЛЯНДАР

Перада мной настольны каляндар.
Успамінаю дні, сустрэчы, даты,
I я, нібыта часу уладар,
Заместа будняў бачу толькі святы.

Чырвонай фарбай мечу кожны дзень
У маі, ліпені i ў жніўні,
I чую, як ступаюць па градзе
I як бушуюць радасныя ліўні.

Іграе ў трубах срэбраны аркестр,
Грыміць па даху выбеленай хаты,
I яблыні, як тысячы нявест,
Куды ні глянь, спяшаюцца на свята.

Дачушка, плацце белае надзень—
Хіба ж не свята цёплы майскі дзень?

Гартаю каляндар наадварот,
I кожны дзень жыве са мною побач —
То зарыпіць вазамі ля варот,
То жытам зазвініць вышэйшай пробы,

То волжскаю плацінай загудзе,
То паляціць у бездані сусвету,
То яблыкам даспелым упадзе,
То зноў адправіць новую ракету,

Пастукаецца радасным лістом,
Атуліць светлай ласкай маладосці
I на світанні прыйдзе ў кожны дом
Найлепшым другам i чаканым госцем,

То жаніха у сваты прывядзе.
Хіба ж не свята кожны новы дзень?

Гартаю каляндар. Мінаюць дні,
Пражытыя, але заўжды жывыя:
У вокнах загараюцца агні,
Сыходзяцца дарогі крыжавыя

I не разыдуцца, агні не дагараць,
Пад ix святло збяруцца нашы дзеці
I нас ні ў чым не будуць дакараць,
Бо мы жывём не дарам на планеце.

Сваёй любові шчодрыя дары
Мы аддаём, не ведаючы меры,
I кожны дзень ва ўсе календары
Увойдзе датай мужнасці i веры.

Зямля імчыцца з захаду на ўсход.
Хіба ж не свята кожны новы год?

Ідуць, ідуць наступныя гады,
A колькі ix у кожнага ў запасе?
Напэўна, столькі, каб мае сляды
Убачылі на Месяцы i Марсе.

Напэўна, хопіць сілы, каб дажыць
I ўсё зрабіць, накрэсленае намі,
I песню самую найлепшую злажыць
Аб нашай тройчы здзейсненай праграме

Гартаю каляндар. За годам год
Ідуць гады у год васьмідзесяты:
На полюсе растаў адвечны лёд,
I ўся зямля сваё святкуе свята.

Унучка, плацце белае надзень:
Сягоння свята. Свята кожны дзень.

Лістапад 1961 г.

ЗЯЛЁНАЯ КНІГА

Я з маленства чытаю зялёную кнігу,
Як отаронкі, гартаю лугі i палі,
Што шумяць, шапацяць i гамоняць паціху
I складаюць адвечную песню зямлі.

Я гляджу на зялёнае рослае жыта,
На крутыя мурожныя ў лузе стагі
I сябе папракаю, што многа пражыта,
А куды ні зірнеш — застаюцца даўгі.

Колькі я не ўзараў, не скасіў, не пасеяў,
Колькі я не праклаў пуцявін i дарог,
I не вытаптаў сцежак па золкай расе я,
А за сорак гадоў колькі вытаптаць мог!

Можа рана адбіўся ад поля i дому,
Не паверыў сапраўднаму лесу свайму,
Можа песні мае не патрэбны нікому,
Можа толькі спяваю сабе аднаму.

Я сябе вінавачу, суджуся з сабою,
Я палёгкі ніколі нідзе не прашу
I, не здолеўшы вытрымаць першага бою,
Зноў да раніцы новыя вершы пішу.

30. VIII 1960 г.

ДУБОВЫ ЛІСТ

Стаяць дубровы ў жнівеньскай красе,
Дарогі — у ячменнай пацярусе.
Дубовы ліст, у жылхах i ў расе,
Мне нагадаў абрысы Беларусі.

Яго мая кранаецца рука,
А ён нібыта выкаваны з броні,
I жылка кожная дубовага лістка
Злілася з кожнай жылкай на далоні.

1962 г.

НАЧЛЕГ

Ці многа патрэбна старому каню?
Наскубся i спутаны стаў ля агню.
Касцёр дагарае, i прысак ачах,
Агеньчык мільгае у цьмяных вачах,
На доўгую грыву раса асядае,
I нават чуваць, як трава маладая
З зямлі прабіваецца, цёплай i волкай,
I пахне сасоннік празрыстаю смолкай.
Курыцца туман над палянай лясною,
I дрэмлецца добра у лесе вясною.
На цёплым кажусе, на першым начлезе,
Мне сніцца — лясун на алешыну лезе,
Трымае ў руках сукаватую палку
I з возера кліча дадому русалку.
У лёгкім тумане, пад месяцам сінім,
Яна адгукаецца крыкам гусіным,
На бераг выходзіць, расчэсвае косы,
А з ix, нібы ягады, падаюць росы.
Скаціліся росы, як дзве журавіны,
На белыя грудзі знаёмай дзяўчыны,
I голас знаёмы я чую спрасоння,
Што піць паскакалі да возера коні.
Я вочы расшлюшчыў — ля дзікай ігрушы
Бялявыя косы начлежніца сушыць.
— Каму ты у сне усміхаўся сягоння? —
Пытае яна i глядзіць з-пад далоні.