Сяргей Грахоўскі - Тры вымярэнні [Выбраная лірыка]

I ад шчасця заўсёды
Быць крышачку п'яным,
I ніколі, ніколі
Не траціць надзей.

Трэба быць закаханым
У гоманы бору,
У світанні над полем,
У дождж на сяўбе,

Трэба быць закаханым
У сінія зоры
I ніколі, ніколі —
У самога сябе.

1964 г.

НА КАТКУ

Бывае, што ў часіну адпачынку
Канькі i пада мною зазвіняць,
I хочацца цыбатую дзяўчынку
На віражы дагнаць i перагнаць.

Мільгае патэфоннаю пласцінкай
Блакітны затуманены каток,
I, як іголка, тонкая дзяўчынка
На лёдзе робіць тысячны віток.

Яна ў тумане іскаркай здаецца
Далёкага юначага агню,
Паблісквае канькамі i смяецца,
Што я цяпер яе не даганю.

Яна віецца, кружыцца, лятае —
Яшчэ рывок i зараз абміне,
Бялявая, i ўсё ж такі не тая,
Што некалі адстала ад мяне.

Жанчына каля сіняга сумёту
Трымае шалік, паліто i боты.
Я паглядзеў у вочы i пазнаў,
Што i яе калісьці даганяў.

1964 г.

ПЛАЧА ЖАНЧЫНА

Жанчына плача на прыпынку.
А ёй не робіцца лягчэй,
Хоць i бягуць, бягуць слязінкі
З яе заплаканых вачэй.

Якая ж у яе прычына?
Што ёй спакою не дае?
Я думаю,
ці не мужчына
Пакрыўдзіў толькі што яе?

Не дапамог або абразіў,
Упёрся ў графік ці ў статут,
Ці ні за што заляпаў граззю
I столькі нарабіў пакут.

Жанатыя і. халастыя,
Успамінайце кожны раз,
Што ўсе жанкі крыху святыя,
Што маці нарадзіла вас.

1963 г.

ТАБЕ ЗАЙЗДРОСЦІЦЬ СОНЦА

Тані

Твайму юнацтву пазайздросціць сонца,
I горы упадуць да ног тваіх,
Табе не трэба болей абаронцы, —
Ты абароніш i сябе i ix.

Ад зайздрасці, ад смутку i ад злосці,
Ад чэрствасці, спакусы i хлусні
Па праву непадкупнай маладосці
Ты i сябе i блізкіх барані.

I не прасі ні ласкі, ні апекі,
Hi дапамогі чулае радні.
Ты ж напрасткі пераплываеш рэкі,
Гартуешся на сцюжы i агні.

I не шукай удачы выпадковай,
Што крышыцца i гнецца у руках
Стаптанаю іржаваю падковай,
Пакінутай на збітых бальшаках.

Лаві губамі пругкі вецер мая
I абдымі асмужаны прастор,
Твая рука гарачая трымае
Сцяблінку, што дацягнецца да зор.

Ты перайначыш колеры i формы,
Ты выратуеш кволых, ледзь жывых,
А загадаеш — i заціхнуць штормы,
I горы упадуць да ног тваіх.

Ты сілу сэрца, розуму i цела
Сваёй зямлі хоць сёння б аддала.
Табе у вочы сонца паглядзела,
Зажмурыўшыся ад твайго святла.

1962 г.

БАГАЦЦЕ

Нічога мне ніколі не шкада,
На шчырасць i на ласку не скуплюся,
Калі ў твой дом пастукае бяда,
Апошняю скарынкай падзялюся.

Нічога не збіраю, не таю,
Не берагу на чорны дзень i свята,
А ўсё, што ёсць, да кроплі аддаю
I тым шчаслівы i багаты.

1965 г.

* * *

Чалавеку патрэбна не слава,
А людская увага i ласка,
I сардэчнае шчырае слова,
I вясёлая добрая казка.

Чалавеку патрэбна усмешка
Незнаёмых вачэй i знаёмых,
Каб дажджамі размытая сцежка
Стала лёгкай на кручах i стромах.

Чалавеку не трэба спагады, —
Дабрата чалавеку патрэбна,
Каб, мінаючы прорвы i спады,
Узбірацца на стромкія грэбні,

Каб сяброў сустракаў клапатлівых
На дарогах далёка ад дому
I каб сам быў заўсёды шчаслівы,
Калі шчасце прыносіць другому.

1964 г.

KAЛI Ж ТЫ ВЫРАСЛА?

Званкі i голас незнаёмы
Мяне трывожаць кожны раз,
I тое, што знікаеш з дому,
I што вяртаешся не ў час.

А тут i дождж сячэ па шыбах,
I вецер вые як знарок,
I за сцяной, нібыта выбух,
Грыміць па бруку кожны крок.

Усе спяшаюцца кудысьці
Праз вецер i праз дождж густы,
У шыбу стукаецца лісце,
А мне здаецца — гэта ты.

Калі ж ты вырасла, дачушка,
Калі паспела пасталець?
То ціха плачаш у падушку,
То раптам пачынаеш пець.

Чакаеш вечара ад рання,
Хапаеш плашчык на бягу,
Каб не спазніцца на спатканне,
I недзе мокнеш на рагу.

Што ж, я цябе не сунімаю,
Адказваю на ўсе званкі
I ўсё часцей успамінаю,
Што сам калісьці быў такі,