Сяргей Грахоўскі - Споведзь

Штодня таемна гінулі ахвяры,
Жывых паскручвалі ў барані рог,
A праведнікаў ад крывавай кары
Не ўратавалі ні Закон, ні Бог.

За мной ўслед хадзіла пакаранне,
Знаходзіла i гнула ўсё часцей.
Мне лёс наканаваў выпрабаванне,
Каб стаць пасля чысцілішча чысцей.

У сны прарочыя я веру i не веру,
Але ратунку мне ад ix няма.
Я не баюся ні агню, ні звера —
Каб толькі не прыснілася турма.

Я і ў няволі вольны быў,
Бо верыў, што збавенне прыйдзе,—
Каго хацеў, таго лтобіў,
A ненавісных ненавідзеў.

Ішоў у замець след у след,
Як ходзяць толькі лесарубы,
I быў ca мной уласны свет
Круты, бязлітасны i грубы.

Так існаваў я з году ў год,
Складаў то оды, то праклёны,
То быў мой свет, як чорны лёд,
А то — блакітны i зялёны.

Сабе не здраджваў я нідзе,
Бо верыў, што збавенне будзе,
Не для мяне, дык для людзей,
Што мараць кожны дзень аб цудзе.

Я не чарсцвеў i не грубеў,
Не прыстасоўваўся ніколі,
Бо верны толькі сам сабе
I у няволі, i на волі.

Можа, гэта апошняе лета
Каля ціхай празрыстай вады,
Можа, ў жніўні ці ў студзені Лета
I мяне паглыне назаўжды.

Застануцца пажоўклыя кніжкі,
Што, магчыма, ніхто не чытаў,
Што маўчаць, як пустыя кілішкі
Ці як звон, што званіць перастаў.

Можа, заўтра, а можа, i сёння
У трывозе ці ў ціхай журбе
На зялёным i росным улонні
Прачытаю самога сябе

I даверліваму чалавеку,
Забароны зламаўшы мяжу,
Пра сябе, як гісторыю веку,
Да драбніцы ўсё раскажу,

Бо, да памяці вечна прыкуты,
Што спакою дасюль не дае,
Прыгадаю чужыя пакуты
I пра радасці ўспомню свае.

Ix майму пакаленню хапала:
Сем стагоддзяў за семдзесят год
Мы прайшлі. Дзе нага не ступала,
Узнімаўся i падаў народ.

У прамовы хісталася вера,
Калі ўсё засланяла хвала,
Бо звінела на пласе сякера
I дарога да скону вяла.

Ну а я, не спакушаны лёсам,
Праз ружовы не ўбачыў туман
За усмешкамі горкія слёзы
I пусты патэтычны падман.

За асобай знікалі асобы,
Хоць «у-р-р-а-а!» не сціхала ўвушшу,
А пакуты вышэйшае пробы
Навылет праціналі душу.

За калючым напружаным дротам
Я да болю спазнаў усяго,
Але быў неразлучны з народам
I часцінкаю кроўнай яго.

Сёння б мне нарадзіцца нанова,
Але ўжо не сляпым i глухім,
Каб С У М Л Е Н Н Е — адзінае слова
Засталося пашчадкам маім.

Цяпер калек амаль што не відно,
Яны нібыта канулі на дно,
Адолеўшы нягоды ўсе i здзекі,
Але жывуць, як i жылі даўно,
На свеце непрыкметныя калекі.

Сляпыя лепей за відушчых бачаць,
Што i сябры i несябры ix значаць,
Ім зразумелы ўвесь складаны свет.
Яны не скардзяцца, не плачуць,
A пакідаюць свой прыкметны след.

Калекі ёсць з нагамі i з рукамі,
З нястомнымі даўгімі языкамі
I з каршучынай сілай зроку,
Што прабіваюцца наперад кулакамі,
Каб не застацца ззаду або збоку.

У ix энергіі на цэлы генератар,
Бо кожны з ix салодкага аматар
I горкага ніколі не мінае —
Глытае ўсё, нібыта алігатар,

І жыць яму нішто не замінае.
О, колькі ж вас, укормленых калек,
Нагадаваў наш неспакойны век?
З душой бетоннаю i без душы,
Сабе на радасць, некаму на здзек,
Калі камандуюць: «Трымай, ламі, душы!»

A самі выдаюць казённыя прамовы
Пра дасягненні i пра росквіт мовы,
Ад кожнае хваробы маюць лекі,
Але відно — прыём у ix не новы…
Пара на пенсію, таварышы калекі!

Мы, напэўна, адзіныя ў свеце
Што забылі, як маці завуць.
Так i нас ацураюцца дзеці
I спакойна свой век дажывуць.

Разбяруць яны ўсё да асновы,
Не забудуць каня закілзаць,
Толькі роднае матчына слова
Не захочуць у спадчыну ўзяць.

Хто ж знявечыў i памяць, i слова,
Немаце забяспечыў размах?
Паўстагоддзя сумленне i мову
Адымалі знявага i страх.

У душы не загояцца болькі,
Бо ідзе наша мова на звод.
Так насельніцтвам зробімся толькі,
Калі з моваю знікне народ.