Сяргей Грахоўскі - Недапісаная кніга

З далёкай Каліфорніі лісты
Заўсёды як Вялікадня чакаю.

19/Х—92

Сум па моры

Мне снілася мора, якога не ўбачу:
Адно i другое ужо за мяжой.
Вярзлося, што я ў Кактэбелі рыбачу,
А Рыжскае ўзмор'е укрыта імжой.

Чыркаюць крыламі чуйныя чайкі
Зялёнае хвалі сівы грабянец,
Як сцягі расквечвання, сушацца майкі,
Пад ветрам шумяць і палын, і званец.

Спявае прасмолены ветрам салёным
У потнай цяльняшцы ссівелы матрос,
На баржы глухім азываецца звонам
Іржавы ланцуг і прамаслены трос.

Мне мора, прапахлае ёдам i соллю,
Да раніцы сніцца за шызай імжой.
Яго я, напэўна, не ўбачу ніколі
За дзіўнаю i непатрэбнай мяжой.

4/1—93

* * *

Яшчэ б адну вясну сустрэць
І дачакацца лістападу,
Пасля як жоўты ліст датлець
На апусцелых сцежках саду,

Дзе ўсё дачасна адцвіло,
Сухое дагарэла голле,
Успомніць тое, што было
I ўжо не вернецца ніколі.

Яшчэ б прайсціся басанож
Па лотаці i пыльным шляху,
Пачуць, як барабаніць дождж
Да рання па замшэлым даху,

Усё пабачыць да драбніц, —
Каля крынічкі вербалозы,
Што над вадой схілілі ніц
Расплеценыя ветрам косы.

О, як ні цяжка, Божа мой,
З жыццём i светам расставацца.
Будзь літасцівы
i зімой
Дазволь i мне палюбавацца.

21/XI—92

Сэрца

Дзіўлюся сам, чаму дасюль не стала
I стукае васьмідзесяты год?
Калі б было з найлепшага металу,
Не вытрывала б столькі перашкод.

Дзіўлюся — ў безнадзейным стане
Яно трывожыцца пра нечыю бяду.
Яно аднойчы нечакана стане,
I не адчую сам, як упаду.

У нашы дні такое можа стацца,
Што не паспею нават развітацца,
Зашэрхне на павеках тонкі лёд
У нейкі дзень, гадзіну, нейкі год.

Сам ведаю, пражыта i не мала,
Бо нашы сэрцы трывалей металу,
Ix гартавалі з самых першых дзён,
Таму на свеце да ўсяго жадзён.

4/111—93

* * *

Загарэлася першая зорка,
А за ёю другая мігціць,
Мабыць, выбух апошняга корка
Не да стол i, да зор даляціць,

I астатні глыток аква-віты
На сваім раздарожжы глыну.
Азірнуся. З пакутамі — квіты,
Што заўсёды гарчэй палыну.

Я стаміўся ад дум да знямогі,
Накалоўся калючым асцём,
I знікаюць у бездань дарогі,
Што чамусьці завуцца жыццём.

24/ІХ—93

Дзень

Знікае на змярканні цень,
I сонца ўжо за небасхілам,
Я родным, дарагім i мілым
Скажу i заўтра: «Добры дзень!»

Яшчэ не ведаю, што ён мне прынясе
Хвіліну радасці,ці доўгія пакуты,
Ці кроплю мёду, ці глыток атруты,
Ці перакрэсліць хваляванні ўсе.

А можа, нехта шчыра усміхнецца
I незнаёмы скажа: «Добры дзень»,
I слова, быццам сонечны прамень,
Сагрэе i да сэрца дакранецца.

Як добра, што стары i маладзён
Не ведае сваіх апошніх дзён.

19/ VI — 93

Памяці ненапісаных вершаў

Я вас тады не напісаў,
Калі вы стукаліся ў скроні,
I з сэрца іскры выкрасаў
У вечным д'ябальскім палоне.

Укормленыя гайдукі
За праўду горкую каралі,
I з намі шчырыя радкі
На лютай сцюжы дагаралі.

А мог жа нечаканы верш
Загоіць боль чужое раны.
А ix было ўсё менш i менш,
I кожны лепшы — пахаваны.

Там сосны выраслі даўно
I братнія датлелі косці,
I нават знаку не відно
Тае далёкай маладосці.

Заканчваю апошнія віткі,
Каб не ўглядацца больш у высі.
Шкада, што,мабыць, лепшыя радкі
На незваротных сцежках засталіся.

21/V—93

* * *

Дагарае леташняе лісце,
Коцікі набраклі на вярбе,
Я чакаю ў змроку, як калісьці,
I не дачакаюся цябе.

Ведаю — не прыйдзеш, а чакаю,
Можа, лёгкім ценем прамільгнеш,
Светлая, як ветразь, трапяткая,
Дзе ж ты так забавілася, дзе ж?

Нават наша хвоя пачарнела,
Дзе ад стомы трапяталі мы.
Колькі ж гэта летаў праляцела
Ад тае вясны i ад зімы?

Не расчараванне разлучыла,
Бо не забываў i не забыць,
I бяда дасюль не развучыла
Верыць, спадзявацца i любіць.