Забяліць, засівіць, прысівíць – трошкі забяліць булён, суп малаком. Троху суп забяліла, а ўсё ж ня посны. Малака – толькі засівíць капусту. Хоць трошкі прысівіш булён, усё ж смачней.
Завáдзісты – пышны, багаты . Бярэзіна завадзістая пад вакном, аж на душы спакой.
Заваліцца – сканаць, памерці. Не дачакаюцца, каб я завалілася.
Завінацца – шчыра ўвіхацца . Яна так завінулася каля печы, што бліны самі на стол скакалі.
Завітушкі – маладыя качаны капусты. У мяне засталіся толькі завітушкі.
Завод – развядзенне, гадоўля . Купіла дзвюх курачак, а ўсё завод быў. Авечкі свайго заводу, воўна ў іх густая.
Заводлівая – купленая ці пакінутая на завод. Гэта заводлівая карова.
Завозер’е – мясціна за возерам . У завозер’і чарніц гібель.
Завознік – той, хто стаіць на млыне ў чарзе (у завозе). І завознікі пакалелі, і коні перастаяліся.
Зављгліцца – абгарэць. Плашка завуглілася, цяпер ей і веку ня будзіць.
Завядолец, завадатай – завадатар. А гэтаму завядольцу абы ўсіх узбунтаваць. А ты, завадатай, пасядзі за хатай!
Завћзак, зáвязка – завязь . Агуркі ад першага завязку памочаныя, яны размякчэць маглі.
Загавеніць – добра зачарэпнуць . Сабе мёду дык загавеніў, аж лыжка трэснула, а мне – рука задрыжэла.
Загаіць – вылечыць, адратаваць . Кот сам сябе загаіў, знайшоў траву.
Загібець – сканаць, дайсці, загнуцца . Ад такой працы я зусім загібею.
Загон – запас, затай на чорны дзень . Пенсію палучаіць, дый загону многа тысяч ёсь.
Заграшылася – з’явіліся, завяліся грошы . Як у яго заграшылася, адразу па гарэлку пабег.
Загруднік – хвартух. Які ў цябе загруднік модны, з гузікамі.
Загудзець – заспяваць . Тады я загудзела гэту песню.
Задабуры́цца, задубарыцца – заўпарціцца, устаць дыбам. Задабурыўся, хоць ты кол яму на галаве чашы. Конь задубарыўся ні з тога ні з сёга.
Задáўнець – тое, што пачалося даўно. У яе хвароба задаўнела, і лечыць цяжка.
Задзірака – задзіра, яршысты. Нарваліся задзірака на неўступаку.
Задрыга – нягеглы. Гэтага задрыгу й дзіця адолеіць.
Задушша, удушша – астма. Душыць яго задушша даўно. Саўсім задушыла яго ўдушша гэна.
Задылдаваты – заносісты, пыхлівы. Ня столькі багаты, колькі задылдаваты.
Зажыць – справіць, набыць. Сусед Піліп сабе веласіпед зажыў, насабіраў грошы.
Зазвярэць – азвярэць, узлець, улюцець . Так зазвярэў – не гавары да трох. Ён зазвярэў – на людзей не глядзіць.
Займішча – распачаты, прамечаны кавалак жніва, касьбы. Заняў займішча – куды там, ці справіцца толькі.
Закалец – вязкі слой у бохане. Хлеб з закальцам спёкся. Закалец у палец.
Заканурак – куток, закутак . Схавацца заканурак знойдзіш. Мышка ў заканурак, а кот за ёй.
Закіпцюры́ць – ухапіць, сцапаць. Сабе дык лепшае закіпцюрыў.
Заклямчыць – зачыніць. Пабегла Хадосся на кірмаш і хату не заклямчыла.
Закокаць – падаць голас (пра пеўня). Як пятух закокаіць, куры бягом.
Закотам – закочваючы . Цяжкое бярвенне на машыну закотам грузілі.
Закрапáцца – заблытацца. Ідзі дапамажы, каза закрапалася.
Закраса – скароміна, прыправа да стравы.
Смачны суп наварыла – з закрасаю.
Закрутáць – дужа, крута захацець, загарэцца.
Бач ты, закрутала дзеўка замуж.
Закукярэчыцца – задраць нос, закапызіцца. Закукярэчыўся так, што сваіх не прызнаець і чужых ня знаіць.
Закурносіцца – заганарыцца, задраць нос. З’ездзіў малец у горад і закурносіўся.
Залјтаваць – застацца на лета . Скасі траву, каб не залетавала. Трэба рассаду высадзіць, а то залетаваіць.
Залівјнь – заліўны дождж, залева . Залівень як запражэцца, дык свет белы заліць гатоў.
Залобак – франтон. Забілі залобак – і на гарэ зацішна стала. У залобку ластаўка гняздзечка зляпіла.
Залужњнне – нізкая мясціна за лугам, лугавіна.
Ішла нізам, залужэннем, далей ад людскога вока.
Залы́сіць – задзерці кару на дрэве. І які цябе чорт пад руку штурхнуў, каб ты лес залысіў.
Замкí – мачавы пузыр. У малога крэпкія замкі, ні разу яшчэ рыбы не налавіў (не абмачыўся, не ўсюкаўся).
Замужніца – замужняя жанчына. Сярод нашых дзяўчат я першая замужніцай стала.
Замураваць – пакрыцца лёдам, шэранню (пра шыбы) . Вокны замуравала, нічога не відаць. Вокны, як мядзведзі, замуравала за ноч.
Читать дальше