Рыгор Барадулін - Прынамсі...

Як толькі пачаў я «конікаў пасці» —
Абапірацца на локці без дапамогі мамы,
Быў апрабаваны ўпершыню ў жыцці
Сялянскім тэстам,
Старажытнейшым самым.

Мае задаткі i схільнасці
Былі правераны
Без асаблівых хітрыкаў так:
Перада мною паклалі
Кавалак паперыны
I толькі што выцягнуты з катла бурак.
Да чаго пацягнецца ў малога рука,

Лёсам такім будзе ён залучоны:
Араты, сейбіт —
Да бурака,
Да паперыны —
Чалавек пісьменны, вучоны...

Я да бурака пацягнуўся,
Паразважаўшы крыху,
I распагодзіўся бацька ў паглядзе.
Ён мне паказваў,
Як мужык вытрасае саху
I як барсук дзяцей сваіх гладзіць...

Пацвердзіўся тэст:
З відна да цямна
Ару я даволі
I сею ўволю:
Насенне чорнае,
Белае поле,

Што родзіць не густа —
Мая віна!

I зноў праторкнуў
Твой лычок
Шацёр над Чорным морам.
Цябе,
Круты маладзічок,
Паэты бралі зморам.

Цябе ганялі чаўнаком
Па белапеннай хвалі
У боршч
Крышылі часнаком
I вечкам закрывалі.

Падковай быў,
Брывом,
Луской,
I крэсівам запалу,
I нават клёпкай
Той,
Якой
Паэту не хапала!

Як рэшткі класавага зла
«Працаўнікі»
Штодзень казла
З адчаем
Забіваюць,
Не чаем
Запіваюць.

З якіх брадоў
Забрыў казёл
Да гарадоў,
Да ціхіх сёл?
Казла ўсё б'юць,
А ён жыве.
Мазгі трасуцца ў галаве
Забойшчыкаў зацятых
Ажно да закрыцця тых
Жыццёва важных устаноў,
Дзе п'юць не квас
Ca «стаканоў».

Біць ці не біць?
Наіўных слоў
I вымаўляць не варта.
Казлятнік класны
Мусіць быць,
Як сто казлоў,
Упарты.
У час гульні
Ніхто ані
He пераносіць цішыні!

Тут не баяцца мазаля.
Настырны пераможа.
Так іншы лясне,
Што зямля
Сысці з арбіты можа.

У дыме месячык плыве...
Казёл ледзь мыкае...
Але
Не з'едзена капуста,—
Пакуль, нарэшце, на стале,
Пакуль, нарэшце, ў галаве
Не стане
Пуста — пуста!

— З-за мяне галубы развяліся,
Шпак частуе салодкаю вікаю...
Верабей адказаў вераб'ісе:
— А мяне гэта ўсё не чырыкае!

Тут не паможа вата,
Хоць тона ў кожным вуху,
Лепш слухай вінавата
Пра годнасць правіл руху.

Запомні іншым разам,
Як жыць з суседам разам,
Дзяліцца унітазам,
Як карыстацца газам!

Пясочку ў лёгкіх мала,
Яшчэ не ўсе затарыў,
Папыласось з запалам
Кілімы тратуараў.
У хіміі ў палоне
Дрыжы,
Як тая туя.
Пасля дажджу балоння
I ўвосень нерастуе.

Прагноз сабе не рады —
Загоніць у альтанку.
Дажджы,
Нібы нарады,
Ідуць бесперастанку.

Нібы па расцяробах,
Ідзеш па забаронах,
Па ўсіх перасцярогах,—
Без ix ні з-за парога!
Чакаеш, каб з адчаю
Афішы закрычалі:

Хадзіце па газонах!
Ваду сырую піце!
I на спектаклях дзённых
На аднадзённых —
Спіце!

He лішне ў чэрапе прадух.
Мой друг,
Не забывай пра дух.
Ёсць варыва —
Для чэрава,
Для сэрца трэба —
Верыва!

Жыве ў далёкай маладой красе,
Забыўшыся шчасліва на гады.
Ганяліся за ёй адной усе...
Чаму ж ніводзін не дагнаў тады?!
Да сэнсу першасці
«Апошні дурань» — упарта
Абразу выслоўем вершым,
Хоць дурню ясна: не варта
Імкнуцца быць
Дурнем першым.

У Літву закіне лес —
Там адведайце адменнай,
Той, што весяліць да слёз,
З добрай просьбай:
«Дар па вена».

А над галавой сасна.
Рэчка б'ецца белапенна.
За сустрэчу — ўсё да дна,
За знаёмства —
Дар па вена.

A літоўка ў добры час
Кіне позіркам праменна —
Згубіш свой спакой ураз.
I за страту —
Дар па вена.

Змрок ахутаў зрок, палі,
Кроў шпарчэй бяжыць па i
За мінулы дзень налі
I за вечар —
Дар па вена!