Рыгор Барадулін - Вушацкі словазбор Рыгора Барадуліна

Дзічка – бародаўка . А наша баба ўмеіць дзічкі зводзіць.

Дзічынá – здзічэлы выпас, луг. Выпасу німа – адна дзічына, калхоз усё абсеяў лубінам, луг заліло.

Дзюгнуць – выпіць, глынуць . Добра дзюгнуў, чуць сябе нясець.

Дзюк – дзёўб . Знайшоў пітух ягадзіну, дзюк – і курам аддаў.

Дзялёнка – папаска. Узяў дзялёнку сала ў дарогу. Дзяло – клопат, справа . Вот маё дзяло якое. Дзяннјцца – світаць, днець . Ужо дзяннецца стала, а яго ўсё німа.

Дзяннік – двор, мясціна ў атачэнні хаты й гаспадарчых прыбудоў. З хлеву выйдзіш, і дзяннік загароджаны паміж хлевам і хатай, бываіць крыты.

Дзярноўе – дзёран. Каб знаў, абклаў бы магілку дзярноўем.

Дзяўчур – як бы паддзяўчына . Усё малая-малая, аж, глядзі ты, дзяўчур які.

Длінноцце – цягамоціна. Ад яго длінноцця аж моташна зробілася.

Днішка, дэнца – кавалак гладка абструганай дошкі, на якой крышаць сала, цыбулю; яшчэ – донца. Што ты на стале крышыш, вазьмі днішка. У даёнцы дэнца замяніў.

Довеч – давеку. Касцюм у яго быў довіч як новы. Дойкі – цыцкі ў каровы, казы . Яна ў мяне аказіла двойню, дойкі па кружцы, яна ў мяне аддоіцца.

Дойніца – дойная карова . У Грышчыхі добрая дойніца, малака ўсім хватаіць.

Досвіцце – досвітак. Ад досвіцця каня шукаю. Досуг – дападлівы паўсюль . Куды ні павярніся, досуг гэны тут як тут. (Чуецца – дасягаць.)

Дохля – худы, лядашчы, галодны . Гэта дохлі такія ходзюць каля столу (каты).

Драбнасюр – дробязны, скупаваты. Ён і над запалкай трасецца, драбнасюр, адным словам.

Драбняк – малыя дзеці. У Бурачыхі самы драбняк астаўся, а большыя павырасталі.

Драбязлівіцца – раскідвацца па дробязях. Чаго ты драбязлівішся, лепш бы справу робіў.

Драміла, драмлюга – сонны, снулы . Я такі драміла, што ўсе мяне абганяюць.

Драпачы́ць – танчыць. А ён польку драпачыць, аж гараць падэшвы.

Дрљгацца – грукацца. Лягла, толькі ўспалася – другаіцца ў вакно.

Друзá – друз . Адна друза ляжыць, каб што цэлага.

Дрљка – нязграбная, нягеглая . Такая друка, дзе паверніцца, там і ўпер. ніцца.

Друкі – азярод, пярэплат. На друках снапы высахнуць.

Дрыгбá – топкая зыбістая мясціна, усё узбаўтанае. Узбіўся пацёмначы ў дрыгбу, як толькі ногі выцягнуў. Квашаніна не застываіць і дрыжыць, як дрыгба.

Дрыгі – ногі. Ляжыць, задраўшы дрыгі. Дрыжáка – дрыжыкі, зябікі. Змёрз на лядзень, без суціху дрыжака б’ець.

Дрыль – рыдлёўк а. Дрыль кругом жалезам абсаджана, а сама лапата дзеравянная, ёй добра й біцца й мірыцца.

Дрэнчыцца – капрызіцца . Дамінічка не выспалася, вот яна й дрэнчыцца.

Дубíць – біць, лупцаваць . Жонцы кішкі выпусціў, ён яе й дубіў!

Дубкí – на дыбы . Конь стаў дубкі, як воз не абвярнуў.

Дуброва – выган . А ўжо каровы на дуброві.

Дуддзё, дудкі – дубцы, галлё, быллё . З быльніку венік звяжу, дык дуддзё каза паесь, а красную лазу ня любіць.

Дљды – клопат, справы . Усе дуды набок, трэба збірацца.

Дукрыць, здукрыць – кеміць, петрыць; скеміць, прыдумаць. Гэта яна дык добра дукрыць, як мужыка пад’юшыць. Глядзелі яны, глядзелі, тады нешта здукрылі.

Дукса – нязграбны чалавек, няўмека . У дуксы рукі – крукі, ні да пугі, ні да навукі. (Аднакарэннае з латышскім duksă – ашалелы.)

Дунай – проста рэчка, асабліва ў народных песнях; яшчэ – сімвал прыгажосці й здароўя, чыстая, быстрая, як рака. Шлець мяне маладу ў дунай па ваду. Дунай-дзеўка, вачэй не адарвеш.

Дуплё – гняздо. Там галуб дуплё сабе зробіў. Дуралоб – дурны, дуроны. Ня малец, а дуралоба кусок!

Дуркеша – дурнічка (спачувальна) . Хто ездзіць, хто плывець, а наша дуркеша чэшаць пеша.

Дуронік – гарэза, распушчаны . Такі дуроны, такі дуронік, нікога ня слухаіць, робіць што хочаць.

Дурэць – гарэзіць, сваволіць. Досыць дурэць, пакуль розгай не атрымаў.

Дух – цяпло . Дым не пашоў у комін, даўно не топлена, і ў хаці дымны дух.

Душнíк – засланка, люшка, якая зачыняе дымаход у печы. Адчыніш душнік – дым пойдзіць.

Дљшны – душэўны, спагадлівы . Чалавек ён душны, людское гора ведаіць.

Дыня – пахвіна, пах. Стахван як падарваўся, грузячы мяхі, дык з дыняў кіла вылазіць. Пахі дынямі завуцца.

Дэрба, дэбра, дэрбіна, дрэба – хударэбрына; яшчэ – няўвішная. Такая дэрбіна, аж рэбры бражджаць. А мая во якая дэрба, ні да чога.

Егімора, гімора – пачвара; яшчэ – непрыгожая жанчына. Спі, неслух, а то егімора прыдзіць. Анця – гімора чыстая, а глядзі ты, якога хлопца забратала.