Вольга Іпатава - Перакат

I цяпер, гледзячы на яе ружовы, з дробненькімі маршчынкамі твар, ён адчуваў, якія немагчымыя напластаванні часу аддзяляюць іх адно ад другога.

Калі яна падбягала да яго сямікласніцай, Уладзік хадзіў у чацвёрты-пяты клас, а яны з Вандай толькі пачалі жыць у дастатку, хай сабе і невялікім. Каб была яна жывою, ён бы, каненше, не пакутаваў ад адзіноты, а пачуваў бы сябе яшчэ маладым, поўным сіл, жаданым...

Яна спынілася, зазірнула яму ў вочы і зноў усміхнулася, як тады, калі насоўкай выцірала пляму. Усміхнулася так, нібы ведала сілу сваёй усмешкі, сваёй жаноцкай абаяльнасці. I зноў яму стала нечакана добра і лёгка на душы.

— Вы ж і зараз яшчэ малады, Іван Пятровіч,— вымавіла яна пераканаўча.— Праўда, дальбог, малады...

Яны і не заўважылі, што сонца амаль схавалася за невялікімі шэрымі хмаркамі, і толькі калі пырснулі на цёплы пыл, на цяжкія сонныя вішні за агароджамі першыя кроплі дажджу, абодва пачалі разгублена азірацца па баках, быццам не ведаючы, што ж цяпер рабіць.

Галіна рашуча пацягнула яго за руку.

— Хадземце туды! — Яна паказала на цяжкую драўляную браму з масіўным навесам.— Хутчэй, зараз хлыне!

Яны памкнуліся да брамы. Дождж таксама нібыта кінуўся за імі, спрабуючы нагнаць адзінокіх на гэтай напаўвясковай вуліцы мужчыну і жанчыну.

Пінчук, хаця і падумаў спачатку, якой жа абаронай можа быць ім гэтая брама, аднак цяпер, стоячы пад навесам, пераканаўся, што кроплі амаль не дастаюць іх. У глыбіні двара тым часам заліўся звонкім, крыху пакрыўджаным брэхам невялікі сабака.

— Што ім тут ахоўваць, ды яшчэ з сабакам? — здзівілася Галіна.

Яна паспрабавала ласкава загаварыць з сабакам, але цюлька, улавіўшы, мабыць, ненатуральнасць ласкавага яе голасу, заліўся яшчэ больш адчайным віскатам, так што з суседняга дома выйшла старая і, нягледзячы на дождж, спрабавала разгледзець, на каго брэша сабака.

— Як што ахоўваць? Вунь агарод які, а вунь і гараж! — прыжмурыўшыся, Пінчук азіраў глухую агароджу, абцягнутую зверху дротам.— У вайну, бывала, пакуль дастукаешся ў такую хату!

Яны стаялі, шчыльна прыціскаючыся да драўлянай брамы. Дождж, малады, па-летняму хуткі, змываў з сонных дрэў ускраіннай вуліцы мяккі пыл, барабаніў па дахах, пеністымі струменьчыкамі ўжо бег па вуліцы.

Запахла вільготнай зямлёй. Сабака змоўк, толькі час ад часу глуха і непрымірыма бурчаў з будана. Першыя промні сонца выпырснулі з-за шэрых хмар, і вокны суседняй хаты заблішчалі, абмытыя кароткімі, пругкімі струменьчыкамі. Тоўстыя сакаўныя касачы стаялі, выцягнуўшы вострыя трохгранныя лісты, па якіх іскрыліся кроплі вады.

Пінчук стаяў, адчуваючы, як раптоўна рассунуліся межы акружаючага. Свет паўставаў перад ім такім маладым, яркім і напоўненым, у ім было так многа цяпла і азоранасці, што ў яго раптоўна сціснулася сэрца, як у адзінокага вандроўніка, што нечакана зазірнуў у чужую хату падчас вяселля ці ўрачыстасці.

Няўжо на самай справе прайшло ўсё, што наканавана, няўжо ён толькі госць на гэтым вечным балю жыцця? А можа быць, можа быць... ён не дагаварыў, баючыся сагнаць, як птушку, надзею... не, толькі прывід надзеі на тое, што свет не замкнецца вакол яго нябачным колам адзіноты і бязлітаснасці? Чаму ж тады побач яна, гэтая маладая жанчына,— ледзьве прыкметная ўсмешка дрыжыць на пульхных вуснах, тонкія бровы здзіўлена прыўзнятыя, быццам і яна ўпершыню бачыць наўкол сябе такую прыгажосць і дзівіцца на яе. I гэтае здзіўленне ўпрыгожвае яе яшчэ болей, яшчэ болей маладою выглядае яна цяпер, пасля дажджу, нібыта і ен змыў з яе нешта маладымі сваімі струменьчыкамі. Удзячнасць да яе за тое, што яна нібыта наноў падарыла яму даўно забытае, нібыта астыглае адчуванне прыгажосці навакольнага, ахапіла Пінчука з раптоўнай сілай, і ён усё не кранаўся з месца, як бы баючыся, што яно знікне, растворыцца ў гэтым шчодрым летнім дні, як здань...

Час, які здаваўся застыглым і знямелым, зрушыўся, і імкліва, нібыта наганяючы адзін аднаго, паляцелі дні. Цяпер было дзіўна, няўжо ён мог раніцамі не адкрываць вачэй, цягнуць момант прабуджэння, не жадаючы вяртаць сябе ўсяму, што абкружала. Цяпер ён ускокваў хутка, яшчэ на дасвецці, і найчасцей ішоў на базар шукаць кветкі для Галіны — вільготныя, цяжкія півоні, высокія ганарлівыя калы, палымяныя, з пругкімі пялёсткамі цюльпаны. Між ім і Галінай усё яшчэ нічога не было акрэслена, а між тым бачыць яе штодзень станавілася такой жа неабходнасцю, як кожную раніцу прабірацца між прылаўкамі, запоўненымі ўсімі фарбамі беларускага лета — ад ружовых да цёмна-барвовых, выбіраць і адчуваць, як адкрыццё, жывую, трапяткую сілу кожнай кветкі...