Вольга Іпатава: Ліпеньскія навальніцы

Расквечана ружова-сінім неба,
Рамонкі ўвысь пялёсткі узнялі,
А гэта значыць — прыгажосць патрэбна
Усяму жывому на маёй зямлі.

Зямлі, што спавівае нас туманам,
Сячэ завеяй, сцюжаю пячэ,
Дзе мы жывём так многа і так мала,
Жадаючы бясконцага «яшчэ».

Свет мітусіцца, быццам у гарачцы,
Нясуцца над планетай спрэчкі, свіст;
...У ціхай рэчцы між кустоў гарлачык
Кладзе галоўку на зялёны ліст.

За сіняю, сіняю даллю,
Ісці і не год, і не два,
Расце для мяне жаданая,
Чароўная сон-трава.

Ліловы пялёсткаў россып,
Зялёны вільготны мох...
Знайду — і не прыйдзе ростань
На роздум маіх дарог.

Не прыйдзе ніколі гора
I нечы крыўдны папрок,
I буду жыць без дакору
На скрыжаванні дарог.

I зачыню свае дзверы,
Спакойная, не захачу
Пра лёсы чужыя, нявер'е
I крыўду чужую чуць.

Ды, пэўна, у млявым спакоі
I тыдня не пражыву...
Не стану шукаць ніколі
Чароўную сон-траву...

Паміж азёр, як ветразь карабельны,
Плыве на ўзвышшы вёсачка Забелле.
Шумяць вятры жытамі навакол,
Пяюць у чарацінкі азярныя.

Жанкі пасля даення рукі мыюць,
I пахнуць луг і поле малаком.

I там маё дзяцінства засталося:
Русалка, распускаючы валоссе,
Над возерам сядзела на вярбе,
Прываблівала хлопцаў да сябе.

Яны ўжо, раскрываючы раты,
Збіраліся за ёй абы куды.

У вечнай рэўнасці жанчын маленькіх
Мы заціскалі іх кашулі ў жменькі
I прэч цягнулі — далей ад бяды.
Да нас, свавольнікаў, не раз рука
З кустоў цягнулася Лесавіка.

...Бабулін свет!
Ён у маіх вачах

Я сыну казкі баю па начах
I абяцаю звесці ў той прастор
Да тых бароў, да сініх тых азёр,
Дзе белая, як ветразь карабельны,
Плыве на ўзвышшы вёсачка Забелле...

Можа, і няўмела, і наіўна
Я шукаю сэнс жыцця даўно.
Мокра на руках трапечуць ліўні —
Шэрае тугое палатно.

Абдзімае цёплы пыл калені,
Ногі ў кроў збіваю зноў і зноў.
Ападаюць кніжныя ўяўленні
Туманамі ў глыб дзіцячых сноў.

Знаю — мне вучыцца і вучыцца!
Гаманкія абысці палі,
Неадкрытыя шукаць крыніцы,
Піць, прыпаўшы прагна да зямлі...

Драўляная гаць пад Мядзелем
Прапахла шчаўем і мятаю,
Ды дзёгцем, ды ботам рыбачым.
Пружыняць дошкі гарачыя.
Праз луг, дзе дрэмлюць алешыны,
Вуліца тая няспешная.
А луг той зарос асокаю,
А неба над ім — высокае...
У сіне-духмяным марыве
Стагоддзі сплываюць марамі —
Вуліцай крочу драўлянаю,
Што продкамі збіта — славянамі,
Якія тут гаці пракладвалі
I першыя вулкі выгадвалі.
Валіліся дрэвы каляныя,
Назвалі продкаў — драўлянамі...
Крочу сваёй радзімай.
Яна
Для трох народаў адзіная,
На свеце самая мяккая
Вада ў азёрах пад Мядзелем...

Жыву я ў гэтым горадзе,
Свой адкрываю Сусвет,
I зорак далёкіх горыч,
I дом, дзе жыве сусед.

У радасці і у горы,
У дождж, спякоту ці снег,
Я адкрываю свой горад,
У якім жылі да мяне...

*

Ранак ціўкнуў першай сініцай,
Першым крокам змены рабочай.
Чалавеку ж усё не спіцца,
Ён бяссонна па вуліцах крочыць.

I ў ранішняй чуйнай цішыні
Кожны камень ледзь чутна звініць.
Камень, вышчарблены часам і дажджамі,
I ўспаміны на вусны просяцца самі...

Пачынаўся жыццёвы дзень
Вось тут — у старой Слабадзе.
...Уліваецца плач пахавальны
У адвечны віскат дзяцей.
I на плечы каменні навальвае
Кожны новы галодны дзень.

Ён падрос і тады зразумеў,
Што не самае страшнае — голад.
Што страшней духоўна знямець,
Калі хочацца крыкнуць уголас,

Калі стыне ў глотцы праўда
Камяком халоднай ілжы.
Чалавек, без адвечнага права —
Права вольнасці — можаш ты жыць?