Леанід Дранько-Майсюк - Тут

У пэўпым сэнсе можна гаварыць і пра палітычны падзел краіны. Да прыкладу, бельгійскі бок таварыства «СССР — Бельгія» распадаецца на дзве групоўкі — фламандскуго і валонскую. Яны збіратоцца на агульнае паседжанне толькі раз у год, пасля чаго амаль не падтрымліваюць паміж сабой аніякіх кантактаў.

Было дзіўным чуць, калі ў Генце Анатоль Клаус, няхай сабе й жартоўна, але пераконваў, што чорны леў на фламандскім сцягу вельмі рахманы, а чырвоны певень на валонскім надта злы. А праз колькі дзён у Турнэ, нібыта даючы водпаведзь Анатолю, масье Фіпар, прадстаўнік валонскай групоўкі ў таварыстве «СССР — Бельгія». засяродзіў Вашу ўвагу на помніку Хрысціне Доляле. У даўнія часы гэтая мужная валонка ўзначаліла сваіх аднапляменнікаў і перамагла фламандцаў у адной з боек.

З 1963 года працягваецца ў краіне «фуронскі канфлікт». Пачаўся ён з таго. што камуну Фуротт неапраўдана вывелі з валонскай правінцыі Льеж і далучылі да фламандскай правінцыі Лімбург.

Бельгійцы называюць гэты канфлікт лінгвістычным і на пытанне: ці не прывядзе ён да сапраўднага падзелу краіны? — адказваюць з лагоднай усмешкай: «Ні ў якім разе, фуронская сварка спрыяе толькі таму. што ў краіне раз-пораз зменьваюцца ўрады».

Вядома, што нацыянальная раз'яднанасць Бельгіі па сённяшні час не зацята ваяўнічая, а хутчэй за ўсё спадчынна-рытуалытая. Яна «патрэбна» буржуазнаму грамадству як своеасаблівы працяг гістарычных традыцый, як ахоўны знак агульнадзяржаўнай кансерватыўнасці...

У краіне жыве некалькі дзесяткаў тысяч арабаў. Гэта пераважна алжырцы і тунісцы. Калонія іхняя ўсё большае і болбшае, і па цяперашнім часе ў краіне існуе ўжо «арабскае пытанне». Урад нават абяцае выплаціць частцы арабскіх рабочых грошы на год наперад, з той умовай, што яны назаўсёды пакінуць Бельгію. Але ніхто не хоча варочацца ў Туніс і Алжыр, паадварот — нават свае сем'і арабы перавозяць на радзіму Ціля Уленшпігеля...

Пасля палёту амерыканскай авіяцыі на Трыпалі і Бенгазі каля пасольства ЗША ў Бруселі сабраўся шматтысячны натоўп тунісцаў і алжырцаў з лозунгамі салідарнасці з Лівіяй.

Самі ж бельгійцы, вядома, далёкія ад такой салідарнасці і пра падзеі, што адбыліся ў Міжземным моры, у большасці сваёй, мяркуюць, як пра неабходную акцыю.

Зусім выпадкова ў Люсціне, у рэстаране «Бельведэр», Вы пачулі выказванне на гэты конт самой гаспадыні рэстарана. Яна недвухсэнсоўна выказалася пра Кадафі — амерыканцы мелі рацыю, кідаючы бомбы на Лівію. Трэба забіць «галоўнага тэрарыста» Кадафі, каб знішчыць тэрарызм увогуле. Калі ёй нагадалі пра забітых дзяцей, яна ўздыхнула — о так, дзяцей шкада, але што рабіць Амерыцы, калі існуе Кадафі...

Гаспадыня рэстарана выказалася катэгарычна.

Жыццё, стомленае ад рознаступянёвай катэгарычнасці, мусіць выпрацоўваць энергію агульначалавечай лагоды.

I вось таму прыклад. Вы сталіся сведкам цікавай праявы ў брусельскім аэрапорце.

Пасажыры, праходзячы таможню, спускаліся па эскалатары ў чакальную залу. Сярод мноства авіявандроўнікаў Вы заўважылі маладога араба з вялізным чамаданам і дзіцём на руках. Другое дзіця, хлопчык гадкоў пяці, тулілася побач. Перад тым як саступіць з эскалатара, хлопчык завагаўся — як гэта лепш зрабіць. На бацьку надзея малая, ён заняты, і хлопчык на нейкі момант разгубіўся. Маладая жанчына, што была бліжэй, чым хто, да гэтай сям'і, падхапіла малога і разам з ім сышла з эскалатара. Араб падзякаваў, і жанчына ўсміхнулася ў адказ. Вам захацелася даведацца, хто яна: немка ці англічанка..., але праз нейкую незразумелую нерашучасць Вы не паспелі гэтага зрабіць.

I, мусіць, у той нерашучасці быў свой прыгожы сакрэт, бо праз імгненне Вы пераканалі сябе, што жанчына была амерыканкай і што трагічная сварка Рэйгана і Кадафі ні якім чынам не ўплывае на яе выхаванасць і дабрыню. Убачанае не што іншае, як праява генетычнага інтэрнацыяналізму. Менавіта пачуццё генетычнага інтэрнацыяналіз-му, мудра ахвяраванае чалавецтву прыродай, выратуе людзей ад маральнага і фізічнага вынішчэння.

Лётчыкам, што рыхтуюцца да чарговых палётаў на Лівію, Вы дорыце сваё паэтычнае назіранне — вобраз амерыканкі з арабскім дзіцём на руках, а таксама канкрэтны абразок, заўважаны паблізу ад гатэля пані Ван Веле. Вось ён — у каменных сутачках на бруку хлапчукі-арабы гуляюць у футбол.

Наш час перанасычаны інфармацыяй пра зброю. Мы прызвычаіліся да паведамленняў пра новыя віды зброі, пра гонку ўзбраенняў і г. д. Паведамленні такія ўжо выпрацаваліся ў закасцянелыя слоўныя пабудовы. Стоячы каля вітрыны зброевага магазіна, Вы шкадуеце, што на браўнінгі ў чалавецтва большы попыт, чым па паэтычныя зборнікі. Ды што зробіш, калі й самі паэты час ад часу завітваюць у зброевыя крамкі.