Леанід Дранько-Майсюк - Над пляцам

Ёсць пачуццё, і дастаткова
У вершы можна свет змясціць.
I верш плыве па хвалі новай,
I верш пяе як мае быць.

I найвялікшае жаданне
У нетрах месціцца грудзей,
Каб верш, які набыў дыханне,
Быў пра людзей і для людзей.

Той час,—
Калі глядзелі на цябе
Вароны, валуны і змеі,—
Пчалу сачыў на залатой вярбе,
Падобнай да палескае касмеі.

На хвалях узнікаў абраз тугі
З вянком сухім і ручніком зрудзелым
I ад вады ўцякалі берагі,
А да вады імкнуліся, глядзелі,
Забыўшыся на час і на цябе,
Вароны, валуны і змеі,
I ўслед пчала —
Ёй сумна на вярбе,
Ёй лепей тут,
На залатой касмеі.

I нават час
I той глядзеў сюды —
На чысціню таемнае вады
Каля гароду,
А ў гародзе маці
Не пакідала з доўгае грады
Насенне красак у хвартух збіраці.

Адзін, як вока ў лобе,
У лузе дуб зялёны.
Сядзяць на гэтым дубе
Сарока і варона.

Сарока хоча сала
I кірмашовых плётак.
Лупінак, скорак мала
Каля старога плота.

Варона хоча сесці
На спіну да каровы,
Наскубці мяккай шэрсці
Сабе на сачык новы,—

Ці маёй маці Любе
З яе радком маўлёным:
«Адзін, як вока ў лобе...»
У лузе дуб зялёны.

А плота пакуль што няма —
Над пляцам кружыліся дошкі.
Брахала на дошкі шчаня,
I вапнаю пахлі валошкі.

Для шулаў, для лагаў — дубы,
Глухім плывучы абшарам,
Раструшчвалі чарапы
Аблезлым балотным хмарам.

Ад хвояў цяжкая імгла —
Цяжэй за спякоту цагельні.
Цякла на валошку смала,
I жоўтыя лапы цяжэлі.

У глінішчы жалезнякі
Выкопвалі з бітае гліны
I водар, і хвалі ракі
I кідалі іх у драбіны.

Цыратай засланае дно
Ці скруткам якой палатніны...
Звісала над пляцам радно,
Затульваючы глабіны.

I кроквы спынялі свой крок
Над пляцам.
I збегліся ў небе
I латы, і гонта, і дрот,
I зроблены з яблыні гэбель.

Вось так пачынаўся мой свет —
Раскручваўся толь на цагліны
Падмурку.
I клаліся ўслед
Абчэсаныя падваліны...

Маленства, як тое шчаня,
Як смолкія тыя валошкі,
Як дзіва, што плота няма,
А ў небе і сонца, і дошкі.

Амерычкі, еўропкі —
Адзінства не стае.
Вы згубленыя клёпкі
Бочкі аднае.

Вы на шляхах шаленства —
Шляхоў тых не злічыць! —
З ляшчыны і жалеза
Згубілі абручы.

Як не сваё згубілі,
А чортава майно.
Абкамянелі ў пыле
I накрыўка, і дно.

Не выспеліць арэшкі
На абручах кара.
На згубленыя рэшткі
Няма гаспадара.

Вам трэба у спажытку
Быць схоўняй назаўжды
На мёд, віно і жыта,
I на алей руды.

Або жытлом часовым —
Дзвярэй не зачыняць!
Для юнакоў вясёлых,
Што з Дыягена кпяць.

Сабраць вас трэба...
Зрэшты,
Усё пакуль дарма,
На згубленыя рэшткі
I бондара няма...

А бондар быў і хвацка
Рабіў работы ўсе —
Максімавіч па бацьку,
Па імю Аляксей.

Усё цаніў, не грэбваў
I спевам вераб'я.
Даёнкі, бойкі, цэбры
I жлукты вырабляў.

Ахвочую на моду
Да пеўневых галоў,
Дубовую калоду
На клёпкі ён калоў.

У працы ведаў меру
I для танчэйшых спраў,
Адсунуўшы сякеру,
Шаршэтку-гэблік браў.

У рухах нетаропкі,
У стружкі пот зганяў,
Да аднае — ўсе клёпкі
На спусту падганяў.

I клёпкі ў крузе шчыльным
Адна адну плячом
Сціналі пад ляшчынным,
Надзейным абручом.

Пусціўшы пры даробку
У бочку струк які,
Хапаўся ён за склобку
І вычышчаў струкі.