Рыгор Барадулін - Босая зорка

Вочы вады,
Як вочы вады,
Не разгледзіш зналопу, з наскоку.
Вада
Не абмінае хлуды,
Сцежку сцежачы ўпуду ды уроку.
Вáда
Выцягне звады з вады
I з маны рызманы асцярогі.
Як свае не ўпілнуеш сляды,
Завядзе да бяды ў расцяробы.
Волас у ведзьмара з барады
Бервяном
Здасца прыцемным лядам.
Зашаптаныя вучаць брады -
З вадай не сустракацца паглядам.

Застолле шумнае гуло,
І ў шуме тым жыццё мільгнула,
І лёгкім поміргам міргнула —
І маладога павяло.
І завяло ў ружовы змрок.
І ап'яніла й паланіла,
І знікла ранішняя сіла,
І сум сустрэўся як знарок.
Ідуць вясёла халады.
Час развітацца з даўнім шумам,
Пачціва павітацца з сумам
На ўсе астатнія гады.

Нябыт абыякава ўсё праглыне.
Я цешыцца
Марнай надзеяй гатовы,
Што нехта захоча
Сказаць пра мяне:
Ён быў на паслугах
У матчынай мовы.

А нашае жыццё
З святла i змроку.
Перапялёса лес
Пляце кашы.
Каб толькі ў змрок
Ступіць i ў неўзнароку
Змаглі забараніць
Сваёй душы.
А на святле,
Бязлітасным i шчырым,
У Бога ўсе мы
Як на далані.
І рунню маладой,
І вечным жвірам
Жывуць не намі
Лічаныя дні...

Дагэтуль
У снах я з аброву лячу,
Дагэтуль
Мне чуецца чаўкат дзічыны.
Праз гэтулькі год
Мне стаяць уваччу
Азяблыя вочы ў дзяўчыны.
Не ведаю, як,
А сагрэць ix хачу...

Я прыйшоў да цябе праз неглядзь
Калючых вачэй,
Дападаў праз аблогі,
Дзе тупелi нарогі.
Я прайшоў у табе адлегласць
У трыста начэй
I аднаго баяўся —
Убачыць канец дарогі...

Барыс Пастарнак
Помняцца першыя словы твае,
Словы апошнія я не ўзгадаю.
Так, як смуга неўзнаку растае,
Ціха расталі,
Пайшлі за гадамі.
Мне не дагнаць ix.
Словы й гады
Рушыць у прочкі надумалі самі.
Дні дагарэлі,
Як дровы з грады.
Сподзеў вазіў
Гэты дровы вазамі.
Болей не грэў нас
З песні камін.
Здаўся на яблынях наквеццю
Шэрас.
І, адыходзячы ў мой успамін,
Мусіла ты
Азірнуцца яшчэ раз...

...Пустка лушчы...
...Пастка пашчы...
...Малюнак маланак...
...Варыяцыя вар'яцтва...
...Муры мары...
...Страха страху...
...Крокі крыку...

А багатая душа не скупая
Ні на шчырасць,
Ні на неспакой.
І ніхто у яе не запытае:
Як жывецца табе самой?
А багатая душа маладая,
Бо старэць ёй няма калi.
А багатая душа галадае —
Не пякуць ёй хлеб на зямлі.
І багатая,
А па-жабрацку
Ходзіць з торбай пустою адна,
Каб было куды зорам сабрацца.
Толькі торба не мае дна...

Ідуць праклёны не на лес сухі.
Каб пляскаць радасці,
Не хопіць ладкаў.
Нам аддаюцца нашыя грахі
Праз нашых
Неўсвядомленых нашчадкаў.
У старасці глухія пастухі.
I самапасам ходзяць
Думак статкі.
I самі па сабе
Жывуць грахі.
I нас не хочуць заўважаць
Нашчадкі...

Неба кідае думкі не на абразу,
Ды ад жаху згарэць у зямной мітусні
Камянеюць нябесныя думкі адразу,
Перакідваючыся ў камяні.
І, задумаўшыся, не варухнуцца вякамі
Камяні —
Незразумелыя мысляры,
Ix маланкі гарачымі грэюць рукамі,
I напрошваецца туман у сябры.
Ім спакою стае, як лагоднага моху.
Толькі более іхняй маўклівай радні.
На зямлі, што як падчарка небава,
Могуць
Вольна думаць
Бадай што адны камяні...

А часу нецярпіцца як хутчэй
Украсці ў века маладосць
І прыгажосць у маладосці.
Ажно маланкі бліскаюць з вачэй.
Час, ён у гэтым свеце
Толькі госць.
Яму няўцям, што сам
Старэе ад зайздросці...

Пад зялёнай бярэзінай
Белы конь
Адпачывае ад хамута i плуга.
Чарэмха цвіце.
Пахне раніцай з луга.
Зямля халодная,
Як нябожчыкава далонь.
Небасхілу
Б'ецца крыніца ў скронь.
Нервы ў травы напятыя туга.
Ра чулка дрыжыць,
Як блакітная пуга.
Чакае вершніка
Белы конь...

Спалілі воск Дзідалавы грахі.
Не сонца абяскрыліла Ікара.
За лабірынт, да літасці глухі,
За аднакрэўніка нагнала кара.
Зірк цяжка адарваць ад хмарных крыг.
Яшчэ й да неба не прывыкла шыя.
З дасвецця вечнасці віну старых
Парыўна выкупляюць маладыя...