Сяргей Грахоўскі - Табе зайздросціць сонца

Якім святлом, якім гарачым словам
Дарогу к сэрцу кожнаму знайсці,
Каб гэтым хлапчукам белагаловым
Патрэбнай быць заўсёды у жыцці,

Каб кожны стаў i мужны ł шчаслівы,
Каб з імі ты шчаслівая была...
За вокнамі шумяць у садзе слівы,
I месяц стаў над стрэхамі сяла.

A раніцаю ясна сонца свеціць,
Сланечнікі даспелі на градзе,
I ціха шэпчуць за парканам дзеці:
«Вунь новая настаўніца ідзе».

Настаўніца! A ці даўно самую
Вяла у школу маці за руку?
Яна i сёння па табе сумуе
У ціхім прыдняпроўскім гарадку,

Яна штодня лістоў тваіх чакае
I журыцца: «Ну, як яна адна?»
Але цябе, як маці, сустракае
Ласкавая лясная старана —

Шумлівыя бары, рачныя кручы
I белыя лілеі на вадзе,
I хлапчукі бягуць табе насустрач
I соты раз гавораць: «Добры дзень!»

Ты узышла на ганак новай школы,
Ты гэтым дзецям блізкая, свая,
I ўжо сябе не лічыш навасёлам,
Бо тут твой дом i тут твая сям'я.

Тут будзе радасць, тут i шчасце будзе,
Здабытае у працы, ў барацьбе,
I назавуць тады з пашанай людзі
Народнаю настаўніцай цябе.

1957 г.

КРЫНІЦА

Бруіцца каля берагу крыніца
То ціха, то звініць на ўсе лады,
I смагай змораны сюды ідзе напіцца
Празрыстае сцюдзёнае вады.

А снег над белым полем заіскрыцца,
У студзені удараць халады —
Булькоча нестрыманая крыніца
Струменямі празрыстае вады.

Hi спёка, ні мароз, ні навальніцы
Бяздоннай не трывожаць глыбіні,
Ніхто не зможа вычарпаць крыніцы,
А ёй самой ніколі не спыніцца:

Яна ж народу нашаму зрадні.
Новасібірская вобласць,

с. Біаза, 1955 г.

ПЛЫНЬ

Вецер насустрач, насустрач імклівая плынь.
Хлопец у чоўне, смуглявы i рослы,
Прагна глядзіць i плыве ўдалячынь —
Вёслы рыпяць, выгінаюцца вёслы.

Сонца насустрач i сіні прастор,
Сіні прастор у вясёлкавай браме.
Хлопец плыве i плыве за сябрамі —
Вёслы, як дужыя крылы, прасцёр.

У далячынь, што расчынена насцеж,
Голасам сэрца i ўласнай крыві
Кліча цябе неспакойнае шчасце,
Толькі хутчэй да яго даплыві.

Шчасце у кожнай тваёй перамозе,
Шчасце — адолець i вецер i град,
Шчасце — нідзе не спыняцца ў дарозе,
Спынішся — плынню адгоніць назад.

с. Біаза, 1955 г.

ДАКОР САБЕ

Жыццё даецца толькі раз,
А я, бывае, марна трачу
I сілы лепшыя, i час
I не лічу за недастачу
Усё, што сёння разгубіў,
Усё, што мог, а не зрабіў
I што, магчыма, заўтра страчу.
Бо што прайшло, таго не вернеш,
Не скажаш часу: «Пачакай».
Тым часам нехта сее зерні,
А нехта на пярэдні край
Ідзе няходжанаю сцежкай,
У штармавую ноч не спіць,
На новай трасе ставіць вешкі,
Каб стэп вадою напаіць.
I не адкладвае нічога,
Нічога ён не праміне
I недзе, змораны дарогай,
Касцёр распаліць і засне.
Няхай блішчаць ад поту твары,
Хай плечы муляе рукзак —
Шчаслівы той, хто змалку марыў,
Што жыць патрэбна толькі так,
Каб быць заўсёды у дарозе,
Прайсці, дзе следу не было,
Каб у надзённай нашай прозе
Здабыць паэзіі святло.
Каб, узышоўшы на вышыні,
Руку таварышу падаць
I побач стаць на той вяршыні,
Адкуль наступны дзень відаць.
Каб зазірнуць у тыя далі,
Куды нам суджана дайсці,
I, не спыняючыся, далей
Дарогу пэўную знайсці,
Спазнаць цану любой хвіліны
I кожным крокам даражыць:
Шукаць, знаходзіць, быць няспынным,
Не проста існаваць, а жыць.

Абхазія, 1956 г.

ДОБРЫ ДЗЕНЬ

Я ўсё спазнаў: i радасці, i гора,
Я з сотні рэк пакаштаваў вады,
I ноч у ноч мне сніўся родны горад,
Не даючы спакою ўсе гады.

Ён клікаў, уставаў цудоўнай явай,
Далёкі, але блізкі мне такі.
На ўсіх шляхах, за кожнай пераправай
Яго успаміналі землякі.

Я пехатой Еўропу перамераў.
I вось іду між пасталелых дрэў
I нечакана у асеннім скверы
Найлепшага знаёмага сустрэў.

I прыгадаў пра першае спатканне,
Калі яго чароўная рука
Вяла мяне, малога хлапчука,
З жалейкаю па дзедаўскім кургане.

I прывяла ў такі дзівосны свет.
А праз гады па бальшаках Палесся
Ішоў з кійком няўрымслівы паэт
Да першых камунараў на Арэсе.