Рыгор Барадулін - Евангелле ад Мамы

Ад хмар хваравіта і шэра
На сэрцы ў нябёс
І ў вачах.
Не хоча паганская вера
Са сценьмі
Згасаць у карчах…

Ты вёў свой рызыкоўны торг з нябытам —
Хацеў даўжэй пакінуць на зямлі
Жывых і тых, што ціха адышлі
Ды засталіся быць святлом адбітым.
Жыццё радзейшым, смерць гусцейшым сітам
Прасейвае чаго, каго, калі.
Тваіх вачэй турботныя чмялі
Спалохана віталіся з блакітам.

Сяброў усмешкі і зласліўцаў кпіны —
Ты ўсё ў сябе прымаў, як вечны дол,
Абавязкова за людзей павінны.
Ды хто прыспешыў твой жалобны стол?
Чаму ж ён не адвёў абвіў змяіны,
Рахманы, як і сам ты, твой анёл?

Чарсцьвяды. Чаравэчча.
Завыдрана. Павулле.
І вечар горбіць плечы
У дажджавой затуле.

Палын нудзьгуе горка.
Дыміць туман ядлова.
І скача,
Як вавёрка,
На вусны з вуснаў слова.

Начуе золь па шатах.
Па некім каня плача.
Вушача —
Мой пачатак,
І мой канец —
Вушача!

Я сцяжыне далонь залачу
Жаўталісцем
З бяроз Беразвечча.
Я з табою сустрэцца хачу
Ў варажбітна заснежаны вечар.
Каб ад шпаркай хады
Халады
Чырванеліся шчокамі ў белі.
Каб аж да Беразвечча сляды
Учарнелі.
Ад бяды.

Бацька хату «ў пальчыкі» рубіў,
Мама капу ткала,
Ткала «ў дымкі».
Бацька сына песціў і любіў.
Я трапляў з абдымкаў у абдымкі.

Бацька на Вялікадня зубіў
Яйка —
Выбіраў мацак найсамы.
Бацька сына,
Бацьку сын згубіў,
І застаўся я ды смутак мамы.

Пад настрой
Мой лёс лагодны быў —
Дождж нязолкі слаў,
Пярун нягрымкі.
Трапіць
Ласку я сабе набыў
Да зямлі ў апошнія абдымкі.

Хутчэй цямнее вечар шчыры.
Нарыў цярпення нарывае.
І нерастуюць пасажыры
У перапоўненым трамваі.

Дзеці гурбіну лепяць
З няпэўнага снегу
І валяюць яе
Па траве, па сцяжыне.
Да бакоў жаўталіст
Наліпае з разбегу,
Быццам сум на душу
Па сваім на чужыне.

Снег няпэўны растане,
І, напэўна, атава
Да марозу адскочыць.
Ліст зялёны не стане,
Жоўты, ён не сагрэе
Камячыну ласкава,
Як і ліст ад цябе,
Што вяшчуе растанне.

Так раўнаваць,
Каб слепнуць ад святла,
Маланка толькі можа
Не памалу…
Каго ж так
Навальніца пракляла,
Што свечкаю
Бярозу заламала?

Кашары,
Пахне кажух ваўкамі,
Ваўкам
Кажушына пахне кашараю.
І вока
Бачыць сябе звыкае,
І страх
Даганяе бяду паджарую.
Яліна
Бароніць сябе сукамі,
І цемра
Мажнее гадзінаю шараю.

Гадзіннік мой,
Доля роўная ў нас:
Ісці не цішачы ход,
Як свой, лічыць
Пазычаны час,
Пакуль не сыдзе завод.

Гучней
Малаточкам сваім грукачы,
Нябачным, па забыцці.
Цікуюць з пляча начы
Крумкачы
За намі, а нам ісці.

Ты стаў спыняцца,
Стаміў душу,
А я стараюся йсці.
Не дужа спяшайся паказваць,
Прашу,
Гадзіну поснай куцці.

Акраец хлеба,
Шклянка малака.
Хлеб у руцэ,
А малако ў кішэні.
Натоўп штурхае злёгку юнака.
Трамвай грукоча нешта ў суцяшэнне.
Забыцца не паспеў, як хлеб расце,
Як сырадой смяецца ў белай пене й
Туман пацягваецца ў духаце.

Амаль яшчэ ў ізрэбнай светлаце
Звыкаецца з сабой
Магчымы геній…

Горад вецер падмёў,
Смецце ў кучах адзіных
Ад панельных дамоў
Да панельных бландзінак.

Няма ў жыцці пабочных ці старонніх,
Верш Панчанкаў,
Нібы адчаю ўздых:
«Пара забыць вясёлых, спрытных, стройных,
Не сніць ніколі любак маладых…»

Не скажаш сэрцу, біцца ці не біцца,
Сабе не загадаеш знелюдзець.
Як на вясёлых сумнаму забыцца,
На стройных як пагляду не глядзець?

Як адарваць ад губ сваіх жа кубак,
Як заглушыць крыві свае званы.

І маладых чаротаспінных любак
Хоць будзеш сніць,
Пакуль прыходзяць сны.

Горад — тая зямля,
Якую пазбавілі
Лесу, рэчкі, поля.

Горад — тая зямля,
Якую ўтаймоўваюць
Жалезам, асфальтам, каменем.