Леанід Лаўрэш - Працэс Сялянска-Работніцкае Грамады

2) Быў зьезд у Горадні, на якім былі Тарашкевіч, Валошын, Якімовіч і якіх 300 грамадоўцаў. Падышоў да яго (сьведкі) Якімовіч, а пасьля Тарашкевіч і сказалі, каб ён апусьціў са сваім паліцыянтам сходку. Якімовіч крытыкаваў Урад і вельмі няпрыхільна гаварыў "пад маім адрасам". На сходцы мелі грамадоўцы сваю міліцыю, пазнаць можна іх было па нашыўках на рукавох з ініцыяламі.

Адв. Залкінд. Ці сьведка чуў калі, як Якімовіч крытыкаваў Урад?

Сьв. На ўласныя вушы ня чуў.

3) Падчас ліквідацыі "Грамады" была рэвізія ў Ламашэвічанкі і Пісаранкі, у якіх у памяшканьні знайшоў ён паквітаваньні. Гэтая Ламашэвічанка атрымоўвала ад Валошына грошы (ўсяго каля 2 000 зл.), за якія купляла жыўнасьць для палітычных вязьняў у горадзенскім вастрозе. Было іх ад 190-215 ч.

Сьв Ольчук, канфідэнт, гаворыць аб 2-х сходках, якія адбыліся ў 1926 г. пры Мастовай вул. 2, на якіх былі пераважна сяляне, некалькі жыдоў, кабет і работнікаў. Зазначае, што на гэтай сходцы быў толькі адзін карэспандэнт а часоп. "Moment".

Якімовіч заяўляе, што, апрача гэтага карэспандэнта, былі яшчэ і другія і выменьвае іх прозьвішчы. Затым сьведка нічога новага ня ўносіць.

Сьв. Кухарскі Ант., паліцыянт, хацеў разагнаць маніфэстацыю, якая адбылася 7.ХІ.26 г. у Сьвентаволі. Паход гэты складаўся пераважна з грамадоўцаў. Нясьлі чырвоны сьцяг, на якім, па словах сьведкі, быў нарысаваны серп і малаток і напісана: "няхай жыве камуністычная партыя". Удзел бралі пераважна мясцовыя; памятае сьведка толькі Ушылу Ф., Чуйку, Корасевіча, Гарбовіча Сым. Калі ён (сьв.) хацеў разагнаць маніфэстантаў, Ушыла кракнуў на яго: "забіць яго, гада!"

Адв. Сьмяроўскі: Ці 7.ХІ. — якоесь сьвята камуністычнай моладзі? — сьведка ня можа даць на гэта адказу.

Сьв. Лінкевіч Е., канфідэнт з Саколкі, гаворыць, што ведае Якімовіча ўжо з 6 гадоў. Сьпярша быў Якім. эсэрам, пасьля перакінуўся да Ластоўскага, у 1924 г. працаваў у кампартыі і ў 1924 г. быў арыштаваны за прыналежнасьць да КПЗБ, якая была зьліквідавана ў 1925 г.

Адв. Сьмяроўскі: скуль сьведка ведае, што Якімовіч належаў да КПЗБ? — Часткава ад канфідэнтаў і ўласных абсэрвацый.

Далей гаворыць сьведка, што Расіньскі і Руды карэспандавалі з Бурсэвічам у справе "Грамады", і што жонка Рудога прыяжджала ў Вільню ў Цэнтр. Сэкр. Бурсэвіч асьвядчае, што прозьвішча Расіньскі і Руды яму ня ведамы. Некаторыя інфармацыі апірае сьведка на Гурыне, з якім ён быццам бачыўся ў Горадні перад яго забойствам. Гаворыць яшчэ, што Якімовіч быў карэспандэнтам часопісі: "Большевик" і "Чырвоны Сьцяг".

Сьв. Ліханевіч, канфідэнт, гаворыць аб мітынгу, які адбыўся ў Алякшыцах, скліканым праз Валошына ў лютым 1926 г. Гэта быў сьвяточны дзень і людзей сабралася многа (каля 5 000 чал.). Валошын быццам ня меў дазволу ад староства на гэты мітынг, але ўзьлез на калёсы і зачаў крычаць, каб каля яго грамадзіліся людзі. Крычаў, каб людзі не баяліся паліцыянтаў, называючы іх пахолкамі Пілсудскага.

Сьв. Меў тады толькі 8 паліцыянтаў, але не хацеў гэтага мітынгу разганяць, "бо было многа кабет і дзяцей, дзеля чаго не хацеў праліваць нявінную кроў". Гаворыць далей сьв. аб Якімовічу, які належаў да сэцэсыі КПЗБ і браў актыўны ўдзел падчас выбараў у Горадні да касы хворых і аб антыдзяржаўнай адозьве (ў 1926 г.)

Прак. Калапскі: хто быў рэдактарам адозвы?

Сьв. — Лунеўскі, сябра акружн. камітэту.

Адв. Гонігвіль: ці даведка выключае, што адзін а трох: Пачабут, Кулакоўскі, Баліцкі мог напісаць адозву?

Сьв: — адозва была напісана Лунеўскім; напісана была фахова і праўніча.

Адв. Гонігвіль: ці сьв. ведае, якую маюць гэтыя тры асобы адукацыю і чым займаюцца? Сьв. — ня ведаю (?!).

Адв. Гонігвіль просіць суд запратаколіць многа супярэчнасьцяў паміж паказаньнямі сьведкі ў сьл. судзьдзі а цяперашнімі: 1) У судзьдзі сьледчага сьв. не ўспамінаў аб Лунеўскім, 2) аб сэцэсыі Якімовіча гаварыў сьв. у судзьдзі сьл., што была ў канцы 26 ці ў пачатку 1927 г., а цяпер гаворыць, што ў лютым 1926 г., 3) што сьведка не памятае, у якім часе атрымоўваў ад канфідэнтаў ведамасьці, 4) у судз. сьл. зазнаў, што Якімовіч ня быў скампрамітаваны палітычна і г.д.

Сьведка гаворыць далей аб артыкуле, напісаным у "Чырвоным Сьцягу", дзе гаварылася аб разьвіцьці "Грамады" і "piętnowanie" гэтай арганізацыі за тое, што прыймаюць несьвядомых людзей.

Адв. Петрусэвіч: ці гэта была крытыка "Грамады", ці інструкцыя, якой гэта арганізацыя павінна трымацца — сьведка не знаходзіць адказу.

Сьведку задае Шушкевіч (абвін.) некалькі запытаньняў у беларускай мове, на што сьведка адказаў, што пабеларуску не разумее.