Рыгор Барадулін - Журавінка

Дождж ступаў
туп-туп,
Гром гручэў
грук-грук,
На паўнеба ясная
Бліскавіца бліскала.

Да мяне Ясенька
Туліўся блізенька.

Я ж, на ласку ласая,
Сэрца не сцешыла —
Ясенькава, Ясева
Муравее сцежка.

Я ж у Яся адна,
Нас не пяцерка.
Камянькамі са дна
Блішчаць пацеркі.

Зоранькі-пацеркі,
Не магу спацейкі...
Ледзь пачую крокі —
Ложак шырокі.
Як згадаю рукі —
Сяннік мулкі.

Хай вось толькі прыйдзе Ясь
Буду недачэпаю!
Пацеркі блісь ды ясь.
Брамка не зашчэплена...

Ветрык шустры змоўк, заціх.
Спяць кусты прырэчныя.
Мне казаў:
— Ты лепш за ўсіх,—
Не пярэчыла.

Потым вочы называў
Спелымі парэчкамі.
Потым губы цалаваў,—
Не пярэчыла.

Адпіхнуць яго шкада:
Слабая парэнчына
I сцюдзёная вада,—
Не пярэчыла.

Выпадку нечаканы гром —
Ісці, знайсці лазу
I выціснуць з даспелых грон
Вясёлую слязу.

Шукай, упартасць, зноў i зноў!
Пасмейцеся, багі!
Валіла стома смертных з ног,
Вадзіла у бакі.

Іскрыстай песні корань сох,
Гарчэў палын дарог.
I ўзбунтаваўся грозны сок,
Заціснуты ў астрог.

Стагнаў,
хаця не знаў хвароб,
Шалеў
у сто залеў.
Зняў пробу першы вінароб
I першы захмялеў.

Сакрэт святога рамяства
Адолеў для вякоў.
Хадзіла кругам галава,
Спявала ўсё вакол.
Падужацца
i знаць, i голь
Хмель клікаў —
хто каго?!
Пасля ўжо словам
«алкаголь»
Абразілі яго.

Майстэрства цяжкія азы,
Як i майстры,
ў гадах.
Імкнула памаладзь лазы
Абвіць нябесны дах.

Ты цешыўся,
што так расла,
Наіўны Дыяніс.
Я п'ю за бараду казла,
Які лазу абгрыз.

Прыземлены, пачаў расці
Буйнейшы вінаград.
Хаця казёл аб адкрыцці
Здагадваўся наўрад.

Рог не ўцяжарылі вянком,
Адказвала спіна —
I адкрывальніку кійком
Аддзячылі спаўна.

Нашчадак
ніву славы
жне.
Казла не без падстаў
На стол узнялі на ражне,
Пасля —
на п'едэстал.
Ім закусілі — паўбяды,
Са збродлівых братоў
Ляпілі хмарку барады
I чаркі капыткоў.

Пазнялі ўсе грахі з казла,
І помнік дождж абмыў —
Як маршал, толькі без жазла,
Ён, бронзавы, застыў.

І валадар сівых дзяржаў,
Адтуль, з сівых вякоў,
Вакх
да сябе у світу ўзяў
Рагатых сваякоў.

І прадзедаў маіх наўздзіў
Ля роднага сяла
Па багне, п'яных, чорт вадзіў
Стрыечны брат казла.

Ды крыўдзіцца на лёс адно
Увесь казліны род —
Па барадзе цякло віно,
А не папала ў рот.
Чарэпай,
шчодры вінадар,
Як вока поўны коўш!
Застолле смягне —
хмель, удар,
Дажджом прайдзіся ўздоўж!

Настрою дзіўная шкала:
Ртуць чаркі ўверх,
то ўніз.
Дык зноў —
за бараду казла,
Які лазу абгрыз?!

Лёгкая хмурынка, як паром,
Праплыла па небе неабсяжным.
Свой даклад вясновы
робіць гром
Голасам кіруючым, паважным.

Пачынае з дасягненняў ён
(Выступае год ужо каторы!).
З любасцю лагодны, ўзнёслы тон
Слухае нябесная кантора.

Раптам загрымеў —
i ўшыр, i ўдоўж
Прабіраць узяўся абібокаў:
Уцірае акуляры дождж,
А прагноз маніць —
не моргне вокам.

Алілуйшчык слухае:
— Эх, брат,
Свой бы вопыт перадаў я грому,
Як на цэлы дзень рабіць даклад,
Не сказаўшы крыўднага нікому.

А перастрахоўшчык спалатнеў:
— Можа, й праўда дождж разленаваўс
Ды рызыкаваць навошта мне,—
I хутчэй
страхой застрахаваўся...

— Мы недахопы разбяром
Ды люба так, ды міла.
I засядала рацбюро,
I думала, й дыміла.

Мы рваліся ў прарыў, сябры,
Наш тэлефон алёкаў.
Ды застаюцца канчары —
Агрызкі ад алоўкаў.

Шукаць не будзем мудраца!
Як грыфель сэканомім?
Мы не паставім да канца
Яго ў алоўку новым.

Ён спішацца, як мае быць,
Адно пішы з прыціскам.
Аловак трэба надтачыць
На даўжыню агрызка.

Няўрымсныя не бачаць сноў
У папку спаць не трэба.
Рацдумка працавала зноў:
— Забылі мы на дрэва!