Што ні было — усё ж радзіма,
I што ні ёсць — усё ж свая,
Часцей з сабачымі вачыма,
Чым з вольным горлам салаўя.
Радней няма, бліжэй таксама.
Мой родны кут, мой мілы кут...
I застаецца лепшым храмам
Твой кожны дол, твой кожны груд.
Усё ж — як ні мерай, ні важ —
Адной гадаваныя пашай
Малітвы зварот «Ойча наш»
I гімна — «Отечество наше».
Ды толькі спрадвек на зямлі,
Ратуючы ад адзіноты,
Спачатку малітвы былі,
А гімны з'яўляліся потым.
На небе — Богу, бацьку — на зямлі
Паклон, паклон і вечная пакора.
Жыць так патрэбна, як ранпей жылі,
Шануючы і хорам свой, і сорам.
Пакуль руіны хорама стаяць
I рэшткі сораму ў душы трапечуць —
Мінулае нас можа ўратаваць,
Спадзеючыся з намі на сустрэчу.
Пакуль вятры адкрыццяў не змялі
Жывога хараства жывыя душы,
«На небе — Богу, бацьку — на зямлі»,—
Прамовім разам і да продкаў рушым.
Бацьку
Ты любіш гэтыя дні, калі мароз, пабраўшы апошнюю сваю моц, раптоўна мякчэе, а на возеры сам па сабе злежваецца — тужае (Тваё слова) вялікі снег. Пачынаецца адліга, вада застойваецца — пратыхаецца (таксама Тваё слова), і ўюны, задыхаючыся, ліжуць і пралізваюць лёд.
У такія дні Ты кладзеш на сані ўсё неабходнае і выбіраешся на возера.
Пешняй прабіваеш палонкі і апускаеш у ваду вярбовыя рашамэты (і гэта Тваё слова). Палонкі перакрыжоўваеш тычкамі, густа закрываеш вішом і завальваеш зверху снегам. Снег выплёскваеш лапатай, далікатна з усіх бакоў абгладжваеш, як бульбяны капец у гародзе.
Зірнуўшы навокал радуешся, што на возеры Ты адзін і што а д н о над табой неба і ўдалечыні а д з і н, як зярнятка ў эфірнай глебе космасу, Твой гарадок.
Ты глядзіш на неба і гаворыш сабе: «Неба не мае пачатку і не мае канца...»
Твой гарадок пачатак мае, пазначаны ў гістарычна летапіснай прасторы. Неба нідзе не пазначана. Усіх звестак толькі, што створана яно было на другі дзень...
Па выслізганай палазамі сцежцы Ты вяртаешся дахаты, цягнучы за сабой сані з рэштай вішу і дзвюмя запасовымі тычкамі.
Заўтра, яшчэ да свету, Ты вернешся на возера хажаць (зноў Тваё слова) рашамэты. Ты пакінуў іх толькі на адну ноч, на больш не трэба. У адлігу і за адну ноч уюноў набіваецца процьма...
Раніцай адкінеш лапатай снег, рассунеш у бакі віш, прымеш тычкі і з натугай выцягнеш першую рашамэту, для перасцярогі затуліўшы далоняй уверсе адтуліну, праз якую ўсю ноч адзін за адным набіваліся ў вярбовую пастку ачамрэлыя ўюны. У злубянелы на холадзе мех вытрусіш іх усе да аднаго і паволі пойдзеш да другой палонкі.
Зноў будзеш на возеры адзін, і возера атуліць Твой клопат прыемным ценем гаючай забыўлівасці. Апошнія зоркі, збаяўшыся Тваёй маўклівай самоты, патухнуць без пары.
Будзе днець.
Калі зусім развіднее, Ты раскладзеш на беразе агонь, утыкнеш каля агню расошкі і пачнеш класці на іх уюны, нанізаныя на лазовыя мэткі (яшчэ адно Тваё слова). Уюны абпякуцца да звонкай хрусткасці, да тонкага смаку, у якім будзе чуцца, нават бачыцца — і агонь, і возера, і па-царкоўнаму чысты ранак.
Падварушваючы вуголле, раптам падумаеш, што і каханне, як неба, таксама не мае пачатку. I толькі адно неба ведае першыя пісьмёны кахання. і зразумела, чаму папірусы і летапісы ўсіх стагоддзяў зайздросцяць небу.
Мая маладая мама прыйдзе да агню, і ты аддасі ёй увесь набытак, усе мэткі — па трыццаць уюноў на кожнай. I, як пра самае важнае, Ты ёй скажаш, што з уюнамі добра варыць разкі (не толькі Тваё новае слова, але і Твая любімая страва) — разкі без крупаў.
Яна ад душы пасмяецца з Тваіх кухарскіх ведаў...
А Ты зноў будзеш думаць: што ж яшчэ зрабіць, каб Яна стала Тваёй жонкай у Тваім гарадку.
Дай Божа,
Каб мой сын быў здаровы.
Дай Божа.
Каб мая маці была здаровая.
Дай Божа,
Каб мой бацька быў здаровы.
Дай Божа,
Каб мая жонка была здаровая.
Дай Божа,
Каб здаровай была зямля.
Амін.
Усё, што ў музыцы — у сэрцы тое ж,
I, значыць, ад метафар не ўцячы,
Тады магчыма ўсё — і вёска Тонеж
Прачнецца у Парыжа на плячы.
Тады і лёс твой парадніўся толькі
Не з пустатою — з лёсамі двума,
I зоркі ўсе да Васіля і Вольгі
Ляцяць, ляцяць, і ліку ім няма.
Читать дальше