Аляксей Карпюк - Сучасны канфлікт [Аповесць, франтавы дзённік, не зусім гродзенскія гісторыі]

Тады я сказаў, што яна з некім сустракаецца.

— Ты ўпэўнены? — спытала яна дзёрзка.

Я не толькі не быў упэўнены. I падумаць не мог пра гэта. Так гаварыў, абы што-небудзь сказаць. Яна ж, бачачы маю разгубленасць, нападала па мяне, каб адвесці падазронасць, каб схаваць куды больш сур'ёзнае.

Ужо даўно нашая гаспадарка ішла цераз пень-калоду. У дзяцей з'явіліся двойкі і тройкі, пачалі скардзіцца настаўнікі. Дайшлі да мяне чуткі, што ў школе незадаволены настаўніцай Станкевіч. Я не паверыў сваім вушам.

Аднойчы Іра стала мне чагосьці патрэбнай, і я пазваніў у настаўніцкую. Адтуль са здзекам мне адрэзалі:

— Ха, хочаце яе тут знайсці пасля заняткаў? Наіўны, даўно гэта было!.. Цяпер яна ў школе ледзь затрымліваецца на ўроках!.. Не паказвае завучу нават паўрочных планаў!

«...Пішу Табе і плачу, бо толькі Ты мне патрэбен, толькі каля Цябе мне спакойна і хораша, а майму сэрцу больш нічога на свеце не трэба...»

Вядома, каханне, як я ўжо сказаў,— яшчэ і голад па чалавеку, пачуццё неверагоднай унутранай неабходнасці і сум па ім. Выходзіць, я — бервяно, што ляжала ўпоперак яе дарогі да шчасця?! Вось адкуль у яе і азлобленасць, і непрыязь.

Так-то яно так, але —дзе ж сумленне, вернасць, абавязак ды ўсе прынятыя грамадствам правілы паводзін мужа і жонкі? Як жа дзеці?! Няўжо яна пра іх не думала? Бо-ожа, што з ёю здарылася, яна ж такой, здаецца, ніколі і не была, адкуль гэта ўзялося ў яе?!

Атрымлівалася, што я, наіўны, знаходзіўся на адной кватэры з чалавекам, які мяне ашукваў, прадаваў, жывучы з другім, і, магчыма, спадзяваўся, нават — чакаў, што траплю пад машыну ці недзе ўтаплюся. Аб такіх выпадках толькі чуў, чытаў у раманах, бачыў у кіно, а вось дакладна тое самае здарылася і са мной. Толькі мы можам колькі хочаш чытаць пра ўсё гэта, глядзець у фільмах, нават маляваць сабе ва ўяўленні ды ведаць, што такое можа здарыцца і з табой, але ж, калі гэта пацвердзіцца, стане заўсёды для нас вельмі нечаканым ды балючым. Вось і для мяне зараз усё гэта абярнулася фактам, а не меркаваннямі, і каторы раз пачынала зноў знікаць з-пад ног зямля. Няўжо ўсё гэта не сон?

Дзе ж ратунак? Як мне цяпер быць? Хто ж гэты тып, з-за якога яна не палічылася з грамадскай думкай, з працай, з мужам і дзецьмі нават?

Да невядомага мужчыны адчуваю лютую злосць, зайздрасць і крыўду. Што буду рабіць потым, сабе яшчэ не ўяўляю, а толькі ведаю, што мушу зрабіць зараз. Хоць пад зямлёй, але мушу, абавязкова мушу знайсці гэтага тыпа.

4.

Згорблены, грэбаючы нагамі па зямлі, апынаюся сярод двухпавярховых катэджаў. Неўзабаве знаходжу патрэбны мне нумар дома. Як даведаўся, хто гэты чалавек і дзе ён жыве, я ніяк не змог сабе вытлумачыць (мабыць, ён і раней існаваў ва мне, я толькі сябе ашукваў!).

На мой званок на другім паверсе адчыняецца акно, у ім з'яўляецца галава маладога мужчыны. Твар яго выцягваецца ад здзіўлення і нечаканасці.

Ага, браток, дык гэта ты?!

Выходзіць, даволі часта бачу яго на вуліцах нашага гарадка і ведаю — працуе ў «Інтурысце». Гледзячы на яго статную фігуру спартсмена, бывала, я не раз любаваўся ім і нават па-мужчынску зайздросціў яго маладосці, здароўю ды элегант-насці. I вось чым усё гэта скончылася...

— Вы да каго? — няўпэўнена і штучна пытаецца чалавек ды адводзіць вочы.

— Да вас.

— Да мяне-е?! — відочна напалоханы, разыгрывае ўжо здзіўленне.

— Да вас, да вас! Напэўпа — да вас, не сумнявайцеся! — кажу рашуча.

— Хвілінку...

З прыкметнай паспешлівасцю ён зводзіць палавіны акна, зашчапляе іх ды некуды знікае.

«Збаяўся, нябось! Ах, паскуда!.. Пачакай жа, зараз за цябе вазьмуся!..»

Праходзіць значна больш часу, чым трэба, каб апусціцца з другога паверха на першы, покуль ён адчыняе ўнізе дзверы і з'яўляецца перада мной ва ўсім сваім выглядзе. Відаць, нікога ў жыцці я не разглядаў гэтак уважліва. Чым ты спадабаўся таму, хто мне быў так дарагі? Чым ты лепшы за мяне? Чым ты пера-мог? Які ты наогул? Якое свінства мне яшчэ ад цябе чакаць?

На амерыканскі манер коратка пастрыжаны вожык робіць яго маладзенькім, ледзь не хлопчыкам. Гладкі, не высокі і не нізкі лоб. Пад маскай здзіўлення на белым маладым твары — разгубленасць. Насцярожаныя шэрыя вочы.

На твары больш няма на што глядзець, аглядаю вопратку.

Крухмаленая белая кашуля з цёмным гальштукам. Чорныя вузкія нагавіцы з выразным кантам. Бліскучыя, вастраносыя туфлі. Падобныя прыгажунчыкі бываюць часта ў часопісах мод, адно гэты, бадай, больш прывабны і элегантны.

«I ўсё ж такі гэткіх, як ты, браток, цяпер шмат!» — адзначаю сабе.