— Пе-еця, не звяртайце на іх увагі! — малю.
— Пойдзем адгэтуль тады, я не вытрываю!— кідае рашуча.
— Хадзем,— ахвотна згаджаюся.— Ужо і позна!
— Нягоднікі!— Пятро не можа супакоіцца.— Як іх зямля на сабе носіць такіх!
— Цынікі! — дадаю.— Па-настаўніцку гэта называецца — з эмацыянальна беднымі душамі! Людзі — без жаласці, міласэрнасці, без здольнасці суперажываць чужую бяду...
Аднекуль з'яўляецца сам гаспадар і непатрэбна ўмешваецца:
— Нашу Ірыну Іванаўну правесці — халасцяку!
— Дазвольце?— прыкідваецца хлапец, бытта мы не дамовіліся пра гэта самі.— Такое заданне я выканаю з прыемнасцю: слова за вамі, Ірына Іванаўна!
— Калі ласка, вядзіце! Бывайце, Сяргей Міхайлавіч! Дзякуй за гасціну і цудоўны вечар! Жадаю вам многа-многа гадоў жыць на свеце і быць шчаслівым! Яшчэ жадаю, каб наступныя імяніны спатыкалі ўжо не адзін!
— Дзякуй. Прабачце, што не магу з вамі пайсці... Але вы — у надзейных руках, будзьце спакойны. Я гэтым часам займуся астатнімі гасцямі!..
— Займайцеся!
У калідоры Пятро прысядае на ўслонік, дапамагае мне абуць боты. Ківаючы галавой, не то думае ўслых, не то робіць мне камплімент:
— Эх, некаторыя панчошкі — ідэальна напоўненыя маці-прыродай!
Разгублена мнуся, але ён ужо мае туфлі па-гаспадарску загортвае ў газету ды распіхвае па кішэнях свайго паліто — дакладна так, як робіць у такіх выпадках Косця! I гэтак жа абураўся на цынічных мужыкоў. Што за дзіўнае падабенства?!
— Пайшлі! — катэгарычна загадвае, а цвёрдай далонню бярэ мяне пад руку.
15.
I вось мы ўжо на вуліцы.
Парыпвае снег. Паветра чыстае, дыхаецца лёгка. Ціха, толькі весела гараць лямпачкі. Даходзім да бязлюднага моста, а я ўсё не магу супакоіцца ад пачутага. Шкада нашай настаўніцы. Як добра, што побач — сябра, якому можна пажаліцца.
— Хочаце, раскажу вам падобную гісторыю?
— Хачу,— не то жартам, не то ўсур'ёз, не то па-блазенску кідае мой спадарожнік.
— Вечарам пайшла я купіць булак, ды перасталі пускаць у магазін, бо збіраліся яго зачыняць. Мужчына адштурхнуў прадаўшчыцу з ключом, уварваўся ўсярэдзіну. «Грубіян»,— толькі крыкнула яму наўздагон абуранае дзяўчо, і ведаеце што?
— Не ведаю...— гаворыць гулліва.
— Мужчына запатрабаваў кніжку скаргаў і запісаў, што яго абразілі...
Гісторыі не паспяваю скончыць.
Мы чамусьці спыняемся. Пятро раптам бярэ мяне за плечы і прыцягвае да сябе. Гэта адбываецца так нечакана, што спачатку нават не разумею, у чым справа. Вось ужо чужыя вусны з нейкай бяздумнай упартасцю паспешліва шукаюць мае. Першае, аб чым падумала, было не тое, што я — замужняя жанчына, маці дваіх дзяцей, настаўніца і магу сябе скампраметаваць такімі паводзінамі на вуліцы нашага гарадка, дзе мне знаёмы ледзь не кожны другі чалавек. Я жахнулася: у мяне ж халодныя і макраватыя вусны і нос! I як чалавек, які падстаўляе руку, калі падае, інстынктыўна адскочыла.
Ён мяне затрымаў.
— Куды ты?! — выдыхае з нецярпеннем.
— Не трэ-эба! — упіраюся яму ў грудзі.
— Чаму-у?
У яго паводзінах столькі хлапечай і бяздумнай імклівасці, а ў вачах — нямой просьбы, што робіцца яго шкада. Стараюся ўсё загладзіць.
— По-ойдзем, Пе-еця!
— Але ж — чаму-у?! — папракае мяне і не кранаецца з месца.— Я адчуваю, што ты мяне цяпер кахаеш!
— ?!
Недарэчы ўспамінаюцца прыставанні хлопцаў, калі я была яшчэ студэнткай. Усё адбывалася дакладна гэтаксама. Здалося, і я з таго часу не змянілася ані крыху.
— Пеця, супакойцеся!
— А-ай!..— ківае ў адчаі галавой ды расчаравана адыходзіць.
Папраўляю прычоску, азіраюся.
На вуліцы — ні душы. Дзіўна, але я не пакрыўдзілася за яго ўчынак. Я была ў палоне не то нейкай азартнай гульні, не то рамантычнай узнёсласці, не то мацярынскага шчасця. Было надта радасна і весела, а галоўнае — на хвіліну адчула, што валодаю гэтым хлопцам, як сваім сынам.
— Ну, супакоіліся? — пытаюся са спачуваннем.
— Ладна, хадзем! — вяртаецца ён і бярэ мяне пад руку.
— Ці ж можна так? — тлумачу яму мякка і далікатна, каб супакоіць.
16.
Крочым далей. Але не па мосце, а праз рэчку. Як гэта здарылася і калі, я і не заўважыла. Вакол ужо дыхаюць варам палонкі, у іх булькае густая, кіпучая вадкасць. Гудзе лёд. Пад ільдом клякоча нашая магутная рэчка. Мне страшна. Я ўжо інстынктыўна гарнуся да ўпэўненага і дужага мужчынскага пляча. Мае пальцы тонуць у глыбокіх далонях. Страшна, дзіка і прыемна. Бераг круты, мы некалькі разоў на ім падаем і ўзбуджана, як у сне, дапамагаем адно аднаму на яго ўзабрацца, смяёмся ненатуральным смехам.
Читать дальше