Уладзімір Някляеў - Цэнтр Еўропы

— Гут! — энергічна павярнуўся Фрэнк да Хрысціны Сымонаўны. — Вас волен зі?.. Энтшульдзіген зі: воцу браухен зі міх?

— Вір… — устрапянулася была Хрысціна Сымонаўна, але, набраўшы ў грудзі паветра, тут жа безнадзейна яго выпусціла і прамаўчала. Сітуацыя станавілася небяспеч­ най, бо перавага яўна пераходзіла на бок Фрэнка Мор­ гана, а значыць, на бок імперыялізму.

— Яна твая радня! — раптам злосна выпаліў у вочы Фрэнку Андрон. — Мог бы намагнуцца і па­нашаму са сваякамі пагаварыць, містэр!

Што тут сталася з Фрэнкам Морганам! Ён падскочыў, не, ён узляцеў з крэсла, на якім быў рассеўся без аніякага за­ прашэння гаспадара, ён кінуўся да Хрысціны Сымонаўны і на рэліктавай беларускай мове з вымаўленнем дыктараў радыё «Свабода» і тых беларусаў, што жывуць на Бела­ сточчыне ў Польшчы, закрычаў:

— Няўжо вы з роду Моргаўкі?! Але хіба не быў я ў Стрыпунах? Хіба мне не сказалі там, што нікога з Моргаўкаў пасля вайны ў жывых не засталося?.. Не, я не веру! Не, я баюся паверыць! Скажыце мне праўду, заклінаю вас усімі святымі!.. Няўжо вы з роду таго сама­ га Кірылы Моргаўкі са Стрыпун, які з’ехаў быў у Аме­ рыку, каб стаць там найпершым і найлепшым амерыкан­ цам з усіх амерыканцаў, якія некалі жылі, жывуць і бу­ дуць жыць у Новым свеце? Скажыце мне, што гэта так, і вы зробіце мяне, Фрэнка Моргана, самым шчаслівым на зямлі чалавекам! Бацькі мае памерлі, жонка кінула мяне і выйшла замуж за прынца ў Саудаўскую Аравію, а дзяцей яна мне не нарадзіла. Мне беспрытульна ў све­ це, я адзінокі ў ім, нібы Юткава вежа, на якую я гатовы залезці і кінуцца ўніз — сторч галавою ад сваёй адзіноты. Вы зратуеце мяне, калі ў вашых жылах цячэ хоць кропля крыві Кірылы Моргаўкі. Ну дык зратуйце мяне альбо даканайце! На ўсё ваша воля, бо вы пасланніца лёсу…

Сказаць па праўд зе, Хрысціна Сымонаўна здора­ ва перапудзілася, слухаючы гэты вулканічны маналог, гледзячы, як Фрэнк Морган заломвае рукі і, хліпаючы носам, выцірае вочы, на якія наплылі сентыментальныя амерыканскія слёзы. Так, яна, вядома, моцна спалоха­ лася, але жаль, звычайны жаночы жаль напоўніў сэр­ ца Хрысціны Сымонаўны, выціснуўшы адтуль былы гнеў і цяперашні страх, і, устаўшы, яна, як дзіця малое, пагладзіла Фрэнка Моргана па галаве — ад макаўкі да патыліцы.

— Так, — сказала яна, — у маіх жылах цячэ кроў Кірылы Моргаўкі са Стрыпун, бо ён быў не кім іншым, як прадзедам маёй маці.

— Божа! — павярнуўшыся да сцяны, на якой вісеў пар­ трэт Мічурына, ускрыкнуў Фрэнк Морган. — Дзякуй табе, што ты пачуў мае малітвы.

— Гэта не Бог, а Мічурын, — спагадліва сказаў Андрон, якому на хвіліну таксама стала чамусьці шкада аме­ рыканскага мільярдэра. — Вядомы рускі вучоны, які займаўся сельскай гаспадаркай. Сорамна не ведаць. А Бога ў нас няма.

— Ну і чорт з ім, што няма, — радасна згадзіўся Фрэнк Морган і абняў Андрона за плечы. — Слухай, Андрон, да­ вай будзем на ты, га? Мы ж з табой амаль што аднагодкі, маладыя яшчэ мужыкі, камар цябе ўбрыкні!

— Давай, — разгублена пацепнуў плячыма Андрон. — Яму было ніякавата, але, што цяпер рабіць, ён не ведаў: як аб’явіць чалавека персонай нон грата, калі той такі радасны?.. Хрысціна Сымонаўна глядзела на іх абодвух і каўнерыкам сукенкі выцірала расчуленыя слёзы…

— Не плач, Хрысця, — зусім па­свойску абняў яе ад­ ной рукою Фрэнк, не здымаючы другой рукі са спіны Андрона. — Не плач, родная, залатая мая, бо я таксама заплачу. Скажы мне лепш, што б мне такое зрабіць для Андрона ў падзяку за сённяшні дзень, за нашу з табою сустрэчу?.. Хочаш пагаварыць з прэзідэнтам Злучаных Штатаў? — тузануў ён раптам Андрона. — У мяне з ім за­ раз якраз прамая сувязь. Хвілін на дваццаць мы, праўда, спазніліся, але нічога, ён пачакае. Ну, хочаш ці не?

— Хацеў бы, — усміхнуўся Андрон, успрыняўшы пра­ панову Фрэнка, натуральна, як жарт. — Мне ёсць што яму сказаць.

— Ну дык скажы! — узрадаваўся Фрэнк, відавочна за­даволены тым, што дагадзіў Андрону.

— Дзе і як? — іранічна глянуў на яго Андрон. — Мне ў Амерыку ехаць часу няма.

— Ды не трэба нікуды ехаць, тут можаш пагаварыць, па сваім тэлефоне, — сказаў Фрэнк, здымаючы з абкалупа­ нага рычажка тэлефонную грубку і набіраючы нумар.

— Ты што, міжгорад набіраеш? — з’едліва спытаў Ан­дрон.

— Не, — крутнуў галавой Фрэнк, — адразу нумар прэзідэнта. У нас гэта проста, ніякіх праблем.

Фрэнк набраў нумар, пачакаў трохі і працягнуў трубку Андрону:

— На, гавары. Я толькі электроннага перакладчыка падключу, каб вы з прэзідэнтам зразумелі адзін адна­ го. — Фрэнк дастаў з кішэні бліскучую трубачку нак­ шталт аўтаручкі з дроцікам і ўтыркнуў канец дроціка ў тэлефонны шнур.