Уладзімір Някляеў - Цэнтр Еўропы

— А давайце пафантазіруем, — устрапянулася Аня, — каму і чаго шкада? Ці каму і каго?..

— Мне нікога, — зняў персцень Клім.

Фантазіраваць не сталі, усе знялі па пярсцёнку. У Ва­ лодзіка пярсцёнак не здымаўся, нібы ўрос у палец, дык Валодзік палез у шуфлядку, дастаў і паклаў на стол пісталет. «Во гэта мой, — сказаў, — любімы».

— У капялюшык не ўлезе… — адсунула пісталет па стале Лёля. — Пакладзі што­небудзь не такое любімае.

Валодзік заўпарціўся: «Улезе!..» І Лёля заўпарцілася:

«Не!..» Алізар сказаў Валодзіку: «Ды схавай ты…» — а Клім узяў Валодзікаў пісталет, вынуў з яго абойму, з абоймы вылушчыў патрон. «Апошні, ты ў каго астатнія адстраляў?..»

У капялюшыку з залатымі пярсцёнкамі патрон таксама глядзеўся залатым.

Валодзік згадзіўся: «Добра, няхай так…» Клім спытаў:

— Ты хіба адзін патрон, хоць і апошні, пашкадуеш?

— Для цябе, — адказаў Валодзік, — не.

Выйшаў нібыта жарт, Алізар нават разрагатаўся. Валодзік дзьмухнуў у абойму і ўвагнаў яе ў пісталет.

Кінулі на пальцах, каму вадзіць. Палічыліся — выпала Валодзіку. Ён заткнуў пісталет за пояс і адвярнуўся.

Лёля ў фанцікі нязвыкла гуляла… Не гэтак, як у дзяцінстве, калі адна абгортка ад цукеркі, складзеная матыльком ці самалёцікам, узлятала і накрывала дру­ гую. Якую накрыла — тая твая.

— Вось гэты фанцік… — заплюшчыўшы вочы, намацала Лёля ў капялюшыку персцень Кліма, — павінен фанціку во гэтаму… —у другую руку ўзяла яна пярсцёнак Ані, — што зрабіць?.. — і Валодзік адказаў:

— Дзіця. Даўно ў нас дзяцей ніхто не рабіў нікому. Тамара сядзела на другім канцы стала насупраць Ва­лодзіка, а калі ён павярнуўся, яна аказалася за ягонай спінай — і якраз так, што бачыла: у люстэрку прыадчыне­ных з гасцёўні ў прыхожую дзвярэй Валодзіку ўсё відаць. Хацела пра гэта сказаць, але, падумаўшы, прамаўчала.

— Пайшлі, — падняўся Клім і ўзяў за руку Аню. Алізар ускочыў:

— Ты што?!.

Клім, пацепнуўшы плячыма, паваліўся ў крэсла.

— Тады свой персцень аддавай. Мне майго шкада.

— Прывык!.. — замахнуўся на Кліма Алізар, а Валодзік падаўся да яго і тузануў за крысо пінжака: «Сядзь!..»

Ён гэтак рэзка падаўся, што пісталет з­за пояса выпаў, і Валодзік палез пад стол падымаць…

Аня выхапіла ў Лёлі свой пярсцёнак:

— Я не гуляю!..

— Не хочаце, дык, можа, не трэба?.. — разгублена і трохі напалохана спытала Лёля, ва ўсіх напалохана і раз­ гублена спытала, а Валодзік вылез з­пад стала, глянуў на яе і зноў спінай павярнуўся: «Давай далей…»

Паважыўшы на далоні персцень Кліма, Лёля ўзяла яму ў пару — замест пярсцёнка Ані — патрон.

— А вось гэты фанцік што павінен…

— А гэты павінен забіць, даўно ў нас ніхто не забіваў нікога, — павярнуўся Валодзік, прыставіў Кліму, які сядзеў, разваліўшыся ў крэсле і паблажліва ўсміхаючыся, пісталет да грудзей — і стрэліў.

Усім здалося, што жартам стрэліў, гуляючы, бо піста­ лет без патронаў, а белая кашуля Кліма хутка­хутка расквітнела на грудзях чырвоным макам.

«А­а­а!..» — закрычала Аня, і Лёля закрычала, Алізар разявіўся і кадык ніяк не мог пракаўтнуць, а Тамара маўчала, не разяўляючыся, здранцвеўшы. Не замінаючы натуральнаму ходу падзей. Бачачы недзе ў аддаленасці, як у дзвярным вочку, Тамару Сяргееўну ў белым капя­ люшыку з сінімі валошкамі. У якім толькі ў фанцікі гу­ ляць.

— Значыць, — сказаў Валодзік, гледзячы на патрон, які Аня, закрычаўшы, на стол кінула, — не апошні… — І ўклаў пісталет Кліму ў далонь, сціснуўшы на ім Клімавы паль­ цы. — Слухайце, як выйшла ўсё… Ён не збіраўся, канеч­ не, страляцца. Дастаў патрон з абоймы, во гэты, і думаў, што абойма пустая. Папалохаць нас хацеў, павесяліцца… А то сумна было.

Пісталет у руцэ Кліма не ўтрымаўся, выпаў з рукі на падлогу, Алізар хацеў падняць, Валодзік спыніў яго: «Няхай ляжыць».

Калі прыехала міліцыя, якую выклікала Лёля, усе так і сказалі, як прыдумаў Валодзік. Ён, відаць было, баяўся, што Тамара скажа інакш, але яна ўслед за астатнімі паў­ тарыла тое самае.

Кліма паклалі на насілкі, накрылі прасцінай і панеслі… Калі выносілі ў дзверы, прасціна за язычок замка зача­ пілася, спаўзла — і ў Кліма, як здалося Тамары, прыад­ крылася адно вока. Але позна: ён не ўбачыў, як Валодзік удзьмухнуў патрон у пустую абойму. Ці неяк падмяніў яе, ён умее штукарыць — і цяпер у Разаліі адзін баць­ ка. Не два.

У Тамары з сястрой не было ніводнага.

Тамара набрала ў Лёлі цыгарэт, прыйшла дахаты, згатавала каву… Закурыла… Кубачак з кавай старалася падымаць, як падымала яго Тамара Сяргееўна, але гэтак плаўна ў яе не выходзіла. Да таго ж рукі пакалочваліся, і кава разлівалася ў сподачак…