Віктар Кунцэвіч - Вярні маю душу...

Тым часам жанчыны ўсталі з-за стала і пайшлі да выхаду. Сумачка, перакінутая цераз плячо бландзінкі, пачала аддаляцца, а разам з ёю аддаляўся і пачак з грашыма. Новікаў праводзіў сумачку зачараваным паглядам, а калі за дамамі зачыніліся дзверы, усхапіўся і кінуўся следам.

Да століка, за якім сядзеў злодзей, падышла афіцыянтка, каб прыбраць бутэльку, і ўбачыла ляльку, якая заставалася сіратліва сядзець каля пустой пляшкі.

— Глядзі, якая рэч! — падала яна чорціка бармэну. — Відаць, кліент забыўся.

— Файная лялька, — цмокнуў вуснамі круглатвары бармэн. — Давай я яе пачаплю вось тут пад люстэркам. Няхай палохае дзяўчат...

Мікола Новікаў ішоў воддаль за жанчынамі. Тыя пра штосьці гаварылі. Неўзабаве яны выйшлі на аўтобусны прыпынак, на якім было шмат людзей.

У Новікава перахапіла дыханне: куды б ён ні зірнуў — усюды бачыў грошы. Каля газетнага шапіка стаяла вабная крыху паўнаватая маладзіца. Злодзей затрымаў на ёй свой позірк, каб не бачыць грошы, якія выпіралі з кішэняў і сумачак і, здаецца, так і прасіліся: вось мы, тут — вазьмі нас. Новікаў паглядзеў на дзябёлую кабету, на яе прыгожы бюст і ўбачыў грошы... Грошы яму бачыліся паўсюль... Яму захацелася завыць ваўком: такога раней з ім не было.

«Нейкае вар’яцтва, — ажно застагнаў ён. — Хто ж утварыў такое са мной?»

Да прыпынку пад’ехаў тралейбус, размаляваны рознымі рэкламамі. Людзі дружна пасунуліся да дзвярэй. Кабеты, за якімі Новікаў ішоў ад кафэ, ужо ўвайшлі ў салон. І ён схамянуўся, заскочыў следам.

Высокая хударлявая брунетка-кандуктар, прывычна працуючы тулавам, спрытна прадзіралася між пасажырамі. Новікаў сунуўся за ёй і спыніўся акурат за спінай бландзінкі. Сумачка вісла ў яе на плячы, але кабета правай рукой надзейна прыціскала яе да таліі, а левай трымалася за парэнчу.

«Почапку можна абрэзаць, але што толку, — думаў злодзей. — Нават пры выхадзе з тралейбуса дама можа не адпусціць прыціснутую да сумачкі руку, ды і забраць яе непрыкметна наўрад ці ўдасца».

Праз два прыпынкі жанчына выйшла з тралейбуса. Выйшаў за ёй і Новікаў, але следам не пайшоў. Стаяў, наўцямна кідаючы пагляды на прахожых, і паўсюль бачыў грошы, грошы, грошы. Галава закружылася і, каб не ўпасці, ён адышоў убок, прысеў на лаўку пад каржакаватым каш­танам...

18

— Ну, лягчэй у цябе стала на душы? — спытала Г анна ў Хруцкага, калі яны выйшлі з царквы.

— Не ведаю, яшчэ не разумею, — няпэўна адказаў Андрэй. — Ёсць нейкая разгубленасць ці збянтэжанасць. Я ж ніколі не маліўся ў царкве.

— Адной малітвы мала, — шматзначна сказала Г анна і змоўкла.

— Ганна, — сказаў Андрэй, — давай вернемся да нашых зямных спраў: што будзем рабіць далей?

Жанчына з сумам паглядзела на Хруцкага. Вось ён побач, чалавек, якога яна пакахала, за якога выйшла замуж, нарадзіла яму дзіця. У яго цяпер іншае аблічча, незнаёмае, ёй чужое, і ўсё ж адчуваецца штосьці такое блізкае, роднае. Вось яна, сапраўдная сіла чалавечай душы: «Ведаеш, Андрэй, мы ўсёткі не можам жыць разам. Ну, пакуль ты ў чужым абліччы. Што падумаюць суседзі? А Юлька?»

— Разумею, — хутка адказаў Хруцкі. — Я буду жыць у кватэры Борчыка. Ён дазволіў мне.

— Добры гэты Борчык. На машыне — катайся. У кватэры — жыві, — Ганна зірнула ў вочы Хруцкаму і прамовіла: — Андрэй, давай мы, як кажуць, паставім усе кропкі над «і». Скажы мне, хто такая Наташа? Кім яна даводзіцца табе? Ты аднойчы ноччу назваў мяне гэтым імем.

Хруцкі цяжка ўздыхнуў.

— Што маўчыш? Праўда ачышчае душу.

— Ці не занадта многа мы сёння гаворым пра душу, — з лёгкім раздражненнем прамовіў Хруцкі.

— Андрэй, чаму, калі я спрабую пагаварыць з табою шчыра, ты пачынаеш злавацца?

— Ды не злуюся я. Добра. Наташа — гэта жанчына, з якою я сустракаўся да знаёмства з табою. Цяпер яна жонка Альфрэда Борчыка. Яна марыла пра багацце і дабілася яго: Альфрэд вельмі багаты. Ёй трэба багацце, а не Альфрэд.

— І як гэта высветлілася?

— Яна скрала ў яго вялікую суму грошай і з’ехала.

— Кінула мужа ў такой бядзе і нават абакрала яго, — задумліва прамовіла Ганна.

— Борчык сказаў, што іх шлюб фіктыўны: яму чамусьці трэба было тэрмінова ажаніцца — гэта не мая справа, — а тут падвярнулася Наташа.

— Добра, што гэта жанчына знікла. Цяпер можна будзе спадзявацца на лепшае, — адзначыла Ганна.

Хруцкі адвёз жонку дамоў і паехаў на Борчыкаву кватэру. Прыпаркаваў машыну ля пад’езда, але ісці ў кватэру яму не хацелася. Непадалёк убачыў кафэ-палатку з надпісам «Аліварыя». Вырашыў зайсці ў яе і паснедаць.