Віктар Кунцэвіч - Вярні маю душу...

— Божа, — сумна ўздыхнула Ганна, — як жа ты, падобны на сябе, Андрэй, а знешнасць. Я ніколі не змагу да яе прывыкнуць.

Блізіўся час заканчэння працоўнага дня, аднак на рынку было мнагалюдна. Ганна выбрала бананы, а калі падышлі да гандляроў мёду, то разгубіліся: яны наперабой прапаноўвалі і расхвальвалі свой тавар.

— Вы толькі пакаштуйце, — зняўшы накрыўку з трохлітровага слоіка і калупнуўшы драўлянай лыжкай мёд, казала паўнацелая кабета, — сакавіты, духмяны, так і растае ў роце.

У гэты момант паміж Ганнай і Андрэем праціснуўся мужчына ў шэрым, доўгім — амаль да пят — плашчы і запусціў свой брудны ўчарнелы палец у слоік з мёдам, потым аблізаўшы мёд з пальца, адышоў ад прылаўка і яго высо­кая, худая постаць паволі паплыла між радамі.

— Трэба было стукнуць лыжкай у лоб нахабніку, — сказаў Хруцкі.

— Што вы, — замахала рукамі кабета. — Гэта ж Восіп Камяніцкі — блазан. Ён можа сказаць такое. А потым сказанае збываецца. Вось у жанчыны схапіў банан, дык тая аблаяла яго апошнімі словамі, а ён ёй: «Малака ў тваіх грудзях больш не будзе, будзе чорная кроў». Так яно і атрымалася: адрэзалі хірургі ёй грудзі.

Калі Хруцкія вярнуліся да машыны, то ўбачылі, што высокі чалавек у плашчы разглядвае і гладзіць рукамі бліскучае крыло машыны.

— А-ну, любіцель мёду, адвалі! — рашуча адпіхнуў бадзягу Хруцкі.

Блазан адступіўся на колькі крокаў ад джыпа і стаў моўчкі глядзець на

Хруцкага, а калі той сеў за руль і шкло ў дзвярах павольна і плаўна апусцілася, бадзяга падбег да машыны і хутка пракрычаў:

— Зло ўкралі, але яно не адступіцца, не пакіне цябе!..

— Андрэй, паехалі! — усклікнула Ганна, і Хруцкі націснуў на педаль газу.

Калі ішлі ад машыны да варот царквы, Хруцкі спыніўся і прамовіў:

— Як я забыўся? Лялечнага чорта трэба было пакінуць у машыне. Хоць і лялечнага, а нячысціка нельга несці ў святое месца. — Ён апусціў руку ў кішэню, але там было пуста. — Дзіва. Знікла лялька.

— Укралі на рынку, — сказала Ганна. — Дык вось пра якое зло плёў блазан.

У царкве было ціха і пуста. Панаваў паўзмрок.

— Вунь вялікае распяцце Хрыста, — шапнула Ганна Андрэю. — Ідзі і прасі яго, каб дапамог. А я буду маліцца Дзеве Марыі.

17

Злодзей Мікола Новікаў быў пануры і злы: цэлы дзень аціраўся на рынку, вышукваючы ахвяру-разяву. Маладая жанчына, якая трымала за руку дзяўчынку гадоў пяці, аддаўшы грошы за мяса, паклала кашалёк у валізу, следам за пакетам з пакупкамі. У дзвярах рынка, дзе было цесна ад людзей, Новікаў лоўка выцягнуў кашалёк з валізы і хутка сышоў у небяспечнае месца. Рашпіліў кашалёк, а там не грошы — драбяза. Прыйшлося вяртацца, каб зноў рызыкаваць.

Мужчына ў шыкоўным касцюме і маладая стройная жанчына адразу прыцягнулі яго ўвагу.

«Пэўна, багатыя», — падумаў злодзей і здзівіўся, калі жанчына сама заплаціла за пакупкі.

Правая кішэня ў пінжаку багатага мужчыны завабліва тапырылася, і Новікаў падумаў, што там ляжыць кашалёк, туга набіты грашыма, а кабета заплаціла дробязь, каб муж не даставаў свае грошы. І тут раптам побач з парай аказаўся блазан Восіп: у злодзея з’явілася магчымасць засунуць доўгія пальцы ў кішэню мужчыны... Выцягнуў штосьці мяккае: ляльку. Ды якую! Нібыта забаўляўся, пацвельваў лёс над Міколам Новікавым. Таму і сядзеў злы злодзей у палатцы з надпісам «Аліварыя» і піў піва, на якое ледзь нашкроб з кашалька маладой жанчыны.

Новікаў ужо двойчы пабываў у турме і двойчы за крадзяжы. Але свой занятак — красці — не спыніў.

Рабіць яму не было чаго, ён узяў ляльку ў руку. Падалося, што лялька падміргнула яму і яе вочы ўспыхнулі чырвоным святлом. Пальцамі ён націснуў ёй на жывот: можа, на батарэйках, хоць запішчыць, ці засмяецца — ёсць жа такія лялькі.

— Ой, не трэба... — пачуў Новікаў і ад здзіўлення ажно ўвабраў галаву ў плечы. За столікам ён сядзеў адзін, а за суседнім, самым блізкім да яго — дзве мілавідныя кабеты. Яны штосьці горача абмяркоўвалі. Адна з іх зняла сумачку, якая вісела на спінцы крэсла, паставіла на стол і, расшпіліўшы яе, пачала штосьці шукаць.

Новікаў выцягнуў шыю і — о дзіва! — у сумачцы ён убачыў грошы — долары і нашы.

Жанчына дастала з сумачкі памаду і люстэрка, падфарбавала вусны, потым паклала іх на месца, шчоўкнула замком. Сумачка засталася на стале і ў ёй як на нейкім чароўным экране злодзей бачыў грошы...

Праз нейкі час Новікаў адарваў пагляд ад сумачкі і паглядзеў у бок барнай стойкі. Каля яе стаяў плячысты мужчына і праз заднюю кішэню яго джынсаў Новікаў убачыў перакладзеныя напалам грашовыя купюры.