Нил Гилевич: Родныя дзеці

Сцяпан сумеўся, разгубіўся:
Пракляты сорам, каб ты счах!
Даў «добры вечар» і спыніўся -
З мальбой і радасцю ў вачах.

Яны таксама крок стрымалі.
Лілася з вокан гамана.
«Вы так прыгожа ў нас ігралі! -
Сказала шчыра... не яна. -

Прыходзьце зноў! Абавязкова!» -
Штось «дылдзе» рупіла самой.
Яна ж - ні слова, ні паўслова
Але глядзела... божа мой!

Як на яго яна глядзела!
З якой прадоннай глыбіні!
Якая светлая надзея
Пускала ў сэрцы карані!..

Ледзь дачакаўшыся суботы,
Сцяпан падаўся ў інтэрнат.
Адзін. І шмат іграў з ахвоты.
І танцаваў з Альжбетай шмат.

Але сказаць ёй хоць намёкам,
Чаго прыйшоў ён зноў сюды,
Чаго блукаў ля іхніх вокан, -
Не змог музыка малады.

І ён рашыў пакарыстацца
Вядомым спосабам старым:
Прызнацца ў вершы - і на танцах
Аддаць лісток ёй. А затым...

Ужо што будзе - тое будзе.
Ва ўсякім разе - будзе знаць.
Тры дні мазгі мазоліў-трудзіў,
Каб як найлепей напісаць.

У рыфму ён яшчэ са школы
Грашыў - умеў цаляць як след.
І вось на лісціку васковым -
Амаль класічны трыялет:

«Ты сэрца мне усхвалявала,
Як краска першая вясной
На ціхай просецы лясной -
Ты сэрца мне усхвалявала.

Пасля іх будзе тут нямала
Цвісці, буяць, зырчэць красой.
Ты ж сэрца мне усхвалявала,
Як краска першая вясной».

Перачытаў сто раз - не меней,
Рашыў: «І ў друк бы падышло!»
І ў нагрудной паклаў кішэні -
Каб лёгка выхапіць было.

Назаўтра ж вечарам, у танцы,
Пад шоргат ног, пад гоман-гам,
Ён у кішэньку сунуў пальцы,
Сказаў: «Вазьміце, гэта вам!..»

І чуе: «Мне? Але навошта?
Не разумею, што за жарт?..»
Зірнуў - бы хтось яму бязбожна
Чабэхнуў кіпенем у твар.

Ён не лісток дае з блакноту,
Дзе ёй прызнанне ў вершы сплёў, -
А глянцавітую банкноту -
Ні больш, ні менш - на сто рублёў!

Паблытаў, гад! Ляжала ў той жа
Малой кішэньцы на грудзях.
Якая ганьба-стыд, о божа!
Які канфуз! Ды пры людзях!

«Даруйце!» - згроб купюру ў жменю
І ў дзверы ледзьве не бягом.
Яна - на ганак праз імгненне,
А там - на вулку, наўздагон.

«Сцяпан! Вярніцеся! - гукнула. -
Прашу, вярніцеся! Сцяпан!..»
Спыніўся ён. Душа пачула:
Ад сэрца голас - не спадман.

«Вы трохі дзіўны, выбачайце.
Чаго з-за дробязі ўцякаць?
Забудзьце ўсё - і не зважайце...»
«Я вам хацеў вось гэта даць...»

І ён падаў ёй невялікі
Учвэртку складзены лісток.
Яна ўзяла і для прыліку
Зірнула ўпрыцемку: «Сцішок?!»

«Вы... не цяпер, вы потым гляньце», -
Ён сарамліва папрасіў...
Яны вярнуліся на танцы -
Як быццам іншыя зусім.

Як бы на іх лягла ўжо мета
Якогась кону аднаго.
І цэлы вечар той Альжбета
Не пакідала ўжо яго...

...На цёмнай лесвіцы вячэрняй
Акно расчынена ў прастор -
У весні горад, - да свячэння
Агнёў і зор, агнёў і зор.

«Уночы будзе навальніца», -
Ён, бы сабе, сказаў услых.
Яшчэ сакрэт і таямніца -
Усё, што ўзнікла паміж іх.

Але ўжо з моцнае далоні
Не вырываецца далонь.
Але ўжо хіліцца да скроні,
Нібыта ў лёгкім хмелі, скронь.

І слова згоды ўжо трапеча
На смяглых вуснах - без умоў,
Што не далей, як заўтра ўвечар,
Яны спаткаюцца ізноў.

* * *
Сляпы ад шчасця ў май той белы,
Калі шугаў паўсюдна бэз,
Не знаў Сцяпан, што да Альжбеты
Тады ж «прыліп» і Юзік Бэнсь.

Дый не на жарт «забрала» Бэнся!
Амбітны, хцівы сэрцаед
У інтэрнат зайсці ўжо меўся,
Каб на яе натрапіць след.

І як жа вырачыў ён вочы,
І як напнуўся цецівой,
Калі яна сама аднойчы
Да іх заглянула ў пакой.

Яе прывёў Сцяпан - і проста
Сказаў, не ўмеючы хітрыць:
«Мая знаёмая і госця,
Прашу ласкавымі вас быць!..»

Найлепей Юзік просьбу ўважыў -
Ласкавы быў, аж цераз край:
І шчодра досціпы адважваў,
І згатаваў імгненна чай.

Адшчоўкнуў ключыкам куфэрак
І тут жа («ахні, слабы пол!»)
Кулёк не нейкіх там цукерак,
А «мішак» высыпаў на стол.

Альжбета ахнула, канешна.
Ніхто ёй «мішак» не купляў.
Бэнсь звысака глядзеў належна:
«Частуйся! Семечкі, маўляў!

Яшчэ не гэткае зазнаеш, -
Прасіўся довад з языка, -
Калі, вядома, розум маеш
І прэч адшыеш вахлака!..»