Рыгор Барадулін - Абсяг

Клін гагатлівы
Поплаў не ўзрадуе.
Мы — негатывы
Вечнасці здрадлівай.

Нібыта ўсе мы
У каўчэгу Ноевым.
Мора нясе нас.
Смутнае дно яго...

IV

Патужна плячу плаціны —
Турбіны
Турбуюць яе.
«Адзіны, адзіны, адзіны!» —
Тайга Енісею пяе.

Унізе цішу знішчае —
Віхрасты напор раве.
Зірні:
Ў Енісея на шчасце
Дзве макаўкі на галаве.

Аб тым, што шчаслівы,
Уверся,
Ды ў зайздрасці не лысей.
Падпёрты плацінай,
Уверсе
За мора шуміць Енісей.

Не так,
Каб у бога за пазухай,
Стаім у пазусе ГЭС.
Мацнеюць святла запасы хай
Дыктуе штодня прагрэс.

Вада пад намі
Яшчэ раве.
Высока дагас беразняк.
Мы ў сцюжы —
У ГЭС у чэраве.
Наскрозь
Нас працяў скразняк.

Высвечвай,
Енісею былінны,
Багаты на сонечны ўлоў,—
«...Плюс электрыфікацыя ўсёй краіны»
Канкрэтную сутнасць слоў!

Далінаю Лінда [ 4 4 Лінда — маці героя эстонскага эпасу «Калевіпаэга», жонка Калева. ]
Брыла не ў вянках —
Збірала каменне ціхмана
І несла,
Каб горад узняўся ў вяках,
Дзе Калеў яе пахаваны.

А камень быў кожны,
Нібы падавы
Для волата спечаны бохан.
Падраўся хвартух,
Льюцца слёзы ўдавы —
Азёрыцца поплаў глыбока.

Легенда нябёсы
Расчуліць да слёз —
Наплача азёр
Аблачыны
Таму, хто хоць камень адзіны
Прынёс,
Што лёг у падмурак Айчыны.

Сосны рэліктавыя на Піцундзе.
Храм са стагоддзя дзесятага.
Цешымся берагам,
Шэпчам аб цудзе,
Якое намі дасягнута.

Храм хрысціянскі,
Супернічай з барам,
Сосны,
Пра даўнасць напомніце.
Шпар пляжнікаў, мора,
Салёным варам.

А вы са мною,
Хаця й на поўначы,
Сосны мае з партызанскай зоны,
Вы не рэліктавыя —
Вынослівыя.
Ліўні свінцовыя — не мусоны
Хмарамі вас хрыстосвалі.

Вы не шуміце
Ў падручніках школьных,
Вы не абвешаны
Дачнымі трантамі.
Чорнае неба
Данбаскіх штольняў
Трымаеце з паслявайны
Атлантамі.
Сосны думныя,
Незаменныя,
Падсочак падсумкамі
Аперазаныя,
Безыменныя,
Як нартызаны,
Вы!

Мана вясновай гаманы
Не ашукае болей.
Спыніўся твой адлік зямны,
Перажагнаны болем.
Мой цень —
Працяг тваёй вярсты.
Не вечны ён таксама.
Цяпер мяне чакаеш ты,
А я старэю,
мама...

Тут я заначую —
Журбы не пачую...»
Мерклася застолле,
Як туга, густое.
А журба — начніцай,
Неба — абажурынай.
Журыцца крыніца,
Бор сыры зажураны.
Голас падупалы —
Скруха жаўрукова.
Ты абначавала,
Мама,
За ракою...
Ды не да спакою
І за той ракою.
Хвоя над табою —
Сынавай журбою...

Перунамі жагнаныя абразы
Перастылі азёры прадонна
Выспу смутку майго
Ледзяняць маразы:
Маме ў зямлі сцюдзёна...

Пераходзяць цяляты асфальт пацямне.
Паваротак на Ўшачу!
Шчаслівая хвіля.
І да статка бычка,
І да хаты мяне
Падганяе бадлівае слова:
«Аксыля!»

Хто сказаў,
Што праца — адпачынак?
Ён, відаць, не ведаў мазаля.
У барознах —
У тугіх ляйчынах
Цягне воз турбот сваіх
Зямля.

Потам
Праступае рунь
Зялёным:
Ураджай ліхвярна
Прагне сіл.
Праца ўпотай
Цягнецца за плёнам,
Недасяжным,
Быццам небасхіл.

Здзіўляйся свету!
Салавей адно ж
Залётку славіць з маладой дзялянкі.
Пярун ідзе па хмарах басанож —
І пырскаюць з-пад пят яго маланкі.

Былі нам няўзнакі
Капрызы пагоды,
Як з прыказкі зайцу
Ламы і грамы.
Мы, ўшацкія мальцы,
Хадзілі ў падводы —
Да весніц
Равесніц
Падводзілі мы.

Ах, колькі ix,
Летніх, зімовых,
Ці лічана,
З якога пачатку,
З якога канца,
Было кіламетраў
Да Строктаў,
Цялічана,
Бяроз —
Да шляхетнага Ліпаўца?!

Мы ў кірзавых ботах
Так здорава гоцкалі,
Што снілася зноў
Местачкоўцам вайна.
Не спалі магчымыя цешчы
Стракоцкія,
Ваўчэнскія:
«З кім там дачушка адна?»

Да трэціх пеўняў
Дзяўчат падводзілі
(І самі, як пеўнікі ў кашалі),
А потым нас,
Жанішкоў малодзенькіх,
Падводзілі —
З іншымі ў ЗАГС ішлі.