Рыгор Барадулін - Абсяг

Лічыў барханы,
Ды аблічыўся.
Здалося раптам —
Ступаю поймай.
Зямлячка выплыла аблачынкай
Узмах брывей —
Замах на спакой мой!

У кожным позірку —
Пa азярку.
Часіна позняя,
Дай мне руку!

Зялёным лёдам
Б'юць вачаняты.
— Адкуль ты родам,
Дачка чыя ты?!.

Далёка Вухвішча,
Далёка Зябкі.
Сініцу слухаю,
А голас зябкі:

— Дзе сцежкамі сінімі
Ступаюць калядачкі,
Ёсць вёска па імені
Мокрыя Кладачкі...

Гром пад Глускам
Арэшкі лускае.
Абтрасі каракумы з бахіл!
Сцены юрты
Паўтораць ласкава
Ператомлены небасхіл.

Дзверы мяккія ўскінь,
Што завуцца
Ускалыхлівым словам
« Кілім ».
Уваход табе здасца
Завузкім
І прытулак, спачатку,—
Малым.

Цішыня аглушае,
А гулам
Аглушаць
Час наш выбіўся з сіл.
Ён агулам,
Дакладней — аулам,
Паўтараўся вякі —
Небасхіл.

Па вачах
У гасціннасці ўверся,
Перасмягла сухмень кленучы.
Каб клубіўся дымок —
Выйсце ўверсе,
Каб заходзілі зоры ўначы.

Дзе хмурынка,
Што дождж нагайдае?
Ды сухмень —
Не бяскрыўдны прасцяк!
Чай зялёны
Вясну нагадае,
Піяла —
Шчодрай жмені працяг.

Неба
Стрэлы і думкі ўскрыліла.
І качэўнік
Узносіў хвалу:
Ён спадобіў усё небасхілу —
Юрту ставіў,
Кругліў піялу.
...Лёд прыпылены
Тэлеэкрана.
Дыванова абжыты ландшафт.
Шкло газніцы
На рожках джайрана.
І, як шчасця чаўнок,—
Саланчак [ 2 2 Саланчак (туркмен.) — зыбка з лямца. ].

Родны сівер,
Як бровы ні хмур ты,
І ў завейных ушацкіх начах
Прыгадаецца
Пазуха юрты,
Дзе ніколі не чахне
Ачаг...

Ты ў вечнасці ў гасцях...
Тугой агорнуты,
Ступаем па касцях
Старога горада.
Трашчаць луской збарвелай
Чарапкі —
Ад горада мільённага
Драбкі...
І давялося цэламу
Расчасціцца:
Кавалак ручкі
Ад збана-ручасціка,
Аскепак піялы.
Набытак, часе,
Твой малы!
Не хоча ўпарта
Стаць зноў гліна
Глінаю,
Бо клалася ж цагліна
За цаглінаю
І сценамі была,
Агнём далучаная да святла.
Вятрам бы
Пашыраць свае ўладанні,
Яшчэ не даканалі
Брамы
Караван-сарая.
Час мыту сам заплоціць!
Ваюй,
Зямля сырая,
З уласнай плоццю!
Жалеза не рудой
Рудой —
Быць хоча хоць іржавым,
А жалезам...
Харэзм,
Ніхто ўжо больш табе не пагражае,
Нікому — ты.
Быў на зямлі
І стаў зямлёй,
Аглух ад нематы.
Лушчастаю раллёй
Зрабіўся дах i посуд.
Ступаць балючаю зямлёй
Баіцца золак босы...

Глухой труною
Цішыня.
Бархан,
Што века.
Хаваюць галаву каня,
Як чалавека.

Вядома,
Конскую ратуй —
Яна ўратуе.
У Каракумы забінтуй
Бяду крутую!

Барханачуйна помніць слых
Крык
І сык кулі,
Схавалі жах пажараў злых
Воч Ісык-Кулі.

Зямля жанчынай чуе боль,
Сама чакае.
На спіне праступае соль
Саланчакамі.

Мы звязаны спакон вякоў
Адной паслугай:
Шматуе цішу скон падкоў —
Зямлю паслухай!

Начы глушэе
Ваўкаўня.
Бархан,
Што века.
Хаваюць галаву каня,
Як чалавека...

Раз імя гучыць,
Як свята,
Стане горача барам.
БУДУ Ў радасці за свата,
Выбірайся ў шлях,
Байрам!

Восень адхіне туркмену
Луг,
Што ад дажджоў дамок,
Хрумст гуркоў,
Задуху кмену,
Бульбы ўварыстай дымок.

Будзе лёгкай на ўспаміне,
І не след пытаць чаму —
Ранняя зіма раскіне
Госцю белую кашму...

Кружаць,
Крэўнасцю сагрэты,
Не забыўшы шлях дамоў,
Над планетаю паэты
Кнігаўкамі родных моў...

Чакаюць не пагоды
З мора.
Не год і не паўгода
Змора
Прыбоем лютым
Горбіць плечы.
Чакаюць жонкі маракоў.
Часцей пытаецца малеча
Чаму бацькі
У сябрукоў.
З такой сустрэліся,
Няйначай,
Што іх трымае ў моры,
Удачай...

Каб толькі
Лёс салёны зноў
З удачай той
Не звёў сыноў!

Калядна белы бераг.
Мора,
Як пены шмат набіла ты!
Твае прадонныя каморы
Таілі столькі белаты.

Табе будзённы дзень далёкі,
Той дзень далёкі стаў i мне,
Калі дачку паўдзённай спёкі
Сустрала снегам па вясне.