Рыгор Барадулін - Абсяг

Надзеяй
Як сябе ні цеш,
Што парыць дол зарана,—

Святлей ідзе ў зямлю
Лямеш,
Як веташок, з'араны...

Абрабаваныя курганы...
Скіфскім царам не соладка
І ў царстве вечным —
І тут яны
Спакойна не спяць з-за золата.

Не загадаеш сваёй вярсце
Быць доўгай.
Штогод перад жыццём расце
Апошні доўг мой.

Kacy, а ці булаву
Штоміг наўзгатове трымае
Скняга —
Ёй сваю галаву
Аддаць не хачу дарма я.

Штодня
Валтузня на таргу.
Мялее салодкі келіх.
Стараюся абдурыць каргу —
Ні на шэлег.

У даўгах,
Як елка ў суках.
Ірвецца, хоць не вяроўка,
Доўг — і пятлёй наўзмах
Абаўецца сурова...

Ластаўка —
Хата матчына,
Мне пад крыло страхі —
З д'яблам,
З анёлам у складчыну! —
Не надтачыць шляхі.

Зорамі не стлумачана:
Толькі — і больш нідзе! —
Ластаўка,
Хата матчына,
Добра ў тваім гняздзе.

Прэч
Злыбяда пашастае,
Хопіць святла начы,—
Ты аканіцай,
Ластаўка,
У сны мае
Свіргачы...

Дробненькі дожджык дый накрапае...—
Журыцца мінская радыёхваля.
Балтыка, зайздрасць твая сляпая.
Хмарныя хвалі
Сонца схавалі.

Выйдзі, дзяўчына,— сэрца чакае...
Можаш чакаць, як пагоды з мора.
Шалёнагубая, гулам цяжкая,
Б'ецца ў адчаі салоная змора.

Я ж тваіх ножак не замарожу...
Снежань, чаму не нагурбіў выдмаў?
Я ж твае ножкі ў шапачку ўложу...
Дождж пад піліпаўку, хто яго выдумаў?

Мжыцца ад Юрмалы да Лienai.
Балтыка, зноў з маразамі нязгода?
Дробненькі дожджык дый накрапае,
Грукае ў шыбіну Новага года...

Ноч сваталі бяды сваты —
Зрабілі курганом.
Зямлёй не стаў ты,
Храм святы,
Жагнаны перуном.

Край горды жахам не ўзялі,
Хоць зграй паўзло, як тлі.
Што ёсць ад роднае зямлі
Свяцей на ўсёй зямлі?

Палохаў вераю бадзяг,
Хлусні няміў раты,
У роднае зямлі ў грудзях,
Як сэрца,
Біўся ты.

Сынам даваў
І гарт, і моц,
Шлях бласлаўляў круты.

З нябыту ты ўваскрос,
Звартноц,—
Пазбыўся нематы!

З мора — змора.
Чаго вы, пчолы,
Паляцелі па дзікі мёд,
Дзе адрогам нагрэла чолы,
Вадаспад аглух ад грымот?

Вы з захмарнага лугу,
З логу
Неслі ношкі цяжкі спакой?

Стомлена
Да берага злога
Змоглых пчол
Прыбівае прыбой...

Я мройлівы позірк
На момант прымжу.
Няўжо не падкажа
Быліна,
Як дзёрзкаю думкай
Акінуць мяжу
Абсягаў тваіх,
Украіна?!

Фантазію,
Скаяса яна,
Паднапры,
Разветрыўшы ветразь павагі,
Плыві,
Як нашчадак славян,
Па Дняпры,
Пазбудзься
Дапытнасці смагі!

Паўсюль сустракаў цябе —
І не ўтаю! —
Ля стромаў Паміра,
Саянаў.
Я чуў
Жураўліную мову тваю
У голасе двух акіянаў.

Спазнала ты ў зорах
Быстру віража,
Сцяжына
Пралегла арліна.
Дык дзе ж,
Адкажы мне, нарэшце,
Мяжа
Абсягаў тваіх,
Украіна?!

Хапае прастору,
Каб зло заараць!
У гордай краіне —
Краіна,
Славянства зара,
Зорны дом Кабзара,
Вытока дабра —
Украіна!

Край вольны харашэе,
Але па ўсёй зямлі
Балючыя траншэі
Яшчэ не зараслі.

Кастроў не чахне прысак...
Спаўна спазналі вы
Смак рызыкі
І прысмак
Журбы парахавы.

Зенітак дым гаркавы
Туманам — на граніт.
Для зоркі вашай славы
Раз'ясніўся зеніт.

Яны ў адзін зліліся,
Праз сэрцы праляглі:
Чумацкі Шлях
У высі,
Збанацкі —
На зямлі!

Пагляд,
Абнашчыся сінечай.
Цвіці барвінкам,
Смелы след!
Паповіч на гары Чарнечай
Спявае з хорам
«Запавет».

Прыцішся,
свет,
Сусвет,
паслухай
Суладны спеў,
Уладны гнеў,
Кабзарскі гнеў —
Яго паслугай
Світанне днела,
Змрок багнеў.

Праходзілі, як сны,
Прарокі.
Ды жыў наказ,
Што даў Тарас.
Стагнаў i роў
Дняпро шырокі,
Спатоліў смагу
Зорных трас.