Сяргей Грахоўскі - Табе зайздросціць сонца

Здалося ёй, што, зняўшы каскі,
Абтросшы горкі пыл вайны,
Па воінскаму абавязку
Сюды сабраліся яны.

І кожны ёй напомніў сына,
Taгo, што пісем больш не шле,
Што ў сорак трэцім на хвіліну
Прылёг з гранатай на скале,

A ўстаў праз тры гады з граніту
На скрыжаванні дзвюх дарог.
Шумела ядранае жыта,
А ён не чуў i чуць не мог.

I не сказала больш ні слова
Жанчына, ўспомніўшы сынка,
Што стаў навек правафланговым
Байцом гвардзейскага палка.

1959 г.

ЖАДАННЕ

Ці пахаваў ты блізкага калі,
Ці ўмееш кулаком заціснуць спазмы плачу,
Калі расце грудок сырой зямлі
Над тым, каго ніколі больш не ўбачыш?

Я пахаваў сто тысяч сваякоў —
Братоў, сясцёр, дзяцей i пабрацімаў
На скрыжаваннях сальскіх бальшакоў,
Над Нёманам i у цяснінах Крыма.

Я пахаваў бацькоў i мацярок.
На ix магілах расцвітае рута.
Крывёю быў адзначан кожны крок
Ад Брэста да апошняга салюта.

Калі цяпер дзяўчаты запяюць
I загудзе паводка на прадвесні,
Перад вачыма твары паўстаюць
Тых, што сваёй не даспявалі песні.

Мы помнім ix жывыя галасы,
Усмешкі i задумлівыя вочы,
Хоць i не ўсіх знаходзім адрасы
Каля дарог i лугавых абочын.

Ix дзеці i унукі падраслі,
У ix такія ж вочы i усмешкі,
Яны ступаюць смела па зямлі,
Свае пратоптваючы сцежкі,

I ціха шэпчуць першае «люблю»
Дужэюць, распраўляюць крыллі
I любяць тое неба, i зямлю,
I тыя песні, што бацькі любілі

1960 г.

ПАВОДКА

Учора ноччу хрусткі іней
Яшчэ лажыўся на лугі,
А сёння у празрыстай сіні
Крутыя тонуць берагі.

I толькі макаўкі парэчак
Тырчаць з імклівае вады.
Разводдзе самых ціхіх рэчак
Зрывае з берагу плыты,

Шпурляе тоўстыя бярвенні
На ледарэзы i быкі,
Галіны, трэскі i карэнні
Нясе у розныя бакі.

I сцежар леташні на мелі
Тырчыць, як мачта карабля.
Набракла гаркаватым хмелем
За дзень адталая зямля.

Мы зноў, як у юнацтве, марым,
I я паказваю табе
Дажджынку першую на твары
I першы коцік на вярбе.

Нас i узрост не перайначыў,
За рукі ўзяўшыся, праз сад,
Па лужах, каб ніхто не бачыў,
Бяжым, як дваццаць год назад.

1959 г.

ПРЫЗНАННЕ

Ты ходзіш мяне у дарогу праводзіць,
На месяц, на тыдзень, на некалькі дзён.
Стаіш i глядзіш, як цягнік адыходзіць
I ў змроку знікае апошні вагон.

А потым па плошчах i вуліцах гулкіх
Ідзеш, не сустрэўшы нікога нідзе,
I толькі чуваць, як у вузкіх завулках,
Нібыта у трубах, завея гудзе,

Грыміць у дарожныя знакі да рання
I голыя ліпы хістае i гне.
Ты, пэўна, сумуеш пасля развітання
I з гэтай хвіліны чакаеш мяне.

Пытаеш, чаму мне з табой не сядзіцца,
Чаму, завітаўшы на некалькі дзён,
Я зноў ад'язджаю з утульнай сталіцы
У нейкі глухі i далёкі раён.

Чаму я хаджу пехатой у завею,
Чаму не такі, як мужы у людзей.
Ты думаеш, — я ад вандровак сівею,
А я адчуваю, што стаў маладзей.

Я чую, як пахне смаловае вецце,
Як стукае дзяцел па звонкай сасне,
Я чую начамі, як студзеньскі вецер
То вые, то снегам шуміць па сцяне.

Я невад на бераг цягну з рыбакамі,
Я з імі начую на Куршскай касе, —
Мне хочацца толькі сваімі рукамі
Адчуць асалоду i цяжкасці ўсе,

У ядраным жыце сустрэць агранома,
Блукаць да світання па мокрай траве,
Стаяць пад дажджом на дняпроўскім пароме,
Пачуць, як дзяўчаты пяюць на жніве,

I думаць з усімі аб сонцы i хлебе,
I самую лепшую песню злажыць.
Калі ты камусьці хоць крышку патрэбен,
Дык хочацца доўга i радасна жыць.

Я новых вандровак маршрут i кірунак
На карце, прыехаўшы, зноў правяду,
Вясёлку табе прывязу ў падарунак
I ў светлыя косы твае запляту.

Ялта, 1958 г.

СЕВАСТОПАЛЬ

Я тут дагэтуль не бываў ніколі,
Я не ступаў на гулкую панель
У горадзе, што стаў, як на прыколе
Вялікі акіянскі карабель.

Яго калыша шторм i лёгкі вецер
Ля самай чарнаморскае вады.
Але ніхто не чуў, што ёсць на свеце
Падобныя на гэты гарады.