Сяргей Грахоўскі - Табе зайздросціць сонца

Ідзе аўтобус поўньім ходам,
Туман курыцца на Дзвіне.
Жартуе хтось: «Замест узвода
Цяпер брыгада у мяне».

Гартаюць ля акна дзяўчаты
Падручнікі па сапрамату,
Складаныя вядуць разлікі —
Сягоння ім здаваць залікі,

I новы дом, i цэх здаваць
У лік наступнага квартала,
I кожным рухам адчуваць
Супраціўленне матэрыялу:

Бетонныя укладваць пліты
I заліваць гарачы бітум,
Вучыць механіку ўначы
I ўсё самім перамагчы.

A заўтра зноў усё пачаць,
I скрозь паспець, хоць часу мала.
Нашчадкі будуць вывучаць,
З якога вы матэрыялу.

1961 г.

Яны дзяцей пагадавалі,
Бацькамі сталі ix сыны,
Народжаныя на Урале,
Пажэненыя ля Дзвіны.

Ужо здалёку аб нявесце
Завёў гаворку меншы сын.
Ці ж не прыйшла пара асесці,
Прайшоўшы столькі пуцявін?

Ад Кемерава да Алтая,
Ад Ішымбая да Чыты
Шумела восень залатая,
Пад ногі сцелючы лісты.

Зімой дарогі замятала
Завея белая, як дым.
A ім здавалася, што мала
Зрабіць прыйшлося маладым.

I зноў збіраліся ў дарогу,
Складалі кельмы ў рукзакі
I праз таежныя бярлогі
Ішлі, ішлі будаўнікі.

Рыпела пад рыдлёўкай гліна,
А ноч марозамі гула.
У ix маленечкага сына
Брыгада нянькаю была.

Камбінезон насіла жонка,
З кляймом казённыя пімы
I пела радасна i звонка,
Як салавей сярод зімы.

Так i дзяцей пагадавалі,
Бацькамі сталі ix сыны...
Паездзілі, павандравалі —
I вось прывал каля Дзвіны.

Зірнеш назад, а шлях кароткі.
Калі б ізноў усё прайсці:
Баракі першай пяцігодкі,
Трывогі першыя ў жыцці,

Другога не хацеў бы шчасця,
Другіх бы не шукаў дарог,
I так пачаў бы сцены класці,
І так бы любую бярог,

I так бы радавала стома,
I мары светлыя, i сны,
I стаў бы самым родным домам
Зялёны горад ля Дзвіны.

На стол парэпаныя рукі
Паклаў руплівы брыгадзір.
Пытаюцца паціху ўнукі:
«А мы
паедзем у Сібір?»

1961 г.

ДЫСПЕТЧАР

Усыпаны зорамі вечар,
Ля клуба іграе баян.
Танцуюць усе,
а дыспетчар
Глядзіць на блакітны экран,

Глядзіць на сігналы на пульце,
А пальцы, нібыта на пульсе, —
Пад імі гудуць правады:
«Канчаем адкачку вады»,
«Гатова другая калона»,
«Чаму не падвозяць бетону?»

Дыспетчар хвалюецца, кліча
То Оршу, то Віцебск, то Крычаў,
A ў вокнах, нібы на экране,
Ужо занімаецца ранне.

Туман за ракою густы
Паслаўся на буйныя травы,
Грукочуць на станцыі Кеты
З цэментам і шчэбнем саставы.

«Бетон адпраўляем і трубы», —
Пачуўся ў селектары свіст.
Дыспетчар не спіць. А ля клуба
Чакае яе баяніст.

1961 г.

Адзін ён не мае кароткай суботы:
Як толькі развіднее — зноў за парог.
Рыпяць па дарозе гумовыя боты —
Ідзе на работу парторг.

Ён першы садзіцца у мулкі аўтобус,
Упалі на вокны расінкі з галля.
Пад коламі, быццам раскручаны глобус,
Насустрач світанню імчыцца зямля.

То ўлева, то ўправа нахіляцца сосны,
То кружацца ў шыбах густыя гаi,
I чутна, як побач пра раннія вёсны
Пяюць нафтабудаўскія салаўі.

Парторг па характару трошачкі лірык
(Без лірыкі кожнаму цяжка пражыць),
Прарабы — рамантыкі,
a брыгадзіры
Гатовы найлепшую песню злажыць.

І вось яна, вось яна — гэтая песня:
Укладзены сцены, нібыта радкі,
Як самыя поўныя рыфмы,
на ўзлессі
I рана i ноччу звіняць цягнікі.

Падумаў парторг: каб праз дзвесце ці трыста
Гадоў зазірнуць выпадкова сюды,
Адразу пазнаў бы, што тут камуністы
Дамы будавалі, саджалі сады

I слухалі часам пагрозы i ноты,
Ды толькі адзіным жаданнем жылі —
Зрабіць як найболей патрэбнай работы,
Паспець як найболей стварыць на зямлі.

У майцы i ў форменнай шапцы танкіста
Вядзе экскаватар нядаўні маёр.
Куды ні паглядзіш, — ідуць камуністы —
Бетоншчык, маляр, трубаклад i шафёр.

А будзе патрэбна — усе гімнасцёркі
Дастануць з куфэркаў. Любою парой
Да форменных шапак чырвоныя зоркі
Прышпіляць i стануць адразу у строй.