Генадзь Бураўкін - Узмах крыла

I паміж іх —
Славуты самы,
Наш новаспечаны айцец
Махае ўзбуджана брывамі
I ўсё не можа узляцець.

1981

* * *

Сучасны свет бязлітасна старэе:
Хто з барадою,
Хто без барады —
Дзяды ў Кітаі,
I дзяды ў Карэі,
I ў нас, куды ні кінешся,
Дзяды.

Мітынгаваць усё яшчэ ахвочыя,
Хоць падпірае дыхаўку трыбух.
Абвіслі шчокі.
I патухлі вочы.
Але нястомна рвуцца да трыбун.

Бяссільнай зграяй збіліся з дарогі.
Рыпяць, як перасмяглыя драчы.
Памочнікі перастаўляюць ногі
I замяняюць сківіцы ўрачы.

Запоўнены трызненнямі і тлумам,
Свет з імі занудзіўся і азяб...
Калі ўжо аб жыцці не могуць думаць,
Пра смерць сваю падумалі хаця б.

Але няма для іх жыцця і смерці.
Іх сцяў адзін —
Уладу страціць —
Жах.
Трасуць галовамі —
I цэлы свет трасецца
I ўжо не хоча старасць паважаць.

1982

* * *

Якая гаспадарка не аслабне,
Як пакіруюць трэць стагоддзя ў ёй
Мікіта-кукурузнік,
Лёнька-бабнік
I Косця-пісар
З бандаю сваёй?!

1985

* * *

Так ужо заведзена спрадвеку —
Можа, прымха,
Можа, Божы знак —
Толькі на Радзіме чалавеку
Ходзіцца і дыхаецца ўсмак.

I заўжды здаецца нават зверу
Найцяплейшай родная зямля.
Гэта ўсё я на сабе праверыў,
Даўшы па планеце кругаля.

Не прыжыўся я за акіянам,
Не прыняў замежны той рэжым
Як прыехаў я туды нязваным,
Так і з'ехаў я адтуль чужым.

Лёгка збыў красу чужуго тую
I пяшчотна да душы тулю
Ціхую, змарнелую матулю —
Родную, знябытую зямлю.

* * *

Як я рваўся дадому здалёк,
Каб пабачыць вясёлыя вочы,
Каб наслухацца полацкіх песень
I напіцца з палескіх крыніц!
А сустрэў
Горкі сум,
I няўцямлівы позірк сірочы,
I халодны адчай,
I зняважлівы смех чужаніц.

Не пазнаць родны край,
Дзе знаёмыя сцежкі і нівы,
Дзе аздобіла вокны
Налічнікаў тонкая вязь...
Колькі ж можна цярпець?
Колькі можна маўчаць палахліва?
Колькі можна ўсміхацца,
Калі цябе топчуць у гразь?

Хто за нас нашы хаты ачысціць
Ад хлуяу і бруду,
Хто за нас
Абароніць ад варвараў
Нашых багоў,
Калі грозна таўкуцца на плошчах
Тупыя прыблуды
I размахваюць
Чорнымі крыламі царскіх сцягоў?

Дзе яны,
Нашы сонцам сагрэтыя высі?
Дзе дарога,
76
Якая да шчасця вяла?
Пэўна, пастыры нашы
Да багатых дзядзькоў падаліся,
Прагавіта збіраюць аб'едкі
З чужога стала...

Завадскія цяжкія муры
Затаіліся безгалоса.
Над засохлымі рэчкамі
Вісне застойны смурод...
Ну няўжо ты знябыўся
Пад подлымі ўдарамі лёсу,
Ну няўжо ты зусім змізарнеў,
Мой адважны і горды народ?

Не хадзіў ты ніколі па свеце
З іржавай жабрацкаю місай,
I чужога не браў,
I разбой не чыніў у жыцці.
Абудзіся ж ад сну,
Азірніся наўкол,
Схамяніся!
I не дай
Чорным глеем
Крынічкам тваім зарасці.

Як даўно і нясцерпна
Людства вольнае хоча,
Каб на поўныя грудзі
Свабоды ўдыхнуць ты паспеў,
Каб развесніў лагодаю
Чыстыя сінія вочы
I сагрэў весялосцю
Свой зажураны спеў!

* * *

Калі цябе я,
Край мой,
Пакідаў,
Я ведаў,
Што за цёплым акіянам
Мне будзе не хапаць
Тваіх атаў,
Тваіх суніц
I яблыкаў крамяных.

Разлукі чашу выпіў я да дна,
Ператрываў тугу начэй бяссонных
I зразумеў,
Што кроў у нас адна,
Адна душа
I лёс адзін —
Да скону.

I я вярнуўся,
Твой самотны сын,
Хоць шлях няпросты быў і некароткі.
I не змаглі ўбіць паміж намі клін
Ні сыканне,
Ні гіканне,
Ні плёткі.

Нічога,
Што ты шчасця не паднёс
I вочы твае поўныя журбою.
Я не хаваю ачышчальных слёз.
Я дома.
Я з сябрамі.
Я з табою.

* * *

Я ведаю,
Мне дома будзе горш.
Я ведаю,
Мне дома будзе горка.
Але ірвуся
З сытага Нью-Ёрка
У Мінск,
Дзе гастраноміі — на грош.

Зманю,
Калі скажу:
Не ўспомню больш
Кавярні з вострым водарам цытрыны,
Напоўненыя рэчамі вітрыны,
Імклівыя бясшумныя машыны,
Цэнтральны парк,
Начны Брадвей...
I ўсё ж...