Генадзь Бураўкін: Узмах крыла

Ні варажбіт,
Ні мудры экстрасенс
У тым не знойдуць логікі асновы,
Што так імкнуся ў бедны кут сасновы,
Пакінуўшы ўбаку разумны сэнс.

I мне ўжо ні пасада,
Ні багацце
Не перашкодзяць кінуцца туды,
Дзе ля парога —
Шэры цень бяды,
Дзе нівы засыхаюць без вады
I з ростані мяяе чакае маці...

Што тут паробіш,
Калі ўсе гады
Я нёс,
Нібы пракляцце і закляцце,
Упартую адданасць роднай хаце
I ўдзячнасць краю,
Дзе жылі дзяды.

* * *

Як толькі ў густым вечаровым тумане
Ускрыкне вавёрка ці птушка якая,
Цяжкое халоднае прадчуванне
Мне сэрца сціскае,
Зноў сэрца сціскае.

Далёкай Радзімы забытыя цені
Выходзяць, нячутныя, з лесу старога.
Ва ўсе спадзяванні,
На ўсе летуценні
Крадзецца трывога,
Кладзецца трывога.

У памяць заходзяць рашучай ступою
То водбліск зарніцы,
То водгулле грома.
I думка адна не дае супакою:
А як жа там дома?
Ну як жа там дома?..

Няхай сабе ціха,
Няхай сабе глуха —
Імя Беларусі душа паўтарае.
Няўжо не пачуе ніводнае вуха
Ва ўсім родным краі,
Па ўсім родным краі?..

* * *

У брудным Брукліне ў Нью-Ёрку,
Дзе доля горкая жыве,
Я чую наскую гаворку
I мову родную ў царкве.

У кожным гуку так дарэчы
Сярод глухіх чужых муроў
Лаўлю я ўсплеск палескіх рэчак
I гоман полацкіх бароў.

Ашчадна захавалі ўсё-ткі
Жывое слова землякі,
Браслаўскія сівыя цёткі,
Мажныя слуцкія дзядзькі.

Звязала мова ім
Набыткі
I сцежкі ўсе ў клубку гадоў,
Як тая суравая нітка,
Што лучыць з кроснамі дзядоў.

Ці не таму так лёгка
Сэрца,
Ледзь толькі памяць запалі,
На ласку Бога адгукнецца
I песню з матчынай зямлі?..

А я стаяў між малітоўцаў
I зразумець ніяк не мог,
Чаму па-нашаму ні слоўца
У Мінску не гаворыць Бог?..

* * *

Забуду трывогі і стому,
Адкіну шаўкі і парчу,
Як вольная птушка,
Дадому
Праз тысячу вёрст палячу.

Аб вецер ламаючы крылы
Высільвацца буду туды,
Дзе родныя дрэмлюць магілы
I спяць чараты ля вады,
Дзе маці квяцістаю хусткай
Махае з грады маладой.
Абмыю сасмяглыя вусны
Салодкай крынічнай вадой.

Прысяду над плыткай ракою.
Пачую начных салаўёў.
I там я навек супакою
Знямоглае сэрца сваё.

* * *

Ноччу сёння зноў крычалі гусі,
Будзячы вярэдлівы ўспамін.
Ведаю,
Яны да Беларусі
Не дацягнуць свой крыклівы клін.

Толькі, можа, у смузе аблокаў
На хвіліну спыняцца яны
I разгледзяць хоць краёчкам вока
Берагі зялёныя Дзвіны.

Хай бы памаўчалі ў паднябессі
I, нібыта боскую расу,
На бары наддзвінскія атрэслі
З цёплых крылаў
Мой бяссонны сум.

* * *

Заморская вясна
Парасчыняла скарбы,
Рассыпала спаўна
Свае густыя фарбы.

Унізе і ўгары,
Як выдумка былая,
То жоўтае гарыць,
То белае палае.

Ды тыя фарбы штось
Душа не заўважае.
Чужая прыгажосць
Яна і ёсць чужая.

А ў сонны лес ідзеш —
Пралеска дагарае.
Някідкая,
Але ж
Такая дарагая.

Пераміргнуцца з ёй
Так проста і так добра:
То ж сон зямлі маёй,
Маёй журбы аздоба.

Прыгожая яна
Для сэрца і для вока,
Як даўняя вясна,
Што ад мяне далёка.

* * *

Над бясконцасцю акіяна
Цьмяна ўспыхвае зараніца.
Ад бяссонніцы акаяннай
Мне да раніцы не адбіцца.

Сярод скал бесхацінцам пахілым
Адзінота згубілася недзе.
Мне ж за выцвілым небасхілам
Ні бароў, ні сяброў не разгледзець.

Так далёка-далёка ад дому.
Б'ецца сэрца трывожна і гулка.
Настальгію сваю і стому
Я схаваў пад падушкай мулкай.

Дагарае апошняя знічка
На чужым раўнадушным небе.
А радзіма мяне не кліча.
Я радзіме, відаць, не патрэбен.

Што ж, ізноў, як сын нелюбімы,
Застануся з надзеяй і болем...
А мая дарагая радзіма
Мне патрэбна ўсё болей і болей.

* * *

Пад стук вагонных колаў,
Прымружу вочы ледзь,
Гучыць унукаў голас:
«Не трэба, дзед,
Не едзь».

Ён над вакзальным тлумам
Махае мне рукой,
Глядзіць з дарослым сумам
I светлаю тугой.