Генадзь Бураўкін - Узмах крыла

А за акіянам
Ласка невялікая
Для гасцей нязваных,
Сваякоў някліканых.
I сумленне ж мучае,
Што так лёгка кінулі
I бацькоў засмучаных,
I садкі з калінамі...

Покуль гэта ўцяміцца,
Покуль песня вернецца,
Колькі дум запляміцца,
Колькі душ зняверыцца!
Горка,
Як дзяціна
Ад хаты адбіваецца...

Што ж гэта з Радзімай
I з намі адбываецца?..

* * *

У раённай ранішняй гасцініцы
Першы промень шыбы залаціць.
I здаецца,
Вось акно расчыніцца
I гарласты певень заляціць,
Крыламі агністымі залопае,
Горда ўскіне
Звонкі свой кадык
I ўзнясе над соннаю Еўропаю
Першабытны пераможны крык...

Хай нічога ў свеце не адбудзецца,
Ды ўва мне,
Як вечнае святло,
Раптам
Дзіва дзіўнае абудзіцца,
Што дзіцячай яваю было.

Дзе яно,
Забытае,
Далёкае,
Даўняе,
Схаванае ў душы —
На палянах верасных галёкае
Ці маўчыць у цёмным шалашы?

Вабнае,
Наіўнае,
Няўлоўнае,
Да якога зноў не дабрысці,
Сёння, можа, самае галоўнае,
Самае патрэбнае ў жыцці?

Цяжка цісне скрухай беспрычыннаю
Сэрца, пасталелае даўно...
Свеціць сонца.
I акно расчынена.
Толькі пеўня штосьці не чутно...

* * *

Паўтараю,
Як словы замовы,
Шэпт з мінуўшчыны нашай сівой:
Хто не ведае матчынай мовы,
Той не любіць матулі сваёй.

Пра паклёпнікаў

Яны чамусьці сталі рана старыцца,
Раптоўна прытаміліся крычаць.
Вусы пазбрылі,
Фрэнчы здзерлі «сталінцы».
Ды на душы —
Былых часоў пячаць.

Яны і сёння ўсё на «бацьку» крывяцца
Маўляў, без іх махаў ён тапаром.
А ці не ў іх чыгунныя чарніліцы
Сцякала з праржавелых пёраў кроў?

Ці ж не яны халоднымі вужакамі
Паўзлі к сябрам і ў сэрца, і ў пасцель?..
Іх,
Што былі у Берыі служакамі,
Я не забуду,
Як бы ні хацеў.

Хоць не мае бацькі ад іх загінулі,
Я не дарую ім ні кроплі слёз...
I на іх лягуць
Пліты надмагільныя,
Як іхні ж недапісаны данос...

1965

Мяшок з медалямі

(казка-6ыль)

Ішоў чалавек.
У руках — мяшок.
А ў ім —
Бляшкі-рэгаліі.
Сэрца дрыжыць —
За штуршком штуршок —
Каб толькі не адабралі!

Гэта ж дажыўся
У рэшце рэшт:
Свая рука —
Уладыка.
Калі ніхто
Мех не адбярэ,
Чапляй адзнакі
Без ліку.

Глядзеў ён з нянавісцю
Па баках —
Горла гатоў перагрызці
Нават у лепшага дружбака,
З кім соллю дзяліўся
Калісьці.

Зайшоў чалавек
У дрымучы лес,
Сеў пад сасной зялёнай
I асцярожна
Рукой залез
У мех,
Поўны меднага звону.

I выцягнуў ордэн.
За ім — другі.
А потым —
Медаль блішчасты.
I паплылі ў вачах кругі.
I лес пахіснуўся ад шчасця.

Ён вешаў на правы,
На левы бок,
Прышпіліць на спіну стараўся.
Вакол,
Як той зацкаваны воўк,
Спалохана азіраўся.

I вось ужо,
З галавы да ног
Абвешаны ўсімі рэгаліямі,
Ён на нагах устаяць не змог —
I грымнуўся
На прагаліне.

Ваўкі завылі непадалёк.
На асінах залопала лісце...
Але адшпіліць
Хоць адзін медалёк
Рукі не падняліся.

А ў змроку
Стары пугач галасіў,
Яхкаў вяпрук галодны.
I не было ў чалавека сіл
Цягнуць на сабе ўзнагароды.

Паклікаць людзей,
Ад бяды ўцячы
Не далі чалавеку
Рэгаліі.
I моўчкі ваўкі маладыя ўначы
Ягоны шкілет абглыдалі...

...Таго чалавека
Зусім не шкада.
Ды недзе ж
Ляжыць на выгодзе
Яшчэ не пусты
Той мяшок —
I бяда,
Калі яго нехта знойдзе...

1970

* * *

Каб было усё гучней і ўрачысцей,
Не тлуміся, рабі ўсё прасцей:
Пляц расквець, ды трыбуну начысці,
Ды пакліч ганаровых гасцей.

I пасля малаці сябе ў грудзі,
Не зважай, што ўсе ціхенька спяць,
Распінайся, як добра ў нас будзе
I праз год, і праз тры, і праз пяць.

Можа, дурань які і паверыць.
Толькі ты не хвалюйся дарма,
Бо не прыйдзе ніхто, каб праверыць,
З таго раю, якога няма.

1979

* * *

Яны здзяцінелі даўно.
Нібыта немаўляты тыя,
То круцяць пра сябе кіно,
То дзеляць Зоркі Залатыя.