Віктар Швед - Выбраныя вершы

Два моры даў ласкавы лёс, два моры,
І з імі я зрадніўся назаўсёды.
Калі не бачу іх, ды проста хворы,
Прыстанішча яны мне, асалода.

Зялёнае ты Мора маладосці,
Што ў засені садоў стаіш духмяных.
Хоць я цяпер тут толькі рэдкім госцем,
Жывеш ты ў маім сэрцы пастаянна.

Гасціннае балгарскае ўзбярэжжа,
Прастора неабдымная, натхненне.
Які ж прывабны мора подых свежы,
Як прыгажосці многа ў хвалях з пенай!

Калі на Чорным моры сваю стому
Губляю я па працы і турботах,
Дзяцінства Мора мроіцца, вядома,
Туды імкнуся думкамі з ахвотай.

А на Бургаскай вуліцы ў Варшаве
Я мару аб бургаскім узбярэжжы,
Аб Чорным моры, цёплым і ласкавым,
І аб тым Моры, што пад Белавежай.

Мяне паклікала дарога,
Хоць і не тыя сталі крокі.
Ды ад бацькоўскага парога
Я так далёка, так далёка.

Што ж, лёс усюды нас кідае,
Мы то ў цясніне, то на строме,
І тужым мы па родным краі
І па бацькоўскім тужым доме.

Ніяк не можам мы пазбыцца
Тугі і горкай адзіноты.
Начамі нам радзіма сніцца,
Яе жыццё, яе турботы.

Мяняем месцы часта, многа,
Мы пералётныя, як гусі.
Ды да бацькоўскага парога
Я зноў вярнуся, зноў вярнуся.

Цешыць нас, што ў родных хатах
Сустракаем нашы святы
І адвечны наш абрад,
Што з душэўнай асалодай
Адзначаем мы заўсёды
Свята слаўнае Каляд.

Згодна з праваслаўнай верай
Да Каляднае вячэры
Людзі з гарадоў і сёл,
Сыну Божаму на славу
Спажываць супольна стравы
Селі за святочны стол.

У святую ноч не спіцца,
І ў царкву, каб памаліцца
Едуць, сеўшы ўсе на воз.
Зоркі бліскаюць таемна,
Нарадзіўся недарэмна
На збавенне нам Хрыстос!

Урачысты Святы вечар
Распачаўся пахам з печы.
У кутку пад абразамі,
Што прыбраны ручнікамі,
Жменя сонечных калоссяў,
Каб багата нам жылося.
Традыцыйна ў беларусаў
Водар сена пад абрусам.
Села ўжо сям’я на лавы.
На стале дымяцца стравы.
Смачны боршч з баравікамі,
Што сабралі ў лесе самі,
Смачна пахнуць з печы грушы,
Вараць іх, калі насушаць.
З панцаку куцця ў каструлі,
Сподак смажанай цыбулі,
На стале стаяць грыбочкі,
Агурочкі проста з бочкі,
Міска квашанай капусты,
Тут і страва з рыбай тлустай,
Селядцоў ажно чатыры,
Бульба побач, у мундзірах,
Горба блінчыкаў духмяных
І кісель з мукі аўсянай.
Вось, нарэшце, бацька рэжа
Аржаны хдябочак свежы.
Як застолле заціхае —
Цэркаўка людзей чакае.
Сустракае люд вясковы
Нараджэння дзень Хрыстовы.

Каляда, Каляда!
Свеціць пад акном звязда.
Са звяздою ходзяць дзеці,
Хоць і дзьме марозны вецер.
— Заспяваць ці не спяваць?
Кажаце, калядаваць?
— Калядуйце, песняры!
Просяць іх гаспадары.
І прыгожыя такія
Льюцца песенькі святыя
Да самюсенькіх нябёс:
Нарадзіўся нам Хрыстос!
З хаты пазірае ёлка
Шматкалёрнаю вясёлкай.
Свята — госці за сталом,
Весяліцца кожны дом.
Ходзіць па сяле звязда,
Каляда, Каляда!

З васьмікутнаю звяздою
Дзеці цэлаю гурбою
Выйшлі сёння на мароз.
З канца вёскі на змярканні
Пачалі калядаванне:
Нарадзіўся нам Хрыстос!
Ад хаціны да хаціны
Да гаспадароў гасцінных
З каляроваю звяздой
Ходзяць радасныя дзеці,
Пад акенцам звязда свеціць,
Так прыгожа, Божа мой!
Цешыць сёння ўсё Падлессе
Прыгажосць калядных песнь,
Той адвечны наш абрад.
Вось і радуе заўсёды
Сэрца нашага народа
Свята слаўнае Каляд.
Праспявалі пад акенцам,
Дзверы заскрыпелі ў сенцах,
Выйшаў з хаты гаспадар.
І з душэўнай асалодай,
Уручае, як заўсёды,
Дзецям свой грашовы дар.
Грошыкі падзеляць дзеці,
Шчаслівейшыя на свеце,
І ласункаў купяць шмат.
Будуць жыць, нібы надзеяй,
Гэтай светлаю падзеяй,
Будуць зноў чакаць Каляд.

Усявышні нам рашэнне
Весткай радаснай прынёс,
Што для нашага збаўлення
Нарадзіўся нам Хрыстос.

У спрадвечнай моцы Бога
Будзе наш няўхільны лёс.
Каб прыходзіць з дапамогай,
Нарадзіўся нам Хрыстос.

Хай плывуць хутчэй калядкі
Да самюсенькіх нябёс.
Славім Божае Дзіцятка:
Нарадзіўся нам Хрыстос!