Віктар Швед - Мае Айчыны

Каб лёс даў узнагароду
Дажыць табе гэтага веку,
Напэўна трэба заўсёды
Добрым быць чалавекам.

З сястрой маёй Нінай у Моры
Жывеце ў любові, а дзеці —
Надзея і наша апора —
Усе разбрыліся па свеце.

А вам неабходна ўзаемна
З хваробамі разам змагацца.
Усім нам надзвычай прыемна,
Што вы гаспадарыце ў хаце.

Таму пажадаць мы хочам,
Пры самай шчаслівай нагодзе,
Каб ты, дарагі Васілёчак,
Дажыў да свайго стагоддзя!

Брат з добрай волі, не з прымусу,
Поўны жыццёвых юных мар,
Прыехаў з Урсуса урсусам,
Як трактарыст і гаспадар.

Бацькоўскія палеткі ў Моры
Ажно да старасці сівой
Ён дужым скалясіў маторам
І кволай сілаю сваёй.

Браток мой, як пчаліны лекар,
Як можа лечыць свой матор,
Таму і служыць ён паўвеку
І аніразу не „памёр”.

У цяжкім побыце вясковым
Злучыў ён з трактарам жыццё.
І з трактарам адначасова
Відаць, адыдзе ў небыццё.

У Гайнаўскім малым шпіталі,
На ўскрайку Белавежскай пушчы,
Падчас вайны аперавалі
Мяне Стажынскі і Ендрушчак.

Я малаток звычайны ўбачыў,
Дый долата падрыхтавана.
Я блізкі быў тады да плачу
І знерваваны нечувана.

Мне выбівалі дзірку ў косці
У верхняй сківіцы балюча.
Тады ўжо мроілася штосьці,
Пранізваў цела боль пякучы.

У хаце потым фельчар-татка
Рабіў анучныя тампоны,
Пасля спалохана з аглядкай,
Іх насычаў ён самагонам.

Сядзеў я нейкі час у хаце,
О чалавечае цярпенне!
Я толькі два зубочкі страціў,
Якім перацялі карэнні.

Паўсюдна чую галасы:
Табе ж ужо семдзесят сёмы!
А я кажу, што дзве касы
Стаяць каля мяне, вядома.

Дык трэба верыць у свой лёс,
У перамогу сваю верыць.
Калі запас я маю кос —
Магу быць грозным касінерам.

І калі б гэтая з касой
Прыйсці хацела нечакана,
Будзе мець ад мяне адбой —
Яшчэ ж зарана, ой зарана.

Што значыць часам кінутае слоўка ...
Раптоўна адышла мая сяброўка,
Ды нехта недзе нешта пераблытаў,
Сказаў камусь, што стаў і я нябытам.

Пасля майго раптоўнага сканання,
Нябожчыку былі нат спачуванні.
А злосныя, жадаючы благога,
Сказалі: „Вось туды яму дарога!”

Магчыма, што нічога б я не ведаў,
Што пахавалі ўжо заўчасна Шведа,
Калі б не выпадковая сустрэча
З адным знаёмым, сябрам мне, дарэчы.

Знаёмы пабляднеў ажно ад жаху,
Перахрысціўся на вачах са страху,
Тады прамовіў голасам дрыжачым:
„Дык ты жывеш? Я ж па табе ўжо плачу!

Мо гэта цуд? Ты, Божа мой нябесны! ...
Хто б мог падумаць ... Віктар уваскрэснуў!”
А потым не адны мне так казалі:
„Жыць будзеш доўга, калі ўжо хавалі”.

Я завітаў у вёску Мора,
Дзе дажываюць брат з сястрою.
І там знайшоўся раз каторы
У стане поўным неспакою.

І раптам цалкам адляцелі
Усе дамоў даехаць спробы.
Тут у суботу і нядзелю
Ужо не курсіруе аўтобус.

У роспачы я да суседа
Звярнуўся з просьбаю адзінай:
У Бельск бліжэйшы можа Шведа
Ты падвязеш сваёй машынай?

Бо век наш новы, дваццаць першы,
Не мае ўжо зусім пашаны
Да тых, што пішуць яшчэ вершы,
Зусім не матарызаваных.

Ужо мне семдзесят мінула,
Табе, дачушка, толькі восем.
У твар табе вясна зірнула,
А мне смяецца ў вочы восень.

Я перажыў, дачушка, многа,
Узлётаў шмат было, упадкаў.
Я ўжо ў канцы сваёй дарогі,
Ты — толькі ж у яе пачатку.

Перад табою шлях навукі,
Даволі доўгі і складаны.
Не апускаюцца хай рукі
Перад няўдачай нечаканай.

У творчым будзь заўсёды ўздыме
І веды здабывай упарта,
Каб стаць карыснаю Радзіме
І быць сваёй эпохі вартай.

Дванаццаць споўнілася Наце,
Гадкоў ёй хочацца мець болей.
— Калі ж мне стукне васемнаццаць?
Чаму так час ідзе паволі?

— Табе здаецца так, дачуся,
Гэта ўжо маладосці справа.
Калі назад я азірнуся —
Мне гэта бачыцца яскрава.