Віктар Швед - Мае Айчыны

Лета, казачнае лета,
Ты навееш безліч мар,
Дываном духмяных кветак
І зямны аздобіш твар.

Лета, дарагое лета,
Адпачынку мілы час.
Ты цяплом абдорыш дзетак
І папоўніш сіл запас.

Бела-бела ў полі чыстым,
Над зямлёю паднялося
Многа нітак серабрыстых,
Што напрала сёння восень.

Ззяе бабінае лета
І іскрыцца сівізною,
Гэта першая прыкмета,
Што зіма не за гарою.

Неўзабаве шоўку ніці
Восень зноўку згорне ў жмені,
Будзе для зімы-сястрыцы
Ткаць прыгожае адзенне.

Адзінокая ў полі вярба,
Як бабулька стаіць ля дарогі.
І яна, як ахопіць журба,
Быццам кленчыць і моліцца Богу.

Хоча вымаліць лепшы свой лёс,
Адзіноты страшэннай пазбыцца.
Вось каб хтосьці яе перанёс
Ды ў куток, дзе не трэба нудзіцца.

Там, дзе вербаў расце стройны рад,
Дзе вядуць між сабою размовы,
Дзе парадак існуе і лад
І дзе ёсць ад вятрыску ахова.

А тут вецер тармосіць касу,
А яе злосна хіліць дадолу,
І няма каму выказаць сум,
Расказаць аб жыцці невясёлым.

І стаіць адзінока вярба,
Быццам кленчыць і моліцца Богу,
З ёю толькі нуда і журба,
З імі сумна стаяць ля дарогі.

Заплакалі вочкі
Сумнае бярозы.
Жоўтыя лісточкі
Сыплюцца, як слёзы.

Была ж вясной, летам,
Стройнай, як дзяўчына,
А цяпер раздзета,
Голыя галіны.

І таму так суму
У бярозы многа.
Стаіць у задуме
З выглядам убогім.

Не смуткуй, царэўна,
Вясна прыйдзе зноўку,
Дасць табе, напэўна,
Новую абноўку.

У Балгарыі рамонак
Называюць: лай-лай кучка.
Не лагічна, не натхнёна,
Гэта ж проста: брэша сучка.

І прыдумаў нехта гэтак
Брыдка і нечалавеча.
Не любіў, відаць, ён кветак,
Што і цешаць нас і лечаць.

Выступаю ў абарону
Кветкі-сонца, кветкі-мары:
Што зрабіць, каб больш рамонак
Так не крыўдзілі балгары?

Пушча пашырае свае межы,
Вырастаюць дрэвы на папары.
Беласток бліжэй да Белавежы,
Адвыкаюць вёскі гаспадарыць.

Штораз больш асірацелых хатак,
Бадылём зарослых панадворкаў,
А навокал толькі страты, страты ...
І аб безнадзейнасці гаворка.

Дажываюць век пенсіянеры,
Дзякуюць за дзень пражыты Богу.
У шчаслівы лёс ужо не вераць
На памежжы побыту зямнога.

Ведаюць — яны ж тут толькі госці,
Зноў кагосьці ў вёсцы не хапіла ...
Зносяць агароджу на пагосце,
Робяць болей месца на магілы.

Задумаўся над сваёй згубай
Каля студні жораў з доўгай дзюбай.
Дрэмле ён пад струхлелым плотам
З думкаю, чаму не можа лётаць?

Паляцеў бы ён у свет шырокі
І прыпаў бы да вады глыбокай,
Чэрпаючы, як раней вадзіцу,
Каб маглі, хто смягне, тут напіцца.

Тут, у навакольным асяроддзі,
Ён не заглядае ўжо ў калодзеж.
Бо і тут старэнькія сяляне
Маюць свой запас вадзіцы ў кране.

І стаіць ён, нерухомы жораў,
Са сваім, чужым у вёсцы, горам.
І гняце, гняце яго журбота:
Як шкада, што ён не ўмее лётаць.

Кусты, кусты,
Вы гарадоў прыгожасць!
Вы не платы —
Жывая агароджа.

Яшчэ з вясны
Зямной прывабы поўнай,
Растуць яны
Свабодна і няроўна.

Любой парой
Такі парадак звычны:
Кусты пілой
Раўняюць электрычнай.

Адна з ідэй
У творцаў разбуральных —
Раўняць людзей
У нечым незвычайных.

Усе мы, Юрка, маладымі
Са словам пачалі змагацца.
Ты першы ў паэтычным ўздыме
Пазнаў сакрэты творчай працы.

На родны вывёў нас палетак,
Каб шчасця сеялі зярняты,
Каб вырасталі з нас паэты,
Каб мы сабралі плён багаты.

І можаш сёння ганарыцца:
Не ленаваліся мы працы.
Мы з роднай чэрпалі крыніцы
І творча сталі ўзбагачацца.

Хутка мінае час імклівы,
Цяжка паверыць год каторы
На роднай пастаянна „Ніве”
Спелім, галубім свае творы.