Рыгор Крушына - Вячорная лiрыка

ЧАРОМХАВЫ ЧАД

У жывым харасьцьве
Песьня шчасьця плыве.
Белы сад. Сьмех дзяўчат.
I чаромхавы чад.
Юр-вясна на траве.

Дзень чароўны такі
Выслаўляюць шпакі.
А дзе-ж ты, залаты?
Гоніш дзесьці плыты.
Кожны крок твой цяжкі.

Дзе прыпынак твой? Дзе-ж?
Ты, гаротны, плывеш
Ад сяброў, ад братоў
Да чужых берагоў.
А каму там пяеш?

Мо далёкай вясьне?
Мо згадаў і мяне?
Хатні лад. Белы сад.
I чаромхавы чад...
Гэта-ж сэрца кране.

ТАНЦОРКА

Людзкі натоўп стаіць сярод
Шырокай вуліцы.
Там кастаньеты сыплюць шрот,
I ў гуках чуецца:

Мая радня,
Мая сям'я,
Мая Гішпанія!
Сьпяваю я,
Танцую я, —
Але ці-ж пані я?

Ці-ж лёгкім рытмам зараблю
Віна і хлеба я?
Люблю мастацтва,
Край люблю,
Багацьцем грэбую.

I сьмех гітары загайсаў
Над сіньёрытаю.
Жалобным шалікам каса
Мая акрытая.

А весялосьць расьце ўдвая
I ў ёй я плаваю.
Сьпяваю я,
Танцую я,
Жыву забаваю.

Прыветным позіркам тваім
Мой спрыт распалены...
Ты стаўся блізкім, дарагім,
Маёй крышталінай.

Дармо схаваўся між чужых
I ўторыш воплескам.
Ты да мяне цяпер бяжыш
Праменным водбліскам.

Сьпяваю я,
Танцую я,
Гульліва-сьмелая...
Краіна ў сьнежані твая
Бяскрайня-белая.

I там таксама сонца ёсьць,
А хмары сьцелюцца,
Прайшла твая там маладосьць,
А зь ёй мяцеліца...

Цябе я песьнямі любіць
Хачу нясьпетымі,
У бубен біць,
Абцасам біць
I кастаньетамі.

РЫМЛЯНКА

Кахаць, гарэць, і зь ёю жыць,
I ў хаце мець ня наша слова.
Ці ня чуваць, што ў сэрцы сыць
Займае месца паступова.

I песьні поўдня, і віно,
Утульнасьць, мяккія пасьцелі...
А ці ня ў роспачы адно
Жывыя мары зашасьцелі?

Чаму Італія мяне
Сваёй красой зачаравала?
Чаму я ў гэтай старане
Пачуцьцяў выказаў нямала?

Гарачы сонечны настой
Плыве прастораю шырокай.
Схіліўся вобраз нада мной
Рымлянкі смуглай, чарнавокай.

Яна ўплятае ў косы-смоль
Маё ўстрывожанае сэрца.
I я ў палоне. Чую боль.
Так поўна папрыкі і перцу!

Мне горка. Вырвацца хачу
З удушша чаду і прынады.
Крычу я лёсу-асначу:
Мне не дасі ніякай рады!

Разлад ад роздуму майго...
Мая мадонна без кароны.
Замест пшанічных пірагоў,
Яна мне варыць макароны.

Замест лагодных нашых слоў,
Яна мне «прэга» прамаўляе.
Таму я з прагаю гатоў
Паслухаць голас майго краю.

Сіньёра, радыё ўлучы!
Пастаў на ведамыя хвалі,
Каб беларусы з далячынь
Мне гаварылі і сьпявалі.

Пачую роднае, сваё —
Сьвятыя гукі нашай мовы.
Як мы шчасьлівыя ўдваёх
Былі-б, каб іншыя умовы!

Каб ты ў жытнёвыя палі
Даўней выходзіла сьпяваці,
Каб нашы звычаі былі
Не супярэчлівымі ў хаце.

На жаль, мой край табе чужы,
Мой кожны чьн — незразумелы.
Ты пра каханьне не кажы:
З дурноты ўзбуджаныя целы.

I гэта цягне нас на дно,
I розум жарсьцяй патаптаны.
Ці не самотнае судно
Плыве ў сівыя акіяны?

На пяцьдзесятай на вясьне
Мая душа ў трывозе тужыць.
Я бачу Бацькаўшчыну ў сьне,
Мне радыё на радасьць служыць.

Паслухаць роднае! Шрубкі
Круці, пастаў на тыя хвалі,
Каб беларусы-землякі
Мне гаварылі і сьпявалі.

Ты чуеш? Льлюцца галасы!
I ціхі шум у радыёлі.
Здаецца, жыта і аўсы
Шасьцяць сасьпелыя на полі.

Усе дарогі ў Рым вядуць, —
Старая прыказка вядома.
А можа ў Менск? У Вільню? Жмудзь?
Чаму ў Італіі, ня дома?

А дзе мой дом? Дзе сваякі?
Ці застанецца ўсё забытым?
Узяць-бы сьцежку нацянькі,
Ісьці і жыць вясковым бытам.

I цішыня, і супакой,
Бярозка, бусел ля балота...
Рымлянка, сёньня я з табой,
А заўтра — смутак і самота.

Утоіць думкі не магу:
Тваёю песьняю сагрэты.
Але на нашым мурагу
Сьпяваюць лепшыя кабеты.

I я ім блізкі, я ім свой...
Ты толькі чар паўдзённай казкі.
Хіба на старасьці сівой
Нам разыйсьціся з добрай ласкі.

СУСЕДКА

Сьпеў тарантэлі,
Уздохі бубна...
I ўсё Ў гатэлі
Так дружалюбна.