Рыгор Крушына - Вясна ўвосень

Праз салодкую надзею
Я гляджу ў далячыню.
I прыгожа маладзею,
I прыгожае ўчыню.

Не цнатлівая расправа —
Маладым клабук і крыж,
А сьвятая тая справа,
У якой ты ўвесь гарыш.

Любы дружа, сьвяты грэшнік,
Адчыні мне браму ў рай.
Завядзі мяне ў арэшнік,
Сілы пешчаў набірай.

Адхлябні любоў зямную,
Як мядовае пiтво.
Начапi пачуцьцяў збрую
На дабро і хараство.

I разлушчым мы з табою
Пазалочаны арэх.
Возьмем лепшы сьвет бяз бою,
У каханьні спалім грэх.

ВЕСНАВЫЯ НАСТРОІ

Ці жыве паэзія абшараў
I ці ў ёй зазначыўся мой сьлед?
Хваляваўся, працаваў я, марыў...
Я таптаў дарогі ў лепшы сьвет.

I з дарожным клункам — на прывале —
Слухаў гукі ціхіх паплавоў.
Цьвет вясны яны мне даравалі
Ў мой вянок нявыказаных слоў.

Я прымаў ахвотна, бяз прынукі,
Гэту ласку, казку, сьветлы кон.
Чаравалі, заклікалі гукі
Да мяне таемны дзіўны звон.

Адчуваў, як звон мяне калыша,
I пісаў я вершы пакрысе.
Нёс маё любоўнае на ўзвышша
Ў дабраце, пяшчоце і красе.

Навакол — ні блізкай, ні далёкай,
Ні спагады чулай, ні сяброў,
Хоць крычы да хрыпу і галёкай
I гукай у лесе ўсіх зьвяроў.

Перажыта шмат, а боль да скону.
Дні, гады адгрукалі вайной.
Браў разгон я — ня было разгону,
Ня гучэла слова навіной.

I душа ў пакуце, і цярпеньне,
I спрасонку мроя да стала, —
I расло пачуцьцяў утрапеньне,
I заўзятасьць прагная расла.

У самоце чайка галасіла,
Мне яна прыносіла вясну.
Паўстае ізноў каханьня сіла,
Праз якую песьню я нясу.

У мяне асьнежаныя скроні
I прагал блішчыць на галаве,
А здалёк аднекуль, у сутоньні,
Вобраз мілай ветразем плыве.

Ажывае вобраз у паўторы.
Ён пяе, вітаючы зямлю.
Дзесьцi слова кружыцца ў прасторы
I яго я думкаю лаўлю.

Асядлаю злоўленае слова,
Як араб гарачага каня.
Зазьвініць на камені падкова,
Запалаюць іскры ў змроку дня.

Дзень сьвятлейшым станецца, зайграе.
Сэрца закалоціцца мацней.
Хай жыцьцё маё цяпер на ўскраі, —
Маладосьць сьпявацьме, як даўней.

Прыбярэцца радасная ў строі,
Бацькаўшчына ў песьнях зацьвіце...
Веснавыя вяжуцца настроі,
Слова цёпла лашчыцца ў лісьце.

Я ўдыхаю сьвежы водар маю,
Я хаваю старасьць і бяду.
Тых турбот, як быццам і ня маю,
На аброці слова ў сьвет вяду.

Слова не малое, не старое —
Прызнавацца ў слабасьці дарма.
Веснавыя мройныя настроі
Навявае часам і зіма.

ЧУЖАНІЦА

Чарнакудрая ты, чарнавокая!
Вейкі смольныя гнуцца гачкамі.
Не падчэпіш. Чужая. Далёкая.
Анічога няма паміж намі.

Я вітаю маю сьветларусую,
У якой у вачох сонца, неба.
Суцяшае мой зрок Беларусяю,
Толькі пільна прыгледзецца трэба.

Косы доўгія — сьпелая ярыца,
Скрозь нагадвае нашу краіну.
Не, ніколі разлука ня здарыцца,
Русай вобраз нідзе не пакіну.

А табою... дарэмна раздражнены, —
Гэта толькі дурныя рэфлексы.
Для каханьня ня тэхніка важная,
Не нахабныя выбрыкі-сэксы.

Для каханьня — ідэя супольная,
Разуменьне, спагада і клопат,
Шлюбны ложак і песьня застольная,
I давер, а не зайздрасьць і допыт.

Сьвет ляжаў пад грубою рагожаю,
А ня зналі распусты і здрады.
Гадавалі каханьне прыгожае
Без маны, бяз вучонай парады.

Мы пазналіся з добраю школаю:
Лес, дуброва, жытнёвае поле.
Улюбёная птушкаю кволаю
Трапяталася крыльлем на доле.

Сіла бурная, сіла прыродная.
Мы любоў разумелі бяз кніжак.
Не здарма мая мілая, родная
Шчабятала, як радасны чыжык.

А вось ты не сьпявала дуброваю
I травой лугавой не шамцела.
Ня прывабіш мяне, чарнабровая,
Ня прывяжаш да смуглага цела.

Пасма косаў — крыло гругановае,
А сыскі із чмялінай вашчыны.
Штосьці хіжае душыць абноваю,
Валасатай жалобай жанчыны.

Я цябе цяплынёй не ахутаю...
Хто ты? Скуль ты? З якою вандроўкай?
Можа возьмеш каханьне пакутаю?
Можа станешся жорсткай сяброўкай?

Я ня ведаю і ня пытаюся.
Млець ня хочу ў ачмураным шчасьці.
Устрымаюся, не захістаюся.
Мне — у пекла пачуцьцяў ня ўпасьці!