Рыгор Крушына - Вясна ўвосень

А няўжо-ж прыемна захапляцца
Характэрным, змрочным хараством?
Лепш адпачываць у роднай хатцы
Успамінам і далёкім сном.

* * *

Я чакаю сёньня зноў
Шмат лістоў чародных
Ад знаёмых і сяброў,
Ад цябе і родных.

Паказаўся паштальён,
А мяне мінае.
Мне здалёк ківае ён:
— Я для вас ня маю.

Мабыць іншым паштавік
Радасьці прыносіць.
За суседнім домам зьнік
Ветлы лістаносец.

Сумна, горка... Дзень пусты.
Мне ніхто ня піша —
Ні знаёмыя, ні ты...
Жудасная ціша.

* * *

Герань. Гучыць гіронія:
Мяшчанства на вакне!
Ці-ж гэтак я настроены,
Каб толькі ружы мне?

О, не! Мне і пэтунія
Ўсе радасьці нясе.
Яна цьвіце красуняю,
I мой паклон красе.

I з клюмбы браткі сьціплыя,
Настуркі і ляўкой
Замілаваньнем выплылі
Ў мой чулы неспакой.

I роднаю старонкаю
Душа мая жыве.
Валошкі там з рамонкамі
I сьлёзы на траве.

ПАМЯТКА

Было дайно... Як быццам,
Я на сяле з бацькамі.
Такое не забыцца,
А прыгадаць радкамі,

Прыгожымі радкамі
Лірычнае паэмы.
Папера пад рукамі
Хавае голас немы.

I мне маленства сьніцца
Далёкае, былое.
Бляшаная дайніца,
Цяпло ад сырадою.

Вось памятка сьвятая,
Яна ў маім багацьці:
...У хлеўчыку сьвітае.
Карову доіць маці.

Грукоча дно дайніцы.
Шуміць струмень малочны,
Як вецер на званіцы,
Як ручаёк праточны.

Плыве той шум у сенцы
I ў ложак мой сядае.
Прамень зары на сьценцы,
I сьценка ўся рудая,

Здаецца, залатая
Ад княжага убраньня.
У хату залятае
Вясёлы гоман раньня,

Змагаецца бясконца
З дакучным хатнім сумам.
Прачнулася і сонца,
Абуджанае шумам.

З-пад коўдры лёгкай хмары
Яно ўжо выглядае.
На счырванелым твары
Ляжыць смуга сівая.

А мітусьня жывая!
Лёт галубоў з падстрэшша,
I певень тут сьпявае,
I наш сабака брэша,

Авечак сустракае
Знарочыта сурова.
На выгане рыкае
Адсталая карова.

I журавель з вядзерцам
Рыпіць і цяжка стогне.
Я горача ўсім сэрцам
Прымаю згадку сёньня.

I сьніцца мне дайніца,
Цяпло ад сырадою,
I хочацца напіцца...
Ды ўсё цяпер чужое.

Цяпер ня ў роднай хаце,
Няма і тых удояў,
Няма руплівай маці...
Я толькі боль падвоіў.

МРОЯ-БЕЛАСЬНЕЖКА

У кожнай істоты свой лёс вартавы,
I зьявы прыроды — вузор адамашкі:
Зялёнае каліўца кволай травы
Нясе неспакой мітусьлівай мурашкi.

Жывіца сасны, матылёвы пылок,
Чмяліныя соты, чабор, чамярыца.
Ураньні раса, разганяючы змрок,
Сваёй чысьцінёй пачынае іскрыцца.

Я ў кроплі расы бачу радасны цуд:
I сонца, і краскі, і любай усьмешку.
Я чую пачуцьцяў жывы перагуд —
Палётную мрою, маю беласьнежку.

Яна ў маім целе, крыві і касьці
Гарачай завеяй гуляць не пакіне...
А ў сьвет шугане — спадзяюся знайсьці
На вуснах і ў кнігах у роднай краіне.

КІЗІЛАВЫ КІЁК

Выйшаў з хаты раніцай
Да сонца я на ўсход.
Песьня пачынаецца.
I ладзяць карагод
Палявая красачка,
Вясёлы матылёк...
Палачка-стукалачка,
Кізілавы кіёк.
......................
......................

Апаўдня прываблены
Багацьцем у садку.
Я стаю ля яблыны,
З кійком падняў руку.
Я зьбіваю яблычка,
Духмяны сок пацёк...
Палачка-стукалачка,
Кізілавы кіёк.
......................
......................

Вось ужо, каханая,
Мой вечар у садку.
Песьня адсьпяваная.
I старасьць пад руку.
Старасьць-заміналачка,
Заніжаны паёк...
Палачка-стукалачка,
Кізілавы кіёк.
......................
......................

Цемрай ноч разгорнецца,
Як чорны парасон.
Зьнікне боль, бяссоньніца,
Паўстане вечны сон.
Прах. Ані кавалачка...
Закінецца ў пясок
Палачка-стукалачка,
Кізілавы кіёк.

СОН

Мяне трывожыў дзіўны сон:
На полі бура, навальніца...
Я за раскрыты парасон
Пасьпеў аберуч учапіцца,
Каб вецер-злодзей не забраў.
А ён ірваў, шукаў ахвяры,
I з рыкам дзікага зубра
Мой парасон панёс за хмары.
Узмах вятровага крыла,
I раптам хмараў сьлед загінуў.
Прасторай сiняй павяла
Дарога ў родную краіну.
I я высока на вятры
Ляцеў пад сонечным зіхценьнем.
Трьшаўся моцна, і згары
Сачыў за ўласным сваім ценем.
Мой цень ужо над Вільняй плыў.
Вунь Слуцак, Менск перад вачыма.
I хваляваньні і парыў —
Суняцца духу немагчыма...
I я прачнуўся.