Канстанцін Бандарук - Адзінае на патрэбу

„Мяне прасьледавалі і вас будуць прасьледаваць, — заявіў Хрыстос вучням. — Будуць выдаваць вас у судзілішчы... павядуць вас да правіцеляў за Мяне... будзеце зьненавіджаныя за імя Мае, а хто пратрывае да канца, будзе збаўлены”. Прасьледаваць будзе „сьвет”, але ня той створаны Богам дзеля Сваёй славы, для радасьці, карысьці і разьвіцьця чалавека. Прасьлед будзе зыходзіць ад сьвету, якога ідэалы супрацьлеглыя Хрыстовым. Гэты сьвет ня любіць таго, чаго не разумее. Ня любіць, бо не разумее самаахвярнасьці, сумненьняў, стрыманасьці, прабачэньня. Не разумее і ня любіць тых каштоўнасьцяў, якія пярэчаць яго ўстаноўленай практыцы. Тыя, што адкідаюць хрысьціянскую мараль, ня маюць сьмеласьці адкрыта выступіць супраць Хрыста, але не прамінаюць любой нагоды, каб скампраметаваць Царкву, пераважна празь яе найгоршых прадстаўнікоў.

Вельмі часта бывае, што жывучы паводле Евангельля чалавек робіцца нявыгадным для атачэньня, дакорам сумленьня для асяродзьдзя. Мальер сказаў, што „добрыя людзі бы люстэрка, у якім дрэнны і агідны чалавек пераглядаецца зь неахвотай і рад-бы яго разьбіць на кавалкі”. Добрыя людзі асуджаны на прасьлед, бо яны безабаронныя. Сумленьне не дазваляе ім бараніцца той зброяй, якую прымяняе сьвет: хлусьнёй, махлярствам і паклёпамі. Іхнай сілай і суцяшэньнем застаецца толькі сьведамасьць, што яны на баку Хрыста, якога „сьвет раней зьненавідзеў”. Суцяшальнае таксама і тое, што людзі, якія нас прасьледуюць, адначасова — насуперак свайму жаданьню — дапамагаюць. Менавіта ў сутыкненьні зь перашкодамі фармуецца ў нас цярплівасьць, даверлівасьць, пакора, стрыманасьць, стойкасьць ды іншыя цноты.

З другога боку, ня мусім паводзіць сябе бы гнаны ў бойню статак бараноў. „Будзьце мудрыя бы зьмеі, і простыя бы галубы... не турбуйцеся як або што вам сказаць, бо дадзена будзе вам у той час што сказаць”. Значыць, трэба заняць выразную пазыцыю ў дачыненьні да праўды і фальшу, дабра і зла. Трэба ведаць, што сказаць і што прамаўчаць, каму, калі і што сказаць. Хрыстос абяцае сьмеламу вызнаўцу падтрымку і дапамогу, калі той выступае ад Ягонага Імя і запэўнівае, што „шчасьлівыя гнаныя за праўду”.

„Хай прыйдзе Царства Тваё”

Мільёны вернікаў, а разам зь імі і мы штодзень паўтараем словы Малітвы Гасподняй „Ойча наш... хай прыйдзе Царства Тваё”. Аднак ці напэўна добра разумеем сэнс гэтых слоў? Няўжо Царства не прыйшло і не знаходзіцца ўжо ўнутры нас, як сказаў Ісус Хрыстос? (Лук. 17, 21).

Царства Божае — гэта Божае панаваньне. Яно пашыраецца на ўвесь сусьвет і на чалавечую душу. У прыродзе яно зьяўляецца неаспрэчным фактам і ажыцьцяўляецца шляхам безумоўнага выкананьня законаў прыроды, дадзеных Тварцом сусьвету. „Госпад паставіў пасад Свой на нябёсах і Царства Ягонае над усім пануе”, — кажа Давід у 102 Псальме (19). Царства Божае зьмяшчаецца таксама ў сэрцы чалавека, аднак у ніводнае сэрца Бог не ўрываецца гвалтам. Яно ажыцьцяўляецца толькі са згоды самога чалавека (параўн: Адкр. 3, 20).

У сэнсе Божага панаваньня Царства бачым ужо ў Старым Запавеце, калі Ізраіль знаходзіўся пад непасрэдным Божым кіраўніцтвам, пакуль не пажадаў мець зямнога цара. Гэта быў сумны паварот у гісторыі старазапаветнай Царквы. Аб гэтым так гаворыцца ў Сьвятым Пісаньні: „І сабраліся ўсе старэйшыны Ізраіля і прыйшлі да Самуіла ў Раму і сказалі яму: вось ты састарэў а сыны твае ня ходзяць шляхамі тваімі. І так устанаві над намі цара, каб ён судзіў нас, як у іншых народаў. І не спадабалася слова гэтае Самуілу... і маліўся Самуіл Госпаду, і сказаў Госпад Самуілу: паслухай голасу народу ўва ўсім, што яны гавораць табе, бо не цябе яны адкінулі, але Мяне, каб Я не панаваў над імі” (1 Цар. 8, 4-7). Аднак, калі цары ізраільскія ўводзілі народ у ідалапаклонства, прарокі заклікалі народ вярнуцца да жывога Бога і прызнаць Яго панаваньне над сабою.

Ува ўсіх старазапаветных прароцтвах мы знаходзім прадказаньні аб Хрысьце-Месіі, Які будзе царстваваць над Сваім народам. У Кнізе прарока Міхея сказана: „Госпад будзе царстваваць над імі на гары Сыёне ад цяпер і навекі” (4, 7). А ў Кнізе Захарыі чытаем: „Вось цар Твой ідзе да цябе справядлівы і збаўляючы, лагодны, сядзячы на асьліцы і маладым асьле... і Ён абвясьціць мір народам і панаваньне Яго будзе ад мора да мора і ад ракі да канцоў зямлі” (9, 9-10).

Царства Божае не ажыцьцявілася ні ў Старым Запавеце, ні ў межах аднаго толькі ізраільскага народу, хаця ў сэрцах асобных праведнікаў яно зьзяла незвычайнай прыгажосьцяй і боскай веліччу. Аднак прароцтвы нагадвалі зноў і зноў, што Царства Божае прыйдзе і яно будзе панаваньнем Месіі. Хрыстос запэўніў, што ў Царстве Нябесным зьбяруцца прадстаўнікі ўсіх народаў зямлі: „Многія прыйдуць з Усходу і з Захаду і засядуць за сталом з Аўраамам, Ізаакам і Якубам у Царстве Нябесным” (Мацьв. 8, 11).