Кастусь Тарасаў - Крыж памяці, меч лёсу

1198- сумесны захопніцкі паход полацкіх і літоўскіх дружынаў на горад Вялікія Лукі ў Ноўгарадскую зямлю.

1201- паход войска полацкага князя Валадара на літоўскія землі.

1203- першы ваенны паход полацкага войска ў Лівонію на Ордэн мечаносцаў.

1205- рабаўнічы паход літоўскіх дружынаў на полацкія землі.

1206- паноўны паход палачанаў ў Лівонію на Ордэн мечаносцаў, каб абараніць свае правы на даніну з ліваў.

1207- прайграная бітва палачанаў крыжакам-мечаносцам за горад Кукейнос.

1208- захоп мечаносцамі полацкага прыгарада Ерсікі. Паўстанне жыхароў Кукейноса, вынішчэнне крыжацкага гарнізона.

1212- у сутычках з мечаносцамі Полацак страціў правы на збор даніны з воднага шляху па Заходняй Дзвіне ў Балтыйскае мора.

1219- сумесныя ваенныя дзеянні Наваградка, галіцкіх і літоўскіх князёў супраць палякаў.

1222- захопніцкі паход мазураў разам з немцамі на землі прусаў і дайновы (племя дайнова займала поўнач Гарадзеншчыны).

1226- абарона кукейноскім князем Вячкам разам з палачанамі горада Юр'ева ад мечаносцаў.

1226- захопніцкі паход галіцкіх палкоў на Берасцейшчыну. Напад на Пінск, захоп у палон сям'і пінскага князя. Бязлітаснае вынішчэнне яцвяжскіх паселішчаў.

1229- рабаўнічы наезд нальшанцаў і літвы на Вялікі Ноўгарад.

1229- чарговы захопніцкі паход галіцка-валынскага войска на Берасцейшчыну на паселішчы яцвягаў.

1234- няўдалы наезд нальшанцаў і наваградцаў на горад Русу; бітва са смалянамі на рацэ Дуброўцы.

1235- паход наваградскіх і літоўскіх дружынаў на Мазовію.

1237- пераможная бітва наваградцаў, літвы і галіцка-валынскіх палкоў з тэўтонскімі крыжакамі пад Драгічыным на Бузе. Пасля гэтай паразы Ордэн мечаносцаў (Лівонскі) і Нямецкі ордэн аб'ядналіся.

1239- рабаўнічы наезд наваградцаў і літвы на землі Смаленскага княства. Звычайная мэта наездаў - лупы.

1240- удзел палачанаў у бітве ноўгарадцаў са шведамі на Няве.

1242- засведчаны летапісамі ўдзел полацкіх ваяроў ў разгроме мечаносцаў у бітве на Чудскім возеры.

1245- няўдалы рабаўнічы наезд наваградскіх і нальшанскіх дружынаў на Таржок і Бежацк.

1246- рабаўнічы наезд наваградцаў і літвы на Валынь, паражэнне на зваротным шляху ад галіцкага войска.

1246- спусташальнае ўварванне мангола-татараў у паўднёвыя раёны Беларусі.

1248- рабаўнічы напад яцвягаў князя Скамонда на Ўладзіміра-Валынскія землі.

1248- пачатак 6-гадовай вайны наваградцаў на чале з князем Міндоўгам з князем Данілам Галіцкім за вяршэнства ў стварэнні новай дзяржавы пасля зруйнавання татарамі Кіева.

1249- легендарная бітва наваградцаў і літвы на чале з князем Міндоўгам з татарамі хана Койдана каля Крутагор'я.

1249- рабаўнічы напад галіцка-валынскіх князёў на Ваўкавыск і наваградскую зямлю.

1251- захопніцкі паход галіцка-валынскага войска разам з пінскім і тураўскім палкамі на Наваградак і Горадню.

1252- паход жамойцкіх князёў Таўцівіла і Едзівіда на Смаленск.

1253- рабаўнічы паход наваградскіх і літоўскіх дружынаў на землі Вялікага Ноўгарада.

1253- захопніцкі паход галіцкага войска на Наваградак, валынскіх палкоў - на Горадню.

1253- хрышчэнне князя Міндоўга, ягонага баярства ў каталіцкую веру. З'яўленне ў Наваградку каталіцкага касцёла. Простае падпарадкаванне наваградскай кафедры папе рымскаму, а не лівонскаму біскупу, што забяспечвала Міндоўгу большую падтрымку касцёла. Каралеўская каранацыя Міндоўга ў Наваградку.

1255- захопніцкі сумесны паход галіцкага войска і мазураў на чале з мазавецкім князем Земавітам на Берасцейшчыну на яцвягаў. Вынішчэнне яцвяжскіх паселішчаў і княскага роду Сцекінтаў.

1255- рабаўнічы захоп і разбурэнне Любліна палкамі наваградцаў і літвы на чале з Міндоўгам.

1256- захопніцкі паход на яцвягаў галіцкага і валынскага войска, ваўкавыскага, свіслачскага, наваградскага палкоў. Вывад мноства яцвягаў у палон.

1258- рабаўнічы наезд наваградцаў на смаленскі горад Вайшчыну, перамога над смаленскім войскам каля Таржка.

1258- вызваленне князем Войшалкам Наваградка з-пад улады галіцкіх князёў, палон князя Рамана Данілавіча, якога мусіў выкупляць бацька - князь Даніла Галіцкі.