– У нашым штаце ёсць некалькі супрацоўнікаў, якія займаюцца пастаянным маніторынгам дабрачынных фондаў і навінных стужак па ўсім свеце. Мы старанна правяраем усіх, хто, на нашу думку, сапраўды мае патрэбу ў нашай дапамозе, вывучаем іх гісторыі, ацэньваем нашы магчымасці ў адпаведнасці з іх патрэбамі. Амаль палова з усіх першапачаткова запоўненых электронных картак адсейваецца – гэта тыя, хто можа пачакаць, каму здольныя аказаць дапамогу і аказваюць яе іншыя, або тыя, каму дапамагаць ўжо занадта позна. Досыць вялікі працэнт складаюць фіктыўныя гісторыі – прыдуманыя ашуканцамі, часцяком настолькі ўмела і з выкарыстаннем настолькі якасных падробленых дакументаў, што нават сур’ёзныя дабрачынныя арганізацыі не заўважаюць падвоху. Мы ўмеем вылічаць такіх і перадаём інфармацыю сілавым структурам, у чыёй юрысдыкцыі знаходзяцца злодзеі. Аднак, нягледзячы на нашы намаганні, гэта цэлы нелегальны рынак, які зарабляе на даверлівасці людзей з вялікім сэрцам. Фінальнай стадыяй нашай праверкі, дарэчы, з’яўляецца вочная стаўка з тымі, хто будзе з’яўляцца канчатковым атрымальнікам нашай дапамогі – з дзецьмі, якія маюць патрэбу ў дапамозе. Гэтыя самыя супрацоўнікі, якія працуюць у нас, знаходзяцца ў пастаянным руху па ўсім свеце, і паведамленне з нашай прапановай аб дапамозе не атрымлівае ніхто без такой вочнай стаўкі. Хоць часам бывае неверагодна цяжка знайсці тых, хто нам патрэбны, бо ў большасці сваёй мы працуем у самых бедных краінах свету, там, дзе ў самым разгары альбо толькі што скончыліся баявыя дзеянні.
– Якой колькасці людзей вы можаце дапамагчы ў год?
– Гэта вельмі невялікія лічбы, Якуб: парадку трыццаці чалавек. Пры гэтым трэба разумець, што мы не можам вылечыць дзіця або паставіць яму пратэзы і выкінуць яго назад у той кашмар, з якога мы забралі яго. Даводзіцца шукаць для такіх дзяцей новы дом і новую будучыню. Пошукі часам займаюць працяглы тэрмін і адбіраюць шмат дадатковых сродкаў. І нават калі яны заканчваюцца поспехам, далёка не ўсе пакідаюць сцены нашага рэабілітацыйнага цэнтра ўсяго праз год. Таму рэальная лічба тых, хто штогод атрымлівае шчаслівы білет, на жаль, яшчэ меншая.
– Але ж тых, хто мае патрэбу не трыццаць, а значна больш. Як вы выбіраеце?
– Сляпы выпадак. Кампутарная праграма рандомнага выбару. Калі ўсё толькі пачыналася, адбор рабіўся кіраўніком фонда ўручную. Мой бацька ўсляпую даставаў з мяшка картку з напісаным на ёй імем дзіцяці. Я змяніў гэтую сістэму, таму што я не магу выконваць функцыі Усявышняга, гэта вельмі вялікі маральны цяжар. Цяпер кожнаму кандыдату мы прысвойваем шыфр, і кампутар выпадкова вызначае патрэбную нам колькасць шыфраў. Я нават скінуў з сябе абавязак націскаць на кнопку запуску праграмы – зараз гэта робіць адзін з нашых супрацоўнікаў.
– Колькі гадоў ваша арганізацыя ўжо займаецца гэтым?
– З тысяча дзевяцьсот васьмідзясятага года. Ужо трыццаць шэсць гадоў. З іх шаснаццаць ёй кірую я – пасля смерці бацькі.
Колькім дзецям вы дапамаглі?
– Сямісот дваццаці чатыром. Гэта калі не лічыць тых, хто цяпер знаходзіцца пад нашай апекай. У нас былі дзеці з усяго зямнога шара. І ўладкоўваем іх мы таксама па ўсім свеце. Большасць з іх ужо дарослыя і цалкам самастойныя людзі. Самым першым дзецям, прынятым на лячэнне ў Доху, ўжо больш гадоў, чым мне самому, бо бацька заснаваў гэты цэнтр, калі мне было чатыры гады.
– Ваш бацька, мяркуючы па ўсім, быў вялікі чалавек, Тамім.
– Зусім не – калі, вядома, не блытаць веліч з нормай. Ён быў тым, да чаго павінен імкнуцца кожны: чалавекам, які дабіўся поспеху сам і які накіраваў поспех у добрую справу. Тут няма подзвігу і няма велічы, ёсць толькі нармальная мадэль паводзінаў любога чалавека, які любіць жыццё – сваё і чужое, незалежна ад веравызнання. Я імкнуся да таго ж, хоць мушу прызнаць, што часам маіх намаганняў і маёй матывацыі недастаткова.
– Але тады чаму вы не хочаце маштабаваць бізнэс хаця б дзеля таго, каб перанакіроўваць больш грошай на развіццё вашага цэнтра?
– Вы думаеце абсалютна правільна, Якуб. Дабрачыннасць павінна быць разумнай, і мала карысці ад чалавека, які ахвяраваў усё сваё жыццё выключна служэнню астатнім. Чалавек, у якога нічога няма, няшмат можа даць тым, хто жыве ў нястачы. Значна больш разумная мадэль – дамагчыся поспеху самому і ахвяраваць непараўнальна больш. Так рабіў мой бацька. Верагодна, аднойчы я прыйду да таго, каб прызначыць кіраўніка для маёй кампаніі, які зможа зрабіць больш чым я. У мяне няма ўласнага самалёта, я прадаў яго на карысць цэнтра, ёсць толькі самалёт, які належыць кампаніі, яго я пазбавіцца не магу, хоць бы таму што неабходнасць у ім для справы мне відавочная. Аднак з продажам самалёта ў мяне атрымалася перадаць больш за дваццаць мільёнаў на добрую справу – гэта звыш таго, што я штогод пералічваю ад даходаў майго бізнесу. Магчыма, гадоў праз дзесяць я вырашу цалкам пакінуць сямейную справу і тады зраблю менавіта так: застануся ўладальнікам, але перадам кіраванне камусьці больш кампетэнтнаму. Аднак цяпер ёсць яшчэ адзін праект, над якім я працую, і гэта не дазваляе мне пераключыцца цалкам.
Читать дальше