Сяргей Грахоўскі - Горад маладосці

Колькі клопатаў, самых неадкладных спраў прыносіць кожны дзень! I ўсё трэба вырашаць сёння, вырашаць грунтоўна, каб болей ужо да яго не вяртацца.

Большасць рабочых жыве ў навакольных вёсках, ходзіць на працу за 3-5 кіламетраў, i ніхто не ные, ніхто нічога не патрабуе, бо няма ад каго патрабаваць. Будуюць самі i для сябе. Перад вачыма Рыгора Васільевіча, буйным планам, як на экране, праходзяць твары самых маладых будаўнікоў, што толькі сёння прыехалі на яго ўчастак.

Ён успамінае траіх выпускнікоў Смалоўскай сярэдняй школы — стройную бялявую Раю Бацінька i яе чарнавокую сяброўку Галю Германтаву, а за імі, пераступаючы з нагі на нагу, моўчкі стаяў ix учарашні аднакласнік Дзіма Павядзёнак. Дзесяць год правучыліся ў адным класе i просяцца ў адну брыгаду. Пра работу ў канторы i слухаць не хочуць.

— Нас пастаўце туды, дзе трэба болей браць i далей кідаць,— за ўсіх адказаў Дзіма.

«Не, з такімі не прападзеш, з такімі можна горы звярнуць»,— думаў ноччу Рыгор Сабко.

У Полацку з'явілася новая ўстанова з кароткаю шыльдаю на сцяне: «Трэст № 16 «Нафтабуд». Упраўляючы трэстам Пятро Іванавіч Катаводаў таксама быў добраахвотнікам. Ён шмат папрацаваў на сваім вяку: адбудоўваў разбураны вайною Мінск, кіраваў міністэрствам, а пасля цяжкай хваробы яму далікатна прапанавалі пайсці на пенсію, a калі не згадзіўся пакінуць працу, угаварылі паехаць у Сочы i ўзначаліць санаторый «Беларусь». Гэтую прапанову Пятро Іванавіч успрыняў, як асабістую абразу.

«Значыць, у тыраж спісваюць, шануючы мае нервы i сэрда, хочуць, каб я ў белых штоніках гуляў паміж кветак i кіпарысаў i да канца сваіх дзён быў курортнікам, каб адключыўся ад тае энергіі, якая мне дае жыццё»,— думаў Катаводаў.

— На спакой я яшчэ не збіраюся. Дайце любую, але цяжкую работу, каб жыць перспектывамі, а не ўспамінамі, каб складаць планы, а не мемуары пісаць. Хоць брыгадзірам у Полацк пашліце,— даводзіў Пятро Іванавіч таварышам, якія хацелі «ўдружыць» яму спакойную работу.— Без хвалявання i клопатаў мне дыхаць не будзе чым.

I сапраўды, стаўшы на чале трэста, ён ператварыў сваю ўстанову ў аператыўны штаб будоўлі. Ён не заседжваўся ў кабінеце i нікому не даваў праціраць локці за пісьмовым сталом.

За дзень упраўляючага трэстам можна было сустрэць на будаўнічай пляцоўцы, на месцы разгрузкі матэрыялаў i абсталявання, на аўтабазе i на складах энергазбыту, у кабінетах сакратара райкома партыі i старшыні гарсавета. Скрозь у яго былі неадкладныя справы, вялікі клопат аб самым маленькім і, здавалася б, другарадным.

Надыходзіла восень. Трэба было паспець закончыць хоць першыя восем інтэрнатаў, пабудаваць воданапорную вежу, лазню i кінатэатр, а каб зрабіць гэта, неабходна было, перш за ўсё, звязаць горад з новабудоўляй надзейнай магістраллю.

І якраз дарэчы з гэтым жа пытаннем да ўпраўляючага трэстам прыйшоў Рыгор Васільевіч Сабко.

— Нашымі грузамі забіта чыгуначная станцыя, а мы прастойваем без матэрыялаў. Трэба нешта рабіць, Пятро Іванавіч.

— А што вы прапануеце, таварыш Сабко? — ссоўваючы на лоб акуляры, пытаецца ў начальніка ўчастка Катаводаў.

— Пакуль што адзінае выйсце — паром праз Дзвіну каля Ахотніцы. З абодвух бакоў пракладзём дарогі, i машыны пойдуць напрасткі.

— У нас ужо i баржы ёсць. Сёння яны прыйдуць да вас. Стаўце цесляроў рабіць насціл. Кладзіце дарогу да самага берага ракі,— як нечаканую прыемную навіну паведаміў упраўляючы трэстам. А Рыгору Васільевічу здавалася, што прыйдзецца «прабіваць» сваю прапанову, шукаць у некага падтрымку, даводзіць відавочнае. Значыць, з упраўляючым трастам яны думалі аднолькава.

— Вы ж разумееце, што да восені мы павінны пасяліць маладых рабочых у інтэрнаты, паклападіцца, каб у ix было цёпла, светла i ўтульна, i абавязкова — весела,— працягвае Катаводаў.— Ім трэба кіно i кнігі, радыё i танцы, тады кожнаму захочацца жыць i працаваць у сваім горадзе.

На стале ўпраўляючага трэстам ляжыць вялікая каляровая карта будучага горада беларускіх нафтавікоў. Ад сасновага бору, што абдымае заўтрашні горад зялёным крылом, ідзе шырокі праспект. У цэнтры ён стварае паўкальцо, пераходзячы ў вялікую плошчу. На плошчы — цэлы архітэктурны ансамбль прыгожых адміністрацыйна-грамадскіх будынкаў, а насупраць — універсальны магазін, пошта, тэлеграф. Палац культуры, кінатэатр, гасцініца, бібліятэка. На абодва бакі ад цэнтральнай магістралі раскінуліся так званыя мікрараёны, забудаваныя чатырох- i пяціпавярховымі дамамі. У кожным такім раёне ёсць свае школы, дзіцячыя сады, магазіны, кінатэатры, сталовыя, прадугледжаны i гаражы для індывiдуальных машын. Ад цэнтра зялёная алея, з газонамі i кветкамі, вядзе ў парк культуры i адпачынку, на стадыён, разлічаны на тры тысячы месц, да лодачнай станцыі i на пляжы, што раскінуліся на беразе Дзвіны.