Леанід Дранько-Майсюк - Паэтаграфічны раман

Стаяў у празрыстым змроку вераснёўскага вечара і думаў пра ўсё адначасна.

Мая адметнасць: думаць пра ўсё адначасна.

Пра нешта значнае, што ўяўляецца значным, і пра нешта мізэрнае, што здаецца мізэрным.

А то й зусім — ні пра што.

Дарэчы, думаць «ні пра што» — неабходная ўмова, каб адчуваць сябе паэтам...

Крапаў дожджык, і ў ягоным суцішаным, ледзьве чутным, крапанні ўзнікала аддаленая постаць.

Пацалунак ценю.

Літара паветра.

Кроза памыснаці.

Гэта была дзяўчына, гімназістка.

Знаёмы з ёю, я не знаў пра яе нічога.

Пэўна ведаў хіба што адно — з усіх існых еўрапейскіх местаў найбольш ёй падабалася Прага:

Я чытаў гэты рыфмаваны жарцік; чытаў шэптам, каб ніхто не пачуў і не пасмяяўся з мяне.

Мне было няўтульна, нават колка, нібыта маю шыю абвівала шыпшынавая галіна, і я, каб супакоіцца, мусіў быў спадзявацца на тое, што заўтра ўсё ж пракажу:

— Ты слаўная. Іншы напіша для цябе іншыя радкі, большн пранікнёныя і сур'ёзныя, і, магчыма, стане тваім каханым. Ведай, самыя лепшыя мужчыны — паэты...

I ў гэтую ж хвіліну на праспекце Скарыны ўбачыў мілаглядную красуню.

Калеку!

Яна ішла, кульгаючы, проста на мяне. Абязвечаная неферціці.

Адкрыты змест беспараднасці. Надламаная жалейка. Лебедзь на лёдзе...

Я не быў з ёю знаёмы, але ведаў пра яе ўсё (акрамя, вядома, яе любімага еўрапейскага места)!

Я выпусціў з душы нітку празаічнага часу, таму апынуўся ў той турэмнай прасторы, дзе размаўляць ільга толькі на мове пакутнага крыку.

I роўна столькі, колькі доўжыўся гэты крык, я не думаў пра цябе, пра твой нечаканы прыезд...

Уласнік рызыкоўных метафар, якія ўжо адвыклі ад звыклае прасодыі; збіральнік тэлефоннага шуму, якім поўная ракавіна стомленных нерваў; уладальнік сыпкае калекцыі журналісцкага пылу, які нават ад маленькае слязіны імгненна ператвараецца ў гразь...

Словам, ты нарэшце з'явіўся, затулены ў нейкі рыжы фінскі балахон.

Твая гаматная (зручная для дарогі!) апранаха сведчыла, што ты яшчэ й вандроўнік, які ўжо даволі надыхаўся страчаным спакоем.

Мы не бачыліся сем доўгіх месяцаў, а гэта ж не сем доўгіх дзён.

Каб не бачыліся нейкі там тыдзень, то, пэўна ж, я тут жа пачаў бы апавядаць пра шчаслівую гімназістку і кульгавую красуню.

I ты таксама ж загаварыў бы аб нечым падобным.

Аднак разлука далася-такі ў знакі: мы доўга не размаўлялі як паэты, таму гаворка наша адразу ж набыла паэтаграфічныя рысы:

...не трэба чытаць тыя кнігі, да старонак якіх прысохлі сцябліны, лісце, пялёсткі, бо такія кнігі пахнуць смерцю маленства...

...лепей за ўсё крыўдзіць саміх сябе, змалку шукаць тое золата, якога няма, і прачынацца там, дзе ніколі мы не жылі...

...дзякуй Богу, што мала пішам, што атрамант наш сухі і што пад нашымі заходне-беларускімі калыскамі ўсё яшчэ пацукі грызуць алфавіт...