Аляксей Карпюк - Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2

Здесь есть возможность читать онлайн «Аляксей Карпюк - Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 1991, ISBN: 1991, Издательство: Мастацкая літаратура, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Другі том зборніка выбраных твораў Аляксея Карпюка, якія выйшлі двухтомнікам, адкрывае раман “Карані” - пра адвечную прагу бацькоў “каб дзецям жылося лягчэй”, пра жаданне дзяцей “аблегчыць жыццё” старых бацькоў і пра няўменне гутарыць адных з другімі, пра неразуменне маладымі патрэб старсці. Другую частку кнігі складаюць апавяданні-назіранні ды п’еса з вымоўнаю назваю “Гультаі”. Аляксей Карпюк — летапісец Гродзеншчыны, гісторыю якой ён ведае не толькі з кніг. Ягоныя апавяданні – вынік пільных назіранняў за гарадзенцамі, гасцямі горада, турыстамі і вяскоўцамі, якія часта наведваюць з рознымі справамі горад наб Нёманам.

Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2 — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Аўтобус ускочыў у Сямашкі.

2

I тут, бы ў апісаных Мікалаем Вільчыцах, калісьці жыла толькі шляхта. Але і з яе былі такія самыя гаротнікі-мужыкі. Нават і гутарылі «тутэйшай» мовай. Адно ў нядзелю дружна хадзілі да касцёла. На коней не крычалі — «но-о, каб ты здароў быў!» ці — «тпр-р-ру!». Цмокалі не па-нашаму і кідалі — «вічта-а, вё-о-о!» — «тр-р-р!» — бытта ўспырхвалі. перапалоханыя курапаткі, бытта сямашкавец даваў чаргу з аўтамата. Але ўсяму гэтаму чалавек дзівіўся, калі чуў першы раз. По-тым пераставаў заўважаць, яму ўжо здавалася — так і павінна быць.

Праўда, шляхцянкі, ліха на іх, надта ж славіліся прыгажосцю. Не жанчыны, вядома, а — пакенкі. Бо замужніх ад цяжкай працы, ад родаў і аднае бульбы з расолам разносіла, як і ўсіх тутэйшых баб. Затое паненкі былі да таго пекныя, што да іншай сямашчанкі не толькі падступіцца — страх было на яе і ўзглянуць. За мужыкоў, фанабэркі, бралі сабе адно шляхцічаў, бы тыя бераставіцкія яўрэйкі — толькі яўрэяў.

Сямашкаўцы гутарыць па-польску не маглі зусім. Калі ў вёску заязджаў да іх паліцыянт ці войт і яны спрабавалі з ім дамовіцца на «ужэндовэй» мове, выходзіў адзін смех. Напрыклад, на капусту тады казалі «капонста», а на вецер «вятш». Гэта і спарадзіла ў ваколіцы пра іх прымаўку:

«На свенты Пятш, як завял вятш, то ўся капонста выкалантаяла!»

А яшчэ: калі вільчыкоўцы сядзелі па хутарах, то ўсе сямашкаўцы мелі палоскі. Надта вузкія — «сабака ляжыць на сваёй, а хвост на чу-жой» — і вельмі крывыя. У сялян з навакольных вёсак яны — прос-ценькія, бы стрэлы, а ў гэтых усе — з мудрагелістымі выкрутасамі.

Зялёкадалінцы смяяліся — калі бог сабраўся дзяліць паміж людзьмі зямлю, то спачатку паслаў сялян яе сабе выбіраць, анёлаў жа з калочкамі за дзядзькамі адправіў меціць — палікі забіваць. Простыя мужыкі і па полі крочылі без махлярства. А шляхцічы, вядома, ісці без выкрутасаў не маглі. Яны — хітрылі, пятлялі, то і надзелы такімі атрымалі — каб іншым разам не былі надта разумнымі.

Свядомасць, што яны прызначаны лёсам да чагосьці добрага ды значнага, сядзела ў кожным сямашкаўцу, не пакідаючы яго ні ў бядзе, ні ў радасці. Слухалі яны пра сябе ды заяўлялі зялёнадалінцам:

«Байкі ўсё гэто! Надзелы нашым прадзедам выразалі ў форме шабель, каб продкі ніколі не забывалі, хто яны на гэтай зямлі і для чаго тут пасаджаныя!»

Вядома, калісьці шляхцічы штосьці значылі. Бяда іхняя, што не змаглі ўсім сэрцам палюбіць гэты край, якому былі абавязаны тым, што на сотні гадоў ён стаў ім мацерай і хлебадаўцам. Але калі тое было — час зраўняў усіх.

А вось тут некалі маячыў палац пана Вішпінга. Немцы ў ім устанавілі гарнізон, але партызаны іх выбілі. Будынкі тады пагарэлі, і цэглу мужыкі разабралі на сваю патрэбу.

Застаўся вялізны і багаты на розныя дрэвы вішпінгаў парк.

Але пасля вайны чамусьці завялі моду — машынна-трактарныя станцыі размяшчаць у панскіх парках. Трактары паабдзіралі кару. Салярка дабралася да карэнняў. На месцы, дзе былі радочкі блакітных елак, волатаў-ліпаў і заморскіх дрэваў, цяпер застаўся голы бубен. Цікава, што стануць зараз рабіць, калі Вішпінг з Даніі ці Галандыі завітае ў Мінск на трактарны выбіраць машыны ды ўздумае заглянуць сюды. Не адмовіш жа такому госцю.

На хвіліну ўявіўшы сабе, як мясцовыя кіраўнікі чырванеюць, водзячы пана па былым яго парку, і Лаўрэну захацелася ўжо праваліцца скрозь зямлю.

Лаўрэна тут кінула ўперад — аўтобус рэзка загамаваў.

Вам — што, кабето, жыць надаело і на той свет захацеласа, таму пад машыну спяшаецеса? А мне з-за вас — у турму ідзі, так? — закрычаў на кагосьці ў адчыненыя дзверы шафёр.

Ой, шафёрку, ой, родненькі, падвязі-і! — узмалілася ў цемры пажылая бабуля.

Для гэтага — пад калёсы трэ ныраць?

О-ой, сыно-очак, дальбо, больш не буду! Ой, мне толькі да Дуба Партызана!

Ладно, запаўзайце! Але ў мяне танней за трыццаць капеек білетаў няма, аўтобус — мяккі!

Толькі тае бяды, калі і пераплачу які грош! Добро, што бярэш, каб табе бог здароўя даў!

3

«Ікарус» далей часта станавіўся. Для заезду, паводле графіка, нават у глухія вёсачкі вадзіцель рабіў вялікія зігзагі, але Лаўрэну было гэта на руку. Бытта чытаючы надта цікавую кніжку, ён у аўтобусе ўсё гартаў і гартаў старонкі свайго жыцця і сваіх землякоў.

Машына з людзьмі набліжалася да моста цераз Нёман. У ранішнім золаку замаячыў на адкрытым полі журавель ад калодзежа. Усяго столькі і засталося ад Данілавага хутара.

Зінка Данілава з Лаўрэнавай жонкай служылі калісьці разам у гродзенскіх паноў. Там Даніліха навучылася шыць і на вёску вярнулася з зінгераўскай машынкай. Калі абедзве сяброўкі павыходзілі замуж, Нінка часта прымушала Лаўрэна запрагаць кабылку ды везці да сяброўкі кужаль дарослым на кашулі альбо дзецям на майткі.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2»

Обсуждение, отзывы о книге «Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x