Уладзімір Някляеў - Цэнтр Еўропы

Вера па­дзіцячаму шмыргнула носам… Нібы не душу ёй знявечылі, а цукерку з елкі не далі.

— Дык яго судзілі толькі за тое, што сабаку спаліў?

— А за што яшчэ?.. Я нічога нікому не сказала. Ні бацьку, ні маці ні ў чым не прызналася. А яны нічога не заўважылі, апроч таго, што сукеначка на мне парваная. Хоць казалі, што любяць мяне. Я прамаўчала і пра Кіта, і пра сабаку, бо думала: калі баліць табе, навошта, каб ба­ лела яшчэ некаму? Табе ад гэтага меней балець не ста­ не… А ты б сваім сказала?

— Сказала б… У мяне бацькі былі… Такія…

— Дык і ў мяне такія… Таму і не сказала.

— А мне кажаш, бо я не такая?

— Не… Бо ты, як я. — Вера прыціснулася грудзямі да грудзей. — Ты адчуваеш гэта?

— Што гэта?

— Што ты, як я. І не таму, што мы знешне падобныя. Проста ты, як я. А я, як ты. Адно і тое. Амаль.

Усе мы ў гэтым свеце амаль адно і тое. А на тым — тым больш.

Мне шкада стала не толькі сябе, Веру, але і яе, Веру, і Асвёр з рукой скалечанай, і Насту са скалечанай ду­ шой, і ўсіх…

— Бедная ты мая…

— І ты мая бедная…

Ёй таксама, мусібыць, стала шкада не толькі сябе, Веру, але і мяне, Веру, і ўсіх…

— Чаму я бедная?.. Я не бедная…

— А я чаму бедная?.. І я не бедная…

— Як гэта не бедная, калі жывеш там, дзе гвалцяць, нявечаць…

— Гэта ты жывеш тут, дзе гвалцяць, нявечаць…

— Але ж у нас не ўсе і не ўсіх…

— Дык і ў нас не ўсе і не ўсіх…

— Але ж нявечаць… Адзін аднаго нявечаць…

— Нявечаць…

— І жанчын гвалцяць…

— Гвалцяць…

— І катоў забіваюць…

— І катоў забіваюць…

— Нявечаць, гвалцяць, забіваюць…

— Нявечаць, гвалцяць, забіваюць…

— Тут і там…

— Там і тут…

Вера села, абняўшы калені.

— Дык якая розніца?.. Якая розніца, калі ніякай?.. Я таксама села, абняла калені.

— Выходзіць, што без розніцы…

Мы доўга сядзелі, абняўшы калені, і глядзелі адна на адну, шкадуючы і сябе, і ўсіх, глядзелі і маўчалі так, быц­ цам пра тое, што і ў нас, і ва ўсіх было і будзе, мы ведалі, і праз гэта мне раптам стала няўтульна, я расхацела ўсё, што было і будзе, ведаць і спытала:

— Ты з якой прапановай прыехала?

— З ніякай… Няма ніякай розніцы і няма ніякіх пра­паноў… Якія тут могуць быць прапановы?..

— Нейкія ж могуць быць… Хоць адна…

— Ой!.. — страсянула Вера галавой, нібы выкідвала з яе ўсё, што помніла назад і ведала наперад. — Ёсць! Та­ кая, што ўпісяешся!.. — Яна аж піскнула, так ёй тое, што прыдумала, самой, мусіць, было ў спадобу. — Гэтай вяс­ ной у Еўропе два каралеўскія вяселлі. Адно ў Капенгаге­ не, другое ў Мадрыдзе. Я запрошаная на абодва, без мяне ў Еўропе даўно ўжо нічога не адбываецца. Дык на адно паеду я, а на другое — ты! Сама выбірай, на якое…

— Ой…

— Што «ой»? Упісялася?..

Яна мяне развесяліла, я пачала смяяцца, яна таксама, мы смяяліся і, абняўшыся, качаліся на ложку.

«І што я… і што я там буду рабіць?..»

«З каралямі есці і піць…»

«З каралямі есці і піць?..»

«Так, ты калі­небудзь піла з каралямі?..»

«Не, не піла… З усімі піла, а з кралямі… выбачай, з каралямі, не…»

«Дык вып’еш… І рэпартаж правядзеш…»

«Які рэпартаж?..»

«Вясёлы… выбачай, вясельны, які яшчэ…»

«Па­шведску?..»

«Па­шведску… Ці па­ангельску…»

«Па­ангельску?.. Хіба можна на шведскім тэлебачанні па­ангельску?..»

«У Швецыі можна ўсяляк…»

«Усяляк?.. І так, і так?..»

«Не, так нельга, ты што вырабляеш?..»

«Што я вырабляю?..»

«Шчыпаешся…»

«У Швецыі не шчыпаюцца, калі гэтым займаюцца?..»

«Не шчыпаюцца…»

«А дзе шчыпаюцца?..»

«У Англіі…»

«У Англіі шчыпаюцца, а ў Швецыі не?..»

«У Англіі шчыпаюцца, а ў Швецыі не…»

«Чаму?..»

«Таму!..»

«Не, ты скажы, чаму?..»

«Бо ў Швецыі кароль, а ў Англіі каралева…»

«І каралева шчыпаецца?..»

«Яшчэ як…»

«З каралём?…»

«А то з кім?..»

«Кароль з каралевай шчыпаюцца?..»

«Кароль з каралевай толькі тым і займаюцца, што шчы­паюцца, калі гэтым займаюцца… Ну, скажы па­шведску:

«Kungen och drottningen gör inget annat än nyps när de ligger med varandra» [4] «Kungen och drottningen gör inget annat än nyps när de ligger med varandra…». «Кароль з каралевай толькі тым і займаюцца, што шчы­ паюцца, калі гэтым займаюцца…» ( шведск ).( шведск. ) .

«Gör inget annat än nyps när de ligger med varandra… [5] «Gör inget annat än nyps när de ligger med varandra…» «Толькі тым і займаюцца, што шчыпаюцца, калі гэтым займаюцца…» ( шведск .)

Не, я так па­шведску сказаць не змагу…»

«Кажы па­ангельску, ангельская ў цябе нават лепшая, чым у мяне…»

«Лепшая, чым у цябе?..»

«Так, лепшая, бо вы найлепшыя… Я ва ўсіх газетах напісала, што вы найлепшыя…»