Я не знаю, удаўся ў каго я такі:
Цягне дзіўная сіла мяне да ракі.
Цэлы дзень у прадоннях крынічных віроў
Бачу гульні язёў, чуйны сон шчупакоў.
Я не знаю, удаўся ў каго я такі:
Цягнуць, нібы магнітам мяне саснякі...
Чую: гліцу і мох прабіваюць грыбы...
Каб не быў чалавекам, я б жаўранкам быў
І спяваў бы нястомней за ўсіх і званчэй,
Каб рабілася людзям ад песні лягчэй...
Радаслоўная? Ці творчае крэда? Відаць, і тое, і другое. А мы сабе прыкмецім яшчэ адну акалічнасць: адчуванне паэтавай сувязі і еднасці з жыццём не толькі ў сферы «надбудовачнай», але і «базіснай».
Асцерагаючыся зноў жа «аднабокасці» ці «аднавокае^», толькі з іншым, супрацьлеглым, знакам, схілім усё ж увагу да Генадзя Бураўкіна «нечаканага», не запраграмаванага крытычнымі стандартамі. І пабачым свет шырокі і шматфарбны, свет, які дадзены нам і які мы ствараем, свет, які паглынае нас і які творыць нас, свет — зямны і нябесны, свет — як быццё і вечнасць. Свет просты і складаны — як жытні колас:
Хто раней,
хто пазней,
Толькі ўсе
Зноў і зноў
Мы прыходзім
Да простых,
як хлеб і паветра,
Высноў:
Што жыццё чалавеку —
Любому —
Даецца адно,
І што,
як ні надточвай,
Кароткае вельмі яно,
І што праўда на свеце
Адна —
Без крупінкі маны,
І што шчасця на свеце Няма
Без сваёй стараны...
І свет — як міг кахання:
Ты не ішла —
асыпаная зорамі,
Хмурынкай лёгкай да мяне плыла —
Уся з адчаю, чысціні і сораму,
З даверлівасці, страху і святла.
Цямнелі,
аддаляліся
і чэзнулі
Зямныя і нябесныя агні.
І я ступіў насустрач цёплай бездані
Здіўлення,
шчасця,
тайны,
цішыні...
Такая яна — і немалаважная! — асаблівасць востра-публіцыстычнага Бураўкіна: піша ён на тэмы інтымныя ці не сама больш з усіх паэтаў-равеснікаў (якасць у нашай паэзіі ох якая дэфіцытная) і вершы пра каханне займаюць у кожным ягоным зборніку (як бы паэтычны контртэзіс спрошчанаму тэзісу крытыкі) добрую трэць, а то і палову. І ці не з доляю палемічнага падтэксту выдаў ён нарэшце кнігу «Пяшчота» — з вызначэннем «Лірыка кахання». Нібы сказаў: паэт — гэта сэрца, насцеж адкрытае жыццю, гэта свет з усімі яго радасцямі і трагедыямі, з яго пяшчотаю і суровай барацьбой, гэта космас — і далёкіх зор, і вясновай травінкі, і слязы на шчацэ каханай...
Мы хочам зразумець галактык мову.
А хто мне скажа,
думае аб чым
Сцяжынка ў полі,
спелы бор сасновы,
Рачулка,
што прыцмоквае ўначы?..
І зноў — як гаварыў Маякоўскі — «про это»:
Яна ішла сцяжынкай вузкай
Да вечаровага сяла.
І ветразем над сіняй блузкай
Касынка белая плыла.
Ах, незнаёмка, незнаёмка,
Неспадзяваная бяда!
І прыпыніць цябе няёмка,
І адпусціць цябе шкада...
Ці не першымі з чытачоў нашы кампазітары здагадаліся, што крытыка нешта не дагаворвае пра Генадзя Бураўкін, заўважылі яго светлую — і з добрай усмешкай, і шчымлівую — лірыку, і ўзнялася яна на песенныя крылы, загучала і ў канцэртных залах, і на сябрынах, і проста так — на паўголаса, для сябе...
Патухаюць, цямнеюць высі,
Зоркі ўспыхваюць над сінявой.
Да пляча майго прыхініся
Залатою сваёй галавой.
Чуеш вецер і чуеш вечар?
Чуеш, ціха бярозы рыпяць?
На твае худзенькія плечы
Асыпае звон зарапад.
Гэта я з табой вечарую,
Туманамі цябе чарую.
Васількоў шапатліваю моваю
Зачароўваю, зачароўваю.
Роснай сцежкаю, рэчкай ціхаю
Закалыхваю, закалыхваю...
Імгненне непаўторнае і высока-нябеснае, імгненне вечнасці. І — музыка, музыка: у радку, у дыханні, у цішыні...
А вось цяпер, пасля зробленых вытлумачэнняў катэгарычна пагодзімся і з тымі, хто сцвярджае: так, Генадзь Бураўкін — паэт, чуйна настроены на сучаснасць, паэт грамадзянскай наэлектрызаванасці, паэт-палеміст.
Добра помніцца, як усхвалявалі нас, і нязменна адчуваецца, як нясуць байцоўскую службу яго вершы «Адышлі ў нябыт панегірыкі», «Кампрамісы», «Не рабіце з людзей багоў...», «Уцякаюць хлопцы ў гарады», «Ад залысін да лысін...» Апошні з такой — па высокім рахунку — сённяшняй высновай: «Той сумленна рассудзіць, хто сабе не даруе...»
Ці заўважалі вы, што ўсё глыбей і глыбей карэніцца ў нашу размоўную практыку «сімбіёз»-неалагізм «жывое жыццё»? Першая рэакцыя была не вельмі прыхільная: таўталогія, стылёвая неахайнасць?.. Не кажам жа мы «мясное мяса» альбо «хлебны хлеб»... Аднак моўная рэальнасць — рэч упартая: нагадвае і нагадвае пра сябе «жывое жыццё»... Значыць ёсць яшчэ і другое жыццё — мёртвае? І міжволі задумваешся: а што ж яно тады такое?..
Читать дальше