Михась Южик - Лесвіца

— Ну дамовіліся ж, мам, на палову сёмай! Прычым за некалькі дзён я гэта яму давяла! — Тамара стаяла перад акном і пазірала на двор. Дождж так і не сабраўся пакуль, нават грымоты радзелі і аддаляліся. Яна тым не менш рашуча зачыніла фрамугу — ад грэху далей.

— Галоўнае, Тамарачка, што нас большасць сабралася, — бачачы даччыну знерваванасць, намагалася суцешыць яе маці. — Вырашым і без Юры.

— Гэта як лёду, — згадзілася Тамара. — А ведаеш, мам, я ж невыпадкова ў цябе папыталася, ці не бачыў хто-небудзь учора бацьку ў горадзе.

— А што такое? — адразу насцярожылася Вера Генадзеўна.

— Я хацела гэта пры ўсіх сказаць, але пакуль іх дачакаешся — звар’яцееш. — У гэтых Тамарыных словах было яўнае раздражненне і на бабулю, якая занадта доўга не падыходзіла. — Дык вось, мам, я даведалася, што пазаўчора бацька паўдня дэбашырыў перад варотамі нашай дачы, дамагаючыся, каб яго прапусцілі.

— Ты што? — цяпер ужо не на жарт занепакоілася маці.

— Так. Менавіта дэбашырыў, каб зняславіць Пецю перад усім пасёлкам. Ад мяне гэта спачатку скрылі, каб не траўміраваць, бо я ў той вечар адсутнічала і прыехала позна. — Тамара павярнулася да акна, стала нервова пастукваць косткамі пальцаў па шыбіне. — Так бы гэта і прайшло міма мяне, каб не яшчэ адна акалічнасць. А іменна: учора ўдзень нехта прапароў задняе кола ў Пецевага «мерседэса».

— Ну? — толькі і вымавіла Вера Генадзеўна.

— Здарылася гэта перад самым офісам, калі вадзіцель на пару хвілін адлучыўся па цыгарэты. Пеця са злосці выклікаў міліцыю, склалі акт, паводле якога па коле былі нанесены тры моцныя ўдары шылам. Два прапаролі камеру, а адзін слізгануў па шыне, пакінуўшы доўгі глыбокі след. — Тамара зрабіла паўзу. — А цяпер скажы мне, мам, хто б такое мог вычварыць?

— Не ведаю. — прамармытала Вера Генадзеўна.

— Няўжо ж? — зласліва, усё яшчэ стоячы тварам да акна, спінай да маці, хмыкнула дачка. — І не здагадваешся?

— Мо хуліганы.

— Ды кінь ты! — абарвала яе Тамара. — У Пеці за дзесяць гадоў гэта першы выпадак. Да таго ж міліцыянт сказаў, што такая колькасць удараў магла быць нанесена толькі з нянавісцю. Разумееш? З лютай нянавісцю да ўладальніка машыны. А хто яшчэ, акрамя нашага бацькі, так «нераўнадушны» да Пеці? Ды ён жа апошні месяц толькі тым і займаецца, што яму пагражае.

— Гэта ён, гад! Безумоўна! — раздаўся ў пакоі рэзкі старэчы голас; у дзвярах стаяла Ганна Андрэеўна: нізкая, поўная, у доўгім хатнім халаце, з заспаным апухлым тварам.

— Адкуль ты ведаеш, мама? — павярнулася да яе Вера Генадзеўна. — Няма ж аніякіх доказаў. Да таго ж ён учора на дачы знаходзіўся.

— Хе, на дачы, — бабуля ўвайшла ў пакой і пасунулася да Тамары. — Ён мог адтуль прыехаць, разбойнік, нашкодзіць, ды толькі яго і бачылі. — Яна цмокнулася з унучкай.

— Бабуля правільна разумее, — сказала Тамара. — Бацька гэта зрабіў, болей няма каму. А гэта, між іншым, ужо крымінал. Усё задакументавана.

— Але ж ніякіх доказаў. — стаяла на сваім Вера Генадзеўна.

— У турму яго, ірада, — затрэсла сваімі студзяністымі падбародкамі Ган­на Андрэеўна, — за краты. Там яму самае месца.

— Мама! Ды што ты такое вярзеш! — з дакорам зірнула на яе Вера Генадзеўна. — Дый наогул, у цябе ж толькі што сэрца балела, а ты так гарачышся.

— І не дзіва, што будзе сэрца балець, калі ў сям’і такі тыран уладарыць, — фыркнула бабуля, грузна апускаючыся ў наймякчэйшае крэсла перад ста­лом. — Дарэчы, Вера, накапай мне карвалолу. — Яна карцінна паклала друзлую руку на грудзі. — Нешта мне закалола.

— Мама, ды ты ж гадзіну назад піла! Нельга ў такой колькасці спажываць лекі.

— Налі! — жорстка і безапеляцыйна сказала Ганна Андрэеўна. — Я сама ведаю, што мне можна, а чаго нельга. Яшчэ не хапала памерці тут з-за вас!

Вера Генадзеўна ўздыхнула і адправілася на кухню.

Бабуля тут жа звярнулася да ўнучкі з пытаннем:

— Дык, кажаш, татка твой надоечы скандал учыніў?

— Ну так. Прыпёрся ўвечары, дэманстратыўна перад брамай разлёгся, ды яшчэ лаяўся і грымаснічаў у камеру. — Тамара мерала пакой кароткімі крокамі, раз-пораз зіркаючы ў акно.

— Гад ён! Ашаломак! — скрозь зубы прагаварыла Ганна Андрэеўна і пацягнулася па бутэрброд з ікрою. Зачвякала з апетытам звыклага да фізічнай працы мужчыны.

— Бабуля, а ты не памятаеш, калі Юрка з дому сышоў? — Унучка прыхінулася да сцяны ля акна. — Ужо гадзіну назад падысці быў павінен.

— А зараз табе скажу. — задумалася Г анна Андрэеўна з пакусаным бутэрбродам у руцэ. — Прыкладна а палове першай прачнуўся. з паўгадзіны пасоўгаўся. не еў. Так, недзе на пачатку другой выбраўся.