Кастусь Акула: За волю

Стукнуліся шклянкамі.

— За здароўе!

Выпілі па палове налітага. Ніна села побач.

— Грыша гаварыў пра нагляд за мною? — спыталася Вера.

— Ды не, зусім ня тое. Проста прасіў табе памагчы. Ай-я-яй, але-ж зь цябе й цаца! — бясцырымонна разглядаючы прыгожую дзяўчыну, захаплялася Ніна. — Колькі табе гадоў?

— Адгадай.

— Дам табе… ну… дваццатку.

— Ці я запраўды выглядаю так молада? — спыталася Вера.

— Выглядаеш вельмі маладой і прыгожай, — сказала Ніна зь вялікім націскам на два апошнія словы.

— Дзякую. Прабач за пытаньне.

— Пытайся.

— Капшун сказаў мне, што маеш для мяне недзе работу… у нейкім Трыфты…

— У Трыфты Тоні. Так называецца фірма, дзе я працую загадчыцай дэпартаманту. Сама я не гаварыла са старым Жыдам, але надзейная асоба шапнула мне, што патрабуюць дзьве асобы на помач, дык я і сказала Грышу, калі была пра цябе гутарка…

— А што-ж яны плацяць?

— Сорак на тыдзень на пачатак. Ведаю, што гэта мала, але калі будзеш старацца…

— Ну няхай сабе… Хіба-ж на кватэру заплаціць хопіць? — усьміхаючыся Вера пазірала Ніне пільна ў вочы.

— За кватэру нямнога, дзясятка хопіць, — адказала Ніна.

І Вера ня ведала, ці Ніна жартуе, ці што. Не выпадала цяпер таргавацца, бо Ніна Ляскін — ейныя першыя адкрытыя дзьверы ў Радфордзе.

— Ня буду цяпер распытвацца пра варункі працы, бо які-ж маю выбар, — гаварыла далей Вера, пільна разглядаючы гэны клубок шпулек на галаве гаспадыні.

— Спадзяюся, што скора ўложышся. Спачатку, вядома, пакуль разгледзішся, будуць розныя пытаньні… Мне казалі, што ты вельмі актыўная і працавітая дзяўчына.

Вера не магла ведаць колькі й чаго яшчэ расказалі Ніне пра яе. Пажывецца, пабачыцца. Ніна Ляскін выглядала вельмі сяброўскай, бадзёрай, практычнай, верацяном актыўнасьці. На вячэру падсмажыла сьвініну — так званыя порк чопы. Елі з варанай бульбай, зялёным гарошкам з банкі. І паўтарылі тосты за сяброўства й супрацоўніцтва.

Падчас перадаваньня вячэрніх навінаў Вера зь цікавасьцю слухала паведамленьні пра рух на галоўных дарогах, якія тут называюць экспрэсвэйс. Найшырэйшая зь іх, дзе можна ехаць максымальнай скорасьцю 80 кілямэтраў на гадзіну, як вялікі вуж цягнецца праз горад з усходу на захад. Яна на дванаццаць палосаў, ці, як мясцовыя называюць, лініяў. У многіх месцах яна то крыху разгаліняецца, то злучаецца. Агульна гаворачы, гэтая адна дарога, — яе можна было-б назваць супэраўтастрадай — абыймае шэсьць дарог у адным і шэсьць у супрацьлеглым кірунку. Іншыя, падобныя, хоць і меншыя аўтастрады, лучылі горад з усходу, і захаду, беглі і ўскосна з паўдня на поўнач. Горад рос з дынамікай малаведамай у якім іншым месцы гэтага кантынэнту. Вялікія грошы ўкладаліся ў разрост сеткі супэрмадэрных дарогаў і падзямельнага мэтро.

У гэны вечар трымала добрая пагода. Вялікіх выпадкаў на экспрэсвэях ня было, усё-ж наглядчык руху, што апісваў яго падчас перадаваньня тэлевізыйных навінаў, прыгадаў, што за сёлетні год у горадзе па дарогах аўтамабільны рух забіў дваццаць сем чалавек. Многа гэта ці мала? Вера ня ведала. Горад расьце, напружвае свае мускулы. Мясцамі тое ды гэна трашчыць, ірвецца, крышыцца, разьбіваецца, лопае. Хутка растучы гігант мае свае зрывы, правалы. Спрычыняюцца да гэтага мясцовыя палітыканы. Пры дзьвярох — маса эмігрантаў з Эўропы, а там далей ужо чуваць вэрхал Азіятаў, Афрыканцаў і шматліках астравоў Карыбіі.

Назаўтра раніцай пайшлі ў Трыфты Тоні. Пасьля гадзіны, што спатрэбілася на фармальнасьці, Вера Мак атрымала месца прадаўшчыцы.

У спакойных часох і нармальных абставінах Алесь Якімовіч ніякім чынам не апынуўся-бы там, дзе цяпер знаходзіўся. Але-ж апошняя пара дзесяцігодзьдзяў прынесла вялізныя катастрофы. Алесь апынуўся ў Новым Сьвеце, у гэтай аграмадзіне і ў бальшыні незаселенай краіне, амаль у самым цэнтры, — як ён любіў жартаваць, — гармідары вольнага рынку. У гэны дзень раніцай Алесь выгадна сядзеў у так званым экзэкутыўным крэсьле бюра свайго боса (шэфа) Давіда Зэлмана. Выгаднае, абабітае скурай крэсла, на шпяні, можна было седзячы павярнуць у які хочаш бок. Алесь спрабаваў, як кажуць, паамэрыканску палажыць дзьве нагі на пісьмовы стол. Некалі пасьля вайны бачыў ён як гэтак рабіў ці адзін амэрыканскі жаўнер у нейкай піўнушцы вызваленай Эўропы. Праўда, такі Амэрыканец абавязкова дыміў здаравеннай цыгарай, або чвякаў гумай-жвачкай з фірмы Рыглея. У Зэлманавым бюро ў Алеся ня было цыгары, ён рэдка калі курыў, а Рыглеявых жвачак ня любіў. Алесь паставіў на належнае ім месца свае ногі ды паглыбіўся ў разважаньні пра сваю сытуацыю. Ён адно пачаў падарожжа ўверх па экзэкутыўнай, ці, — калі хочаце, — начальніцкай драбіне. Але-ж, калі згадаць адкуль ён прыйшоў, дык абавязкова за помач у тым падарожжы Богу трэба падзякаваць. Яшчэ як трэба!