Рыгор Барадулін - Свята пчалы

Вясёлыя
дваццатыя гады,
Вам спраў хапала,
Часу не хапала.
Вы думалі
Пра вёскі,
Гарады
I помнілі
пра боты для Купалы...

Спакой з лугоў плыве ў раку.
Вятрыска на адкосіне.
Самотна слухаць скверыку
Глухія крокі восені.

Ці помніш, сцежка ціхая,
Абцасікі вясёлыя?
Трывожна сэрца цікае,
З тугой гляджу наўкола я.

Міргаюць ліпы з ласкаю
Зялёнымі павекамі.
Тваёй касынкі ластаўка
Не мільгане, як некалі.

Што скверыку за розніца,
Хто зжураны, хто змораны.
Яна, вядома, позніцца,
Ён смаліць «беламорыну».

А пеўні дзень прыспешваюць
Назло хлапцам, як некалі.
Ці ж трэція i першыя
Мае адкукарэкалі?

Хіба не ўчора вечарам,
Ад радасці нямеючы,
Шаптаў табе спрадвечнае
І цалаваў не ўмеючы?..

Ласкавы змрок махнуў крылом.
Бывайце, дзённыя турботы!
I сэрцы поўняцца цяплом
I вокан залатыя соты.

Ты сёння сэрцу не пярэч.
Адпрэч сумненні i развагі.
Ноч сёння лес усіх сустрэч
На зорныя паклала вагі.

Што, Мінск-старэча, уздыхаеш?
Вякамі чуеш ты ў імгле
I нецярплівае: «Кахаеш?..»
I сарамлівае: «Але...»

Стамлёна змрок махнуў крылом.
Ноч крочыць маладой хадою.
Чаканне трапяткім сілом
Трымае сэрца маладое...

Свет захлынуўся ад святла.
Ступаў я ў твой гарачы след.
Была вясна,
І ты была.
Як снег, кіпеў вішнёвы цвет.

Не ведаў я пі звад,
Hi здрад.
Сузор'яў распазнаў сакрэт.
Твой смех звінеў,
Яснеў пагляд
Вясновы,
Як вішнёвы цвет...

Мой дзень асеніцца ў журбе.
Ліст зжоўклы — ў забыццё білет.
Гукаў вясну,
Гукаў цябе.
Як снег, апаў
Вішнёвы цвет...

1

Пацягнуўся певень,
выгнуў зацёклую шыю i
таропка крыламі залапатаў.
Так развадняк
пасля бурнай начы ляпае
сябе па кішэнях,
спадзеючыся знайсці на піва.
Мнагажэнец i валацуга,
пявун галаву закінуў,
каб песняй, сівейшай
за туманы, уславіць
наложніц, і грэбнем
гарачым, як цыркуляркай,
неба распалавініў —
сонца з захмар'я выпала
костачкай пераспелага персіка...
Уласнага голасу
не можа наслухацца
певень, хваліцца,
што сонца вызваліў,
і сам сабе пляскае.
Ну што ж, няхай пацешыцца,
покуль ягоным крылом
прыпечак не замятуць
пасля таго, як засмажаць
яешню для госця...
Сінічка пасялілася ў садзе,
сінім званочкам звініць:
— Ці ты спіш, ці ты спіш?..
Уставай, уставай!..
Белы ручнік
перакідваю цераз плячо
і, як сват маладых,
вітаю:
Сонца i Раніцу.

2

Сені расчынены.
Стаю на парозе. Бяруся
рукой за вушак. Выхінаюся.
З гнязда пад страхой
вытыркнуўся падлётак.
Здзіўлена на мяне паглядзеў
вялізным,
спалоханым вокам.
Яшчэ імгненне —
пырхнуў,
у бульбенніку знік.
Вярнулася ластаўка
i пытае:
— Вы не бачылі, дзе мой
неслух?
Ды тут спахапілася:
— Даруйце,
вылецела
з галавы,
што па-ластаўчынаму
не разумееце...
Хацеў запярэчыць —
няма... паляцела...
Толькі гранёны келіх —
цвет гарбузоўніка — ціха
пазваньвае,
У ім прасвечваецца
калматы заклапочаны
чмель...

3

Якія толькі стагоддзі
цябе не хрысцілі
ў сваіх Дняпрах, а ты
язычнікам
так i застаўся,
Човен.
Каб сустрэліся пальцы ў малітве,
ты рукі выцягнуў перад
сабой,
славячы бога вады,
перш чым нырнуць у хвалі.
Стары паганец,
сцісні прасмоленыя далоні
i мяне напаі з прыгоршчаў...
Не пускаюць на волю.
Прыцуглены, ты мокрым носам
торкаешся ў крыссе зялёнага берага...

Ад сівых гадоў,
ад дзядоў
Для мяне ашчаджона спадчына:
Песні жніўнай смутак удоў,
Мох зязюльчын,
гняздо курапатчына;
Сіні верас
i сіні дым,
Зоркі першай драбнюткая мачына,
Яры хмель
над ярам крутым,
Галубіная мова матчына.
Не згублю яе ў тлуме дарог,
Дзе маторам вясёла грукочацца,
Боязна мне ступаць на мурог —
Прытуліцца шчакою хочацца.
Хай мяне блаславяць у нябыт
Як свайго шалапутнага хрэсніка
I яго Яснавокасць
блакіт,
I яе Ласкавасць
бярэзінка...

Дуб не прыдбаў
Ані лісціначкі.
Стаіць,
Нібы Кашчэй кашчавы.
A ўжо стракатыя хусціначкі
Збіраюць маладое шчаўе.